Η αξιοπιστία των self test είναι στο επίκεντρο της συζήτησης εδώ και μήνες στην Αγγλία, με τους υποστηρικτές να λένε ότι αποτελεί το βασικό εργαλείο για τον εντοπισμό των ασυμπτωματικών κρουσμάτων όμως οι επικριτές κάνουν λόγο για μεγάλο κόστος και αναστάτωση για τον εντοπισμό ουσιαστικά λίγων περιπτώσεων.
Διέρρευσαν, μέσω της εφημερίδας Guardian, emails κορυφαίων αξιωματούχων της βρετανικής κυβέρνησης που αυξάνουν τις αμφιβολίες για την εγκυρότητα των γρήγορων τεστ αντιγόνων – στην κατηγορία των οποίων περιλαμβάνονται τα self test – και το κατά πόσο αυτά θα αποτελέσουν το βασικό κλειδί για την επιστροφή στην κανονικότητα, σύμφωνα με δημοσίευμα της Deutche Welle.
Όπως μετέδωσε η ελληνική υπηρεσία της DW, φαίνεται πως το Υπουργείο Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου παρακολουθεί διαρκώς τα δεδομένα και ήδη κάποια στελέχη εκφράζουν σκέψεις να περιοριστεί ο ρόλος των self tests στον σχεδιασμό της κυβέρνησης.
Ο λόγος είναι ότι τα γρήγορα τεστ αντιγόνων έχουν την προδιάθεση να εμφανίζουν θετικά αποτελέσματα ακόμα και σε εκείνους που τελικά δεν έχουν προσβληθεί από τον ιό. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία και με βάση το επίπεδο του τρέχοντος επιδημιολογικού φορτίου στην Αγγλία, εκτιμάται ότι το ποσοστό των λανθασμένα θετικών αποτελεσμάτων αγγίζει το 62%, κατά την ίδια πηγή.
Στην πράξη, τα οικιακά τεστ εμφανίζουν ένα σχετικά σταθερό ποσοστό θετικών αποτελεσμάτων. Αυτό σημαίνει ότι σε περιόδους έξαρσης του ιού «τυχαία» το αποτέλεσμα θα είναι σωστά θετικό, ενώ σε περιόδους ύφεσης του ιού η πλειονότητα των θετικών αποτελεσμάτων θα είναι λανθασμένη.
Ο εκτελεστικός διευθυντής στρατηγικής του Υπουργείου Υγείας και σύμβουλος του Ματ Χάνκοκ, Μπεν Ντάισον έγραφε σε email του ότι «για παράδειγμα στο Λονδίνο (περιοχή με χαμηλό ποσοστό κρουσμάτων) μόλις το 25% των θετικών αποτελεσμάτων είναι όντως θετικό».
Εξάλλου, και ο Δημόσιος Οργανισμός Υγείας της Αγγλίας είχε εκφράσει ανησυχίες για το πλάνο της μαζικής χρήσης sel test λίγες μέρες πριν να ανακοινωθεί. Παραμένει στον αέρα, σημειώνει η DW, το πώς θα εξισορροπιστεί αυτή η «αστοχία» των τεστ, αφού η πρόταση της κυβέρνησης να γίνεται επιβεβαίωση των θετικών αποτελεσμάτων με μοριακά τεστ (PCR) έχει απαγορευτικό κόστος για τους πολίτες ενώ ούτε είναι εφικτό το να γίνεται καραντίνα των Βρετανών χωρίς ουσιαστικό λόγο, ειδικά για όσους δεν έχουν την πολυτέλεια να δουλεύουν από το σπίτι.
Υπολογίζεται ότι η κυβέρνηση έχει διαθέσει από 1 δισεκατομμύριο λίρες για τα γρήγορα τεστ αντιγόνων, στο σύνολο των 37 δισεκατομμυρίων λιρών που έχει δώσει στο σύστημα Εντοπισμού και Ιχνηλάτισης (NHS Test and Trace), ενώ από τις 9 Απριλίου ο καθένας μπορεί να λάβει δυο δωρεάν πακέτα self test την εβδομάδα.
«Ισχυρότατο εργαλείο δημόσιας υγείας»
Αναφορικά με την τεχνολογία των οικιακών τεστ και την αποτελεσματικότητα τους, για την οποία έχει γίνει αρκετή συζήτηση, το μέλος της Επιτροπής των ειδικών κ. Γκίκας Μαγιορκίνης παρέπεμψε, πάντως, σε μελέτες από την ίδια χώρα, κατά τις οποίες τα self test έχουν υψηλή ακρίβεια.
«Αξίζει να αναφερθούμε στην αναφορά του Public Helath England σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης η οποία δημοσιεύτηκε στις 10 Μαρτίου. Η αναφορά δείχνει ότι μεταξύ 20 Νοεμβρίου του 2020 και 27 Ιανουαρίου του 2021 σε 1,7 εκατ. τεστ στον γενικό πληθυσμό στην Αγγλία βρέθηκαν 38.000 θετικά – από αυτά το 93% έδωσε θετικό στην PCR (σ.σ. μοριακός επανέλεγχος) ενδεικτικό ειδικότητας 99,72%», δήλωσε ο καθηγητής την Παρασκευή, κατά την ενημέρωση στο Υπουργείο Υγείας.
«Στα σχολεία της Αγγλίας, η αντίστοιχη μελάτη έδειξε 94,4% ευαισθησία και 99,97% ειδικότητα», πρόσθεσε, και τόνισε: «Τα στοιχεία σε μελέτες φάσης 4, λοιπόν, δείχνουν ότι με τον κατάλληλο σχεδιασμό τα αντιγονικά τεστ μπορούν να αποτελέσουν ένα ισχυρότατο εργαλείο δημόσιας υγείας».
«Η ευαισθησία του τεστ είναι η πιθανότητα να δώσει θετικό αποτέλεσμα εφόσον έχω τη νόσο. Δηλαδή η ευαισθησία 80% σημαίνει από τους 100 που έχουν τη νόσο, το τεστ θα εντοπίσει τους 80.
Η ειδικότητα του τεστ είναι η πιθανότητα να δώσει αρνητικό αποτέλεσμα εφόσον δεν έχω τη νόσο. Δηλαδή ειδικότητα 99% σημαίνει από τους 100 που δεν έχουν τον ιό, το τεστ θα θεωρήσει ότι όντως οι 99 δεν έχουν μολυνθεί», είχε εξηγήσει την Τετάρτη ο καθηγητής.