Νέο χαράτσι για τις συντάξεις των ασφαλισμένων. Η τροπολογία για την «εμπεριστατωμένη γνωμάτευση».
«Γρηγορόσημο» για την επιτάχυνση των διαδικασιών έκδοσης των συντάξεων, οι οποίες σήμερα καθυστερούν μέχρι και 5 ή 6 χρόνια, θα κληθούν να πληρώσουν οι εν αναμονή ασφαλισμένοι.
Συμφώνα με τροπολογία που ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας, πριν κατατεθεί μια αίτηση συνταξιοδότησης, ο ασφαλισμένος θα πρέπει να περνάει από ένα πιστοποιημένο δικηγορικό ή λογιστικό γραφείο όπου θα γίνεται μια «εμπεριστατωμένη γνωμάτευση».
Αυτή θα επισυνάπτεται ηλεκτρονικά στον ΕΦΚΑ και στόχο να αποτελεί «μπούσουλα» για τον αρμόδιο (δημόσιο) υπάλληλο που, κατά τον νόμο και το Σύνταγμα, μπορεί να υπογράψει μια συνταξιοδοτική πράξη. Να αποφαίνεται δηλαδή δεσμευτικά για τις υποχρεώσεις του κράτους προς τους πολίτες και, εν τέλει, το ασφαλιστικό σύστημα να πλήρωνε τις νόμιμες αποδοχές.
Επίσης, ο διοικούμενος (πολίτης-ασφαλισμένος) να έχει (νοιώθει) ασφάλεια δικαίου και να μπορεί να στραφεί κατά του δημοσίου σε περίπτωση που αδικηθεί.
Στην λύση αυτή καταλήγει ο κ.Χατζηδάκης, εγκαταλείποντας την αρχική ιδέα οι εργατολόγοι και οι λογιστές να βγάζουν τις συντάξεις (οριστικές πράξεις). Να επεξεργάζονται δηλαδή εξ αρχής τον φάκελο με την ασφαλιστική ιστορία του καθενός και, ακολούθως, οι ιδιώτες να υπογράφουν την οριστική απόφαση για την σύνταξη (ή την απόρριψη της αίτησης).
Και αυτό αφενός γιατί ορισμένοι γνωστοί εργατολόγοι αρνήθηκαν να μετάσχουν στην όλη προσπάθεια του υπουργείου Εργασίας, θεωρώντας αυτή αντισυνταγματική και αφετέρου εξαιρετικά δύσκολη στην υλοποίησή της.
Κυρίως λόγω: α) της σύνθετης νομοθεσίας που διέπει την λειτουργία του ασφαλιστικού συστήματος, β) την ανάγκη οι ιδιώτες (μη μόνιμοι υπάλληλοι της Διοίκησης) να έχουν πρόσβαση στους ατομικούς φακέλους των ασφαλισμένων και γ) την αδυναμία (σ.σ. παρά τις τηλεοπτικές… διακηρύξεις), της μεγάλης πλειονότητας των δικηγόρων και λογιστών να βγάζουν συνταξιοδοτικές πράξεις.
Μάλιστα, σύμφωνα με νομικές πηγές, «ελάχιστοι δικηγόροι γνωρίζουν να βγάζουν συντάξεις και πάντως κανείς λογιστής».
Εκπαιδευτές τους… εργατολόγους
Η αρχικού πρόταση του υπουργείου Εργασίας ήταν οι δικηγόροι και λογιστές «να ενταχθούν σε ταχύρυθμα προγράμματα κατάρτισης τριών εβδομάδων και αμέσως μετά να αναλάβουν την έκδοση των συνταξιοδοτικών πράξεων, αφού αποκτήσουν πρόσβαση στους ατομικούς φακέλους».
Τελικά, μετά τις αντιδράσεις των ίδιων των υπαλλήλων του ΕΦΚΑ, αλλά και νομικών κύκλων για την αντισυνταγματικότητα της ρύθμισης, φαίνει να επιλέγεται η μέση οδός της…. ωρίμανσης του συνταξιοδοτικοί φακέλου με συνδρομή ιδιωτών.
Τα ερωτήματα
Ωστόσο και πάλι ανακύπτουν τα εξής προβλήματα:
-Πώς θα αποκτήσει ο ιδιώτης πρόσβαση στους φακέλους του ΕΦΚΑ; Αυτό αφενός είναι παράνομο (υπάρχει και θέμα προσωπικών δεδομένων) και αφετέρου οι εν λόγω φάκελοι είναι χειρόγραφοι. Θα πρέπει δηλαδή ο ιδιώτης είτε να επισκέπτεται τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και να κάνει χρήσης των δημοσίων υποδομών για να έχει ίδιον όφελος, είτε να λαμβάνει τους φακέλους στο γραφείο του…
-Ποιος θα πλήρωνε για τις υπηρεσίες του εργατολόγου; Τώρα φαίνεται να επιλέγεται η κατ’ αποκοπή πληρωμή τόσο από τον ιδιώτη, όσο και από τον ΕΦΚΑ (50% και 50% αντίστοιχα για τις outsourcing υπηρεσίες).
-Ποιος θα υπογράφει την συνταξιοδοτική πράξη; Με δεδομένο ότι η υπογραφή δεσμεύει την Διοίκηση, είναι απαραίτητη η υπογραφή από δημόσιο λειτουργό. Και κανείς υπάλληλος δεν δέχεται να υπογράψει εκδοθείσα πράξη χωρίς να γνωρίζει (μελετήσει) τα στοιχεία.
Απουσία υπαλλήλων
Αντιθέτως, πολλοί γνώστες των διαδικασιών έκδοσης των συντάξεων υποστηρίζουν ότι το θέμα θα λυνόταν με την πρόσληψη νέων –έστω συμβασιούχων- υπάλληλων (γίνεται λόγος για 200-300 άτομα), είτε πτυχιούχων, είτε όσων εργάστηκαν την προηγούμενη διετία σαν συμβασιούχοι και έφυγαν όταν έληξε η σύμβασή τους. Και οι οποίοι θα μπορούσαν να εκκαθαρίσουν τις εκκρεμείς υποθέσεις μέχρι τα τέλη του έτους ή, το αργότερο, σε ένα χρόνο.
Κοντολογίς, λόγω του τεραστίου όγκου των εκκρεμών υποθέσεων (178.000 αιτήσεις στον ΕΦΚΑ και συνολικά 440.000 αιτήσεις για κύριες, επικουρικές, εφάπαξ, δεύτερες συντάξεις, μερίσματα κ.α.), η κυβέρνηση δέχεται μεγάλη κοινωνική-πολιτική πίεση. Ταυτόχρονα , από ιδεολογική αφετηρία, θέλει να καταγραφεί ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα σαν λύση στις καθυστερήσεις. Έτσι όμως, αφενός δεν αποδίδεται στους δικαιούχους και στην ώρα της η περιουσία τους (συντάξεις) για εισφορές που έχουν πλήρωση και αφετέρου, με ένα θολό ιδεολόγημα, προστίθεται και άλλη γραφειοκρατία στο δημόσιο.
Οι εργατολόγοι, με την διαδικασία που επέλεξε το υπουργείο Εργασίας, ουδόλως θα συμβάλουν στην διευθέτηση ενός τόσο σοβαρού προβλήματος. Απλώς, σε λίγους μήνες που θα έρθει το νομοσχέδιο για την κεφαλαιοποίηση στης επικουρικής σύνταξης η κυβέρνηση θα ισχυρίζεται ότι με το νέο σύστημα η σύνταξα θα βγαίνει αμέσως. Χωρίς να λέει ότι δεν θα διασφαλίζονται οι παροχές των ήδη συνταξιούχων (ελλείψει καταβαλλόμενων εισφορών από τους νέους εργαζομένους), αλλά ούτε οι συντάξεις της επόμενης γενιάς. Γιατί, κεφαλαιοποίηση σημαίνει σύστημα σταθερών καταβολών, αλλά όχι εγγυημένων αποδόσεων…
