Βρίσκονται σε εκατοντάδες προϊόντα, όπως δοχεία αποθήκευσης τροφίμων, σαμπουάν, μακιγιάζ, αρώματα και παιδικά παιχνίδια.
Οι συνθετικές χημικές ουσίες, γνωστές ως φθαλικές ενώσεις (σ.σ. κατηγορία χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται κυρίως ως πλαστικοποιητές), οι οποίες βρίσκονται σε εκατοντάδες καταναλωτικά προϊόντα, όπως δοχεία αποθήκευσης τροφίμων, σαμπουάν, μακιγιάζ, αρώματα και παιδικά παιχνίδια, μπορεί να συμβάλλουν σε περίπου 91.000 έως 107.000 πρόωρους θανάτους ετησίως μεταξύ των ατόμων ηλικίας 55 έως 64 ετών μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα νέα μελέτη.
Ο αριθμός αυτός, προφανώς, είναι τρομακτικά μεγαλύτερος σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα άτομα με τα υψηλότερα επίπεδα φθαλικών ενώσεων είχαν και τον μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, ιδίως από καρδιαγγειακές παθήσεις, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τρίτη.
Η μελέτη εκτίμησε ότι αυτοί οι θάνατοι θα μπορούσαν να κοστίζουν στις ΗΠΑ περίπου 40-47 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο λόγω χαμένης οικονομικής παραγωγικότητας.
Είναι γνωστό ότι οι φθαλικές ενώσεις παρεμβαίνουν στον μηχανισμό του σώματος για την παραγωγή ορμονών, γνωστό ως ενδοκρινικό σύστημα, και «συνδέονται με αναπτυξιακά, αναπαραγωγικά, εγκεφαλικά, ανοσολογικά και άλλα προβλήματα», σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας (NIEHS).
Ακόμη και μικρές ορμονικές διαταραχές μπορούν να προκαλέσουν «σημαντικές αναπτυξιακές και βιολογικές επιδράσεις», αναφέρει το NIEHS.
Προηγούμενη έρευνα είχε συνδέσει τα χημικά αυτά με προβλήματα αναπαραγωγής, όπως δυσπλασίες των γεννητικών οργάνων και χαμηλότερο αριθμό σπερματοζωαρίων ή μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης σε ενήλικες άνδρες.
Προηγούμενες μελέτες έχουν, επίσης, συνδέσει τις φθαλικές ενώσεις με την παιδική παχυσαρκία, το άσθμα, τα καρδιαγγειακά προβλήματα και τον καρκίνο.
«Τα χημικά που βρίσκονται παντού»
Συχνά αποκαλούμενα ως «χημικά πανταχού παρόντα», οι φθαλικές ενώσεις είναι τόσο ευρεία διαδεδομένες που προστίθενται σε καταναλωτικά προϊόντα όπως υδραυλικά PVC, βινυλικά δάπεδα, προϊόντα ανθεκτικά στη βροχή και στους λεκέδες, ιατρικούς σωλήνες, λάστιχα ποτίσματος και μερικά παιδικά παιχνίδια, ώστε να κάνουν το πλαστικό πιο εύκαμπτο και πιο δύσκολο να σπάσει.
Χρησιμοποιούνται επίσης σε συσκευασίες τροφίμων, απορρυπαντικά, ρούχα, έπιπλα και πλαστικά αυτοκινήτων. Οι φθαλικές ενώσεις προστίθενται, επίσης, σε είδη προσωπικής φροντίδας όπως σαμπουάν, σαπούνια, σπρέι μαλλιών και καλλυντικά για να κάνουν τα αρώματα να διαρκούν περισσότερο.
Οι άνθρωποι εκτίθενται σε αυτά όταν αναπνέουν τον μολυσμένο αέρα ή τρώνε ή πίνουν τρόφιμα που έχουν έρθει σε επαφή με το πλαστικό, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.
Για την αποφυγή της έκθεσης στις συγκεκριμένες επικίνδυνες ουσίες οι ειδικοί προειδοποιούν:
- Αποφύγετε τα πλαστικά όσο μπορείτε. Ποτέ μην βάζετε πλαστικά δοχεία στο φούρνο μικροκυμάτων ή στο πλυντήριο πιάτων.
- Το μαγείρεμα στο σπίτι και η μείωση της χρήσης επεξεργασμένων τροφίμων μπορεί να μειώσει τα επίπεδα των χημικών ενώσεων με τις οποίες έρχεστε σε επαφή.
- Χρησιμοποιήστε λοσιόν και απορρυπαντικά ρούχων χωρίς άρωμα.
- Χρησιμοποιήστε άοσμα καθαριστικά.
- Χρησιμοποιήστε γυαλί, ανοξείδωτο ατσάλι, κεραμικό ή ξύλο για να κρατάτε και να αποθηκεύετε τρόφιμα.
- Αγοράστε φρέσκα ή κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά αντί για κονσέρβες και επεξεργασμένες εκδόσεις.
- Πλένετε συχνά τα χέρια για να αφαιρέσετε τις χημικές ουσίες.
- Αποφύγετε τα αρωματικά/αποσμητικά και όλα τα πλαστικά με την ένδειξη Νο. 3, Νο. 6 και Νο. 7
(με πληροφορίες από CNN)