Ένα ανήθικο πείραμα που έγινε μεταπολεμικά στη Σουηδία οδήγησε στο λόγο που τα παιδιά αυτής της χώρας απολαμβάνουν μια από τις καλύτερες στοματικές υγιεινές. Ας δούμε το φαινόμενο lördagsgodis και τα οφέλη του.
Στη Σουηδία κάθε τετραμελής οικογένεια καταναλώνει ένα κιλό γλυκά, κάθε εβδομάδα -κατά μέσο όρο. Παρ’ όλα αυτά, τα δόντια των παιδιών είναι σε άριστη κατάσταση. Για την ακρίβεια, μεταξύ των καλύτερων συγκριτικά με ό,τι συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Πώς γίνεται αυτό;
Το BBC ερεύνησε το θέμα και αποκάλυψε πως στο συγκεκριμένο έθνος τα παιδιά δεν τρώνε γλυκά, όποτε το θέλουν ή το νιώσουν, αλλά μια φορά την εβδομάδα. Και αυτή δεν αλλάζει, αλλά είναι πολύ συγκεκριμένη: η ημέρα του γλυκού είναι το Σάββατο. Επίσης, δεν υπάρχει περιορισμός στην ποσότητα.
Στο ρεπορτάζ εμφανίστηκε ένα νέο κορίτσι να ομολογεί πως “όλη την εβδομάδα σκέφτομαι τι γλυκό θέλω να φάω το Σάββατο” ενώ ένα μικρό αγόρι είπε ότι “κάθε Σάββατο αγοράζω επτά διαφορετικά γλυκά”.
Όλο αυτό το φαινόμενο έχει και όνομα: λέγεται lördagsgodis. Δηλαδή, “γλυκά του Σαββάτου”. Μητέρα παιδιού που ήταν στο candy shop όπου έγινε το ρεπορτάζ, εξήγησε ότι “ήταν κάτι που έκανα πάντα ως παιδί, οπότε είναι εύκολο να το ακολουθήσω και τώρα που είμαι μητέρα -από την στιγμή που τα παιδιά μου μεγάλωσαν αρκετά, ώστε να διαλέγουν μόνα τους τα γλυκά που τους αρέσουν”. Ομολόγησε πως το lördagsgodis είναι κάτι που όλοι κάνουν στη Σουηδία “αλλά δεν ξέρω το λόγο. Ξέρω ότι η χώρα μου είναι πολύ γνωστή για τα μικρά γλυκά που έχει”.
Η γλυκιά παράδοση έχει σκοτεινό παρελθόν
Όπως αποκάλυψε η συγγραφέας και λέκτορας σουηδικού πολιτισμού, Sofi Tegsveden Deveaux “το lördagsgodis άρχισε αμέσως μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έγινε ένα πείραμα, που δεν ήταν ηθικά σωστό, με τα σημερινά δεδομένα. Αυτό που έγινε ήταν να δίνουν γλυκά σε ασθενείς ψυχικής υγείας, για να μελετήσουν τις συνέπειες της ζάχαρης στην υγεία των δοντιών. Έτσι, είχαν για πρώτη φορά τη δυνατότητα να αποκτήσουν όποιου τύπου επιστημονικές αποδείξεις, που συνέδεαν την πρόσληψη ζάχαρης με την κακή υγεία των δοντιών”.
Προφανώς και δεν ζητούσαν την άδεια των ασθενών. Αυτό δεν γίνεται σήμερα. Τα ανήθικα τεστ επηρέασαν τις οδηγίες που έδινε η κυβέρνηση, επί της κατανάλωσης γλυκών. Πολλοί πολίτες ακολούθησαν την οδηγία, καθώς ήταν η περίοδος που δημιουργήθηκε το κράτος κοινωνικής πρόνοιας και όλες οι εξελίξεις που είχαν ως συνέπεια να εμπιστευτεί ο λαός τις δημόσιες αρχές. “Μετά έγινε και πολύ βολικός τρόπος για τους γονείς, να περιορίσουν την πρόσληψη ζάχαρης των παιδιών τους και να βάλουν μια δομή στη ζωή τους, κάτι με το οποίο έχουν προβλήματα οι γονείς σε όλον τον κόσμο”, πρόσθεσε η κυρία Deveaux.
Όπως παραδέχονται οι γονείς της Σουηδίας, το ξεκάθαρο και αυστηρό “θα φας γλυκά μόνο το Σάββατο” σταματά τα παιδιά τους από το να ζητούν γλυκό κάθε μέρα και επιτρέπει σε εκείνους να ελέγχουν πόση ζάχαρη καταναλώνουν. Γίνεται και το γεγονός της εβδομάδας, καθώς τα παιδιά επιλέγουν το μαγαζί που θέλουν να επισκεφτούν και τα γλυκά που θέλουν να φάνε. “Το μεγαλύτερο μέρος της διασκέδασης τους είναι αυτό: ότι τα ίδια προγραμματίζουν πού θα πάνε και τι θα αγοράσουν”.
Ξεκαθαρίστηκε πως αν τρώμε γλυκά όλη την εβδομάδα, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις διαρκούς ανάπτυξης μικροβίων στα δόντια που προκαλούν τρύπες. Είναι λοιπόν, προτιμότερο να τα τρώμε σε μια περίσταση, σε όποια ποσότητα θέλουμε και μετά να βουρτσίζουμε τα δόντια μας.
Άπαξ και ενηλικιωθούν οι Σουηδοί, όπως δείχνουν τα στατιστικά τρώνε περισσότερα γλυκά μέσα στην εβδομάδα, όπως και πίνουν αλκοόλ μεσοβδόμαδα, κάτι που αποκλίνει της παράδοσης των παιδικών χρόνων. Οι επιστήμονες σημειώνουν πως η κοινωνία πια είναι όλο και περισσότερο πιο ποικιλόμορφη και οι άνθρωποι εμπνέονται από τα lifestyles όλου του κόσμου. Καταλήγουν ωστόσο, στο ότι η παράδοση του lördagsgodis θα ‘κρατήσει’ για τα χρόνια που έρχονται, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την πλειοψηφία των πολιτών.
