Say Chess: Όταν το σκάκι “οδηγεί” μαθητές με οπτική αναπηρία

Μια ειδική σκακιέρα, μερικές καρφίτσες και μια ομάδα νέων από το Πανόραμα αρκούν για να κάνουν την πιο όμορφη σύμπραξη αγάπης και αλληλεγγύης!

Η σύμπραξη αυτή δεν είναι άλλη από το “Say Chess”, ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που βασίζεται στο σκάκι και απευθύνεται σε όλα τα παιδιά με ή χωρίς οπτική αναπηρία.

Πίσω από το “Say Chess”, το οποίο παίρνει τη θέση του σε σχολικά συγκροτήματα της χώρας, κρύβεται το “Όραμα Νέων Youthorama“, μία ομάδα νέων που δημιουργεί εκπαιδευτικά προγράμματα με εξειδίκευση στη συμπερίληψη των ατόμων με οπτική αναπηρία.

Έδρα αυτής της ομάδας είναι το Πανόραμα της Θεσσαλονίκης, από όπου εμπνεύστηκε και το όνομά της (youth=νέοι + orama από το Πανόραμα).

Το “Say Chess” ξεκίνησε το ταξίδι του σε σχολεία της χώρας μας από την 1η Ιανουαρίου του 2021. Οι μαθητές με μειωμένη όραση μπορούν πλέον να παίζουν σκάκι μαζί με τους υπόλοιπους συμμαθητές τους, στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής.

Η ομάδα Youthorama σχεδίασε μία ειδική σκακιέρα προκειμένου να μπορούν όλα τα παιδιά, χωρίς καμία διάκριση, να παίξουν σκάκι. Οι μαθητές με οπτική αναπηρία μπορούν να ξεχωρίσουν τους πεσσούς μέσω της αφής, αφού έχουν πάνω τους διάφορα αντικείμενα έτσι ώστε να γίνονται αμέσως αντιληπτοί.

“Οι πεσσοί διαφοροποιούνται με μία καρφίτσα που έχουν πάνω τους. Επίσης, μπορούν να καταλάβουν τους πεσσούς από το σχήμα τους, μέσω της αφής. Η σκακιέρα είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να μπορούν να παίξουν όλοι.

Δεν πάμε να φτιάξουμε κάτι ειδικό μόνο για τα παιδιά με οπτική αναπηρία αλλά πάμε να εξασκήσουμε τις δεξιότητες για όλους“, ανέφερε στο thestival ο Ηλίας Μάστορας, εκπαιδευτής νέων και επικεφαλής της ομάδας Youthorama.

Ήδη είναι έτοιμες 100 σκακιέρες για να αποσταλούν σε σχολεία της χώρας μας. Μάλιστα, την Πέμπτη 1 Απριλίου, το Ειδικό Γυμνάσιο – Λύκειο ΕΑΕ Κωφών & Βαρηκόων Θεσσαλονίκης υποδέχτηκε το Youthorama μαζί με το “Say Chess”.

Οι εκπαιδευτικοί, μαζί με τους μαθητές θα μπορούν να παίξουν σκάκι αφού πρώτα βασιστούν σε μία ειδική εφαρμογή η οποία συνδυάζει το συγκεκριμένο παιχνίδι στρατηγικής με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

“Συνδέσαμε το κάθε κομμάτι με μία ιδιότητά του. Ας πούμε για παράδειγμα ένας στρατιώτης δεν μπορεί να γυρίσει προς τα πίσω, πάει μόνο μπροστά. Κάποιος άνθρωπος, λόγω συνθηκών, δεν μπορεί να επιστρέψει στην πατρίδα του, όπως ο πρόσφυγας. Επίσης, στο σκάκι δεν μπορείς να σκοτώσεις τον βασιλιά, όπου συμβολίζει το δικαίωμα στη ζωή. Η εφαρμογή είναι και online και offline“, πρόσθεσε ο κ. Μάστορας.

Το “Say Chess” έχει την έγκριση του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και φτάνει στα σχολεία εντελώς δωρεάν.

Μάλιστα, στόχος της ομάδας υλοποίησης είναι να πηγαίνουν σε κάθε σχολείο οι ίδιοι και να το παρουσιάζουν στους μαθητές, όπου το επιτρέπουν οι συνθήκες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στα χέρια της η ομάδα νέων από το Πανόραμα, τα σχολεία της χώρας μας στα οποία φοιτούν περισσότεροι από 700 μαθητές και μαθήτριες με οπτική αναπηρία, είναι περίπου 200.

Λόγω των ιδιαιτέρων καταστάσεων που επέβαλε η πανδημία, το “Say Chess” παρουσιάστηκε διαδικτυακά σε σχολείο των Ιωαννίνων, αφού είχε πρώτα σταλεί ο απαραίτητος εξοπλισμός. Ωστόσο, όπως τόνισε ο κ. Μάστορας, η αίσθηση της δια ζώσης διδασκαλίας και απόλαυσης του παιχνιδιού, είναι αναντικατάστατη.

Say Chess όπως λέμε… say cheese!

Η πηγή έμπνευσης του ονόματος του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού προγράμματος είναι αξιοσημείωτη. Ο Ηλίας Μάστορας αποκάλυψε ότι “θέλαμε να φέρουμε χαμόγελα στα παιδιά“. Η φράση say cheese λίγο πριν το click της φωτογραφικής μηχανής, φέρνει σχεδόν πάντα εξαιρετικά αποτελέσματα. Το ίδιο κάνει και το “Say Chess“. Πριν πάρει την έγκριση από τους αρμόδιους και λίγο μετά το τέλος της παρουσίασης του προγράμματος, “χαμογελούσαν και οι αξιολογητές“, είπε ο κ. Μάστορας.

Τον ερχόμενο Ιούλιο, το Youthorama μαζί με το “Say Chess” θα πετάξουν για τη Δανία. Εκεί θα γίνει ένα μεγάλο event στο οποίο θα παρουσιαστεί το νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αμέσως επόμενο στάδιο είναι να μεταφραστεί η ειδική εφαρμογή στις υπόλοιπες γλώσσες των χωρών που θα επιλέξουν το συγκεκριμένο πρόγραμμα.

Ντοκιμαντέρ στην Κένυα και 750 μπάλες για όλους

Το “Say Chess” δεν είναι το πρώτο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που υλοποιείται από την ομάδα νέων στο Πανόραμα της Θεσσαλονίκης. Ένα άλλο πρόγραμμα, το “Μία μπάλα για όλους” είναι σε εξέλιξη εδώ και αρκετό καιρό τόσο σε σχολεία της Ελλάδας όσο και σε συγκροτήματα άλλων χωρών του κόσμου.

Πρόκειται για μία μπάλα σχεδιασμένη να είναι ελαφρύτερη από τη μπάλα που χρησιμοποιείται στο ποδό­σφαιρο τυφλών, μικρότερου μεγέθους και με ενσωματωμένα κου­δουνάκια, ειδικά για να παίζουν και παιδιά με πρόβλημα όρασης. Η συγκεκριμένη μπάλα έχει ταξιδέψει εντελώς δωρεάν σε 171 χώρες του κόσμου.

Το ερχόμενο καλοκαίρι, η ομάδα Youthorama, έχει προγραμματίσει ταξίδι στην Κένυα για να γυρίζει ένα ντοκιμαντέρ σχετικό με το πρόγραμμα “Μία μπάλα για όλους”. Εκεί, θα επισκεφθεί δύο σχολεία, ένα Γυμνάσιο και ένα Λύκειο, όπου συνολικά φοιτούν 750 παιδιά με οπτική αναπηρία. Σε κάθε μαθήτρια και μαθητή θα χαριστεί αυτή η ειδικά σχεδιασμένη μπάλα, καθώς το δικαίωμα των παιδιών στο παιχνίδι δεν γνωρίζει διακρίσεις.

Μπες στην ομάδα μας στο Viber!