Στις ρυθμίσεις που ενισχύουν «την αυτονομία, ελευθερία, αξιολόγηση, διαφάνεια και λογοδοσία», τις οποίες καλύπτει το νομοσχέδιο «Αναβάθμιση του σχολείου και ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών», αναφέρθηκε η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως, σε σημερινή συνέντευξη Τύπου. Επίσης, οι κληρικοί του Δημοσίου θα διορίζονται μόνο με πτυχίο από Σχολή Μαθητείας Κληρικών ή από ΑΕΙ, ενώ θα συνενωθούν οι Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες από τέσσερις σε δυο.
Η κ. Κεραμέως ενημέρωσε, επίσης, ότι σήμερα το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Οι τέσσερις βασικοί πυλώνες του νομοθετήματος αφορούν «την αυτονομία του σχολείου, την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των στελεχών, την ενίσχυση των δομών υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου και την αναβάθμιση της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης».
Όπως τόνισε η κυρία Κεραμέως, «η Ελλάδα είναι η χώρα με το χαμηλότερο δείκτη αυτονομίας στην εκπαίδευση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, συγκεκριμένα το 80% των αποφάσεων λαμβάνεται σε κεντρικό επίπεδο, έναντι του 35% του μέσου όρου των άλλων χωρών». Τα δεδομένα δείχνουν, προσέθεσε, ότι «όσο περισσότερη η αποκέντρωση, τόσο υψηλότερες οι μαθησιακές επιδόσεις»
Ενίσχυση αυτονομίας
Ειδικότερα, η υπουργός εξήγησε, πως θα υπάρχει η ελεύθερη επιλογή βιβλίου, αυτονομία στη μορφή των τετραμηνιαίων δοκιμασιών αξιολόγησης (πχ ατομική/ομαδική εργασία, ανεστραμμένη τάξη αντί για ωριαίο διαγώνισμα) και θα τελειώσει η υπερρύθμιση των λοιπών ενδιάμεσων δοκιμασιών, όπως ο αριθμός και η διάρκειά τους.
Αποκεντρώνεται η διαδικασία διεξαγωγής εκπαιδευτικών δράσεων και προγραμμάτων, όπου σήμερα απαιτείται η έγκριση του υπουργείου, δίνεται η δυνατότητα διοργάνωσης εκπαιδευτικών ομίλων και απλοποιείται η διαδικασία διενέργειας ερευνών και πρακτικής άσκησης εντός των σχολικών μονάδων.
Ενίσχυση του ρόλου του διευθυντή και των εκπαιδευτικών σε θέσεις ευθύνης
Ο διευθυντής αποκτά αρμοδιότητες που του «επιτρέπουν να υπηρετήσει το αυτόνομο σχολείο, ενώ καλείται πλέον να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της σχολικής ζωής». Συγκεκριμένα, θεσπίζονται υποστηρικτικά όργανα (ενδοσχολικοί συντονιστές, μέντορες, υποδιευθυντές, υπεύθυνοι διασύνδεσης με το μαθητή στα ΕΝΕΕΓΥΛ (Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια Λύκεια), διοργανώνονται υποχρεωτικές ετήσιες επιμορφώσεις. Ο διευθυντής θα είναι ένας από τους τρεις αξιολογητές των εκπαιδευτικών, θα έχει την αρμοδιότητα για τη διοργάνωση παιδαγωγικών συναντήσεων, την άσκηση πειθαρχικού ελέγχου, τη δυνατότητα αξιοποίησης των σχολικών εγκαταστάσεων εκτός σχολικού ωραρίου, της εξασφάλισης επιπλέον πόρων μέσα από τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την ευκολότερη αποδοχή δωρεών και χορηγιών. Η θητεία τους αυξάνεται από τρία σε τέσσερα χρόνια και παρέχεται η δυνατότητα επαναδιορισμού χωρίς όριο δυο θητειών.
Θα διενεργούνται εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα σε εθνικό επίπεδο στην ΣΤ’ Δημοτικού και Γ’ Γυμνασίου (ελληνική PISA), για την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού συστήματος.
Η ενταξιακή εκπαίδευση ενισχύεται, ακόμα, με τη προσβασιμότητα των ιστοσελίδων όλων των δημόσιων σχολικών μονάδων.
Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θα γίνεται, σύμφωνα με την κυρία Κεραμέως, με έμφαση στην επιμόρφωση, «με διαρκή στόχο τη βελτίωση και την αξιολόγηση στελεχών για την αποτελεσματικότητα των στελεχών στην εκτέλεση των καθηκόντων τους». Η αξιολόγηση αποτελεί κοινή πρακτική στο 90% των ευρωπαϊκών χωρών, με βασικές εξαιρέσεις την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ιρλανδία, τη Μάλτα και την Ισλανδία. Δεν προβλέπονται πριμοδοτήσεις ή/και κυρώσεις ανάλογα με το αποτέλεσμα της αξιολόγησης, αλλά η μη θετική αξιολόγηση οδηγεί σε υποχρεωτικό επιμορφωτικό πρόγραμμα.
Ιδρύονται θέσεις στελεχών με αμιγώς παιδαγωγικό χαρακτήρα, δηλαδή θέσεις Εποπτών Ποιότητας της Εκπαίδευσης, θέσεις περισσότερων συμβούλων εκπαίδευσης κοντά στη σχολική μονάδα και 1.100 οργανικές θέσεις ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών.
Εκκλησιαστική εκπαίδευση
Το παρόν νομοσχέδιο, σύμφωνα με την κα. Κεραμέως, επιχειρεί να εκσυγχρονίσει και να οργανώσει εξ ολοκλήρου και σε νέα βάση την δευτεροβάθμια, μεταδευτεροβάθμια και ανώτατη εκκλησιαστική εκπαίδευση, με στόχο τη συνολική αναβάθμιση της ποιότητας του κλήρου. Συγκεκριμένα, η δευτεροβάθμια εκκλησιαστική εκπαίδευση εντάσσεται στη γενική δευτεροβάθμια εκπαίδευση υπό την εποπτεία του κράτους, ενώ τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές των εκκλησιαστικών σχολείων θα επιλέγονται βάσει κριτηρίων, οδηγώντας στη συνολική αναβάθμιση της δευτεροβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης. Επιπλέον, δημιουργούνται τρεις Σχολές Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών (ΣΜΥΚ), μέσω της μετατροπής υφιστάμενων εκκλησιαστικών σχολείων, οι οποίες θα αποτελούν δομές μεταδευτεροβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης με διετές πρόγραμμα σπουδών. Στο εξής, απαραίτητη προϋπόθεση για να μισθοδοτηθεί ένας κληρικός από το δημόσιο θα είναι η κατοχή Διπλώματος ΣΜΥΚ ή πτυχίου ΑΕΙ, δίνοντας τέλος στο φαινόμενο μισθοδοσίας αποφοίτων δημοτικού, γυμνασίου ή λυκείου ως κληρικών.
Στο πλαίσιο του εξορθολογισμού του χάρτη της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης ο αριθμός των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών μειώνεται από τέσσερις σε δύο, οι οποίες θα λειτουργούν στην Αθήνα και την Κρήτη, με στόχο την αναβάθμιση των παρεχόμενων σπουδών.