Τι είναι η αμπάγια; Γιατί απαγορεύτηκε στη Γαλλία; Αντιδράσεις έχει προκαλέσει η απόφαση του υπουργείου Παιδείας της Γαλλίας να απαγορεύσει τη μουσουλμανική αμπάγια στα σχολεία της χώρας.
Στα τέλη Οκτωβρίου θα δικαστεί ένας πατέρας ο οποίος συνελήφθη στην κεντρική Γαλλία αφού απείλησε να σκοτώσει έναν λυκειάρχη επειδή απαγόρευσε την είσοδο στο σχολείο σε μια μαθήτρια που φορούσε αμπάγια, ενδυμασία η οποία απαγορεύεται πλέον στα σχολικά ιδρύματα της χώρας, στο όνομα του κοσμικού κράτους.
Ο άνδρας, που συνελήφθη στο Κλερμόν-Φεράν, αφέθηκε ελεύθερος και θα δικαστεί τον Οκτώβριο για «απειλή με στόχο τον εκφοβισμό ενός προσώπου που ασκεί δημόσιο λειτούργημα» ανέφερε η εισαγγελέας της πόλης Ντομινίκ Πισμάιγ. Με βάση τις καταγγελίες, ο πατέρας της μαθήτριας «απείλησε ότι θα στραγγαλίσει τον λυκειάρχη, όμως εκείνος αρνείται ότι είπε κάτι τέτοιο», εξήγησε.
Το πρωί της Πέμπτης, μια μαθήτρια, ντυμένη με αμπάγια, πήγε στο λύκειο Αμπρουάζ-Μπριζιέρ του Κλερμόν Φεράν αλλά της απαγόρευσαν την είσοδο όταν εκείνη αρνήθηκε να βγάλει το συγκεκριμένο ρούχο. Λίγο αργότερα, ο πατέρας της τηλεφώνησε στο λύκειο και μίλησε διαδοχικά σε δύο υπαλλήλους, στους οποίους φέρεται να εξαπέλυσε απειλές σε βάρος του λυκειάρχη.
«Πρόκειται για σοκαριστικές απειλές. Χθες μίλησα τηλεφωνικά με τον λυκειάρχη, τον διαβεβαίωσα ότι έχει την πλήρη στήριξη, τη δική μου, της κυβέρνησης, του κράτους και, ευρύτερα, πιστεύω, των συμπολιτών μας, απέναντι σε αυτές τις απαράδεκτες και αχαρακτήριστες απειλές», είπε σήμερα ο υπουργός Παιδείας Γκαμπριέλ Ατάλ, κατά τα εγκαίνια ενός άλλου λυκείου, κοντά στη Λιόν.
Ο λυκειάρχης θα λάβει αστυνομική και δικαστική προστασία για την ασφάλειά του.
Οι απειλές θανάτου σε βάρος εκπαιδευτικών αντιμετωπίζονται με τη μέγιστη σοβαρότητα στη Γαλλία μετά τη δολοφονία, στα τέλη του 2020, του καθηγητή ιστορίας και γεωγραφίας Σαμουέλ Πετί από έναν 18χρονο Τσετσένο τζιχαντιστή που τον κατηγορούσε ότι έδειξε στην τάξη μια γελοιογραφία του προφήτη Μωάμεθ.
Στις 27 Αυγούστου ο Γκαμπριέλ Ατάλ ανακοίνωσε ότι απαγορεύεται στις μαθήτριες να φορούν αμπάγια στο σχολείο τους. Χθες Πέμπτη το Συμβούλιο της Επικρατείας επικύρωσε την απαγόρευση θεωρώντας ότι η αμπάγια, ένα μακρύ και φαρδύ φόρεμα που καλύπτει όλο το σώμα, φοριέται για θρησκευτικούς λόγους, κάτι που απαγορεύεται στα σχολικά ιδρύματα της Γαλλίας.
Την Δευτέρα, με την έναρξη του σχολικού έτους, περίπου 300 μαθήτριες εμφανίστηκαν στα σχολεία τους φορώντας αμπάγια και 67 από αυτές αρνήθηκαν να αλλάξουν ενδυμασία, σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας.
Τι είναι η μουσουλμανική αμπάγια
Η αμπάγια είναι ένα φαρδύ και μακρύ παραδοσιακό ένδυμα σαν ρόμπα που φορούν συχνά οι γυναίκες σε μέρη του μουσουλμανικού κόσμου όπως στη Βόρεια Αφρική, το Κέρας της Αφρικής, την Αραβική Χερσόνησο και τις περισσότερες χώρες της Μέσης Ανατολής.
Οι παραδοσιακές αμπάγια είναι συνήθως μαύρες και μπορεί να είναι είτε ένα μεγάλο τετράγωνο ύφασμα από τους ώμους ή το κεφάλι ή ένα μακρύ καφτάνι. Η αμπάγια καλύπτει ολόκληρο το σώμα εκτός από το κεφάλι (κάποιες φορές), τα πόδια και τα χέρια.
Ωστόσο, πλέον έχουν εκμοντερνιστεί σε μεγάλο βαθμό. Τα σύγχρονα μοντέλα είναι συνήθως καφτάνια, ραμμένα από ελαφριά, αέρινα υφάσματα όπως κρεπ, ζορζέτα και σιφόν. Τα στιλ διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Μερικά έχουν περίτεχνα κεντήματα σε μαύρο ύφασμα ενώ άλλα έχουν έντονα χρώματα, με διάφορα μοτίβα και patterns.
Πλέον, οι αμπάγια αποτελούν έκφραση μόδας για πολλές μουσουλμάνες ενώ brands με έδρα τη Μέση Ανατολή δημιουργούν ολόκληρες κολεξιόν και διοργανώνουν επιδείξεις μόδας.
Ακόμη και σταρ του Χόλιγουντ έχουν επιλέξει να φορέσουν το εν λόγω ένδυμα σε επίσημα, λαμπερά events κάνοντας fashion statement.
Πολιτικές αναταράξεις στη Γαλλία
Η απαγόρευση της αμπάγιας χαροποίησε την πολιτική δεξιά, αλλά οι επικριτές της υποστήριξαν ότι αποτελεί προσβολή των πολιτικών ελευθεριών του ανθρώπου.
Το αμφιλεγόμενο θέμα κυριαρχεί στην γαλλική πολιτική σκηνή μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, με τους επικριτές να κατηγορούν την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να ανταγωνιστεί το ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα της Μαρίν Λεπέν και να μετατοπιστεί περαιτέρω προς τα δεξιά.
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ωστόσο, υπερασπίστηκε το επίμαχο μέτρο, λέγοντας ότι υπάρχει μια «μειοψηφία» στη Γαλλία που «καπιλεύεται μια θρησκεία και αμφισβητεί τη δημοκρατία και την κοσμικότητα», οδηγώντας σε «χειρότερες συνέπειες», όπως την προ τριετίας δολοφονία του δασκάλου Samuel Paty επειδή έδειξε καρικατούρες του Μωάμεθ κατά τη διάρκεια μαθήματος.
Το 2010, η Γαλλία απαγόρευσε τη δημόσια χρήση της κάλυψης του προσώπου, προκαλώντας την οργή της μουσουλμανικής κοινότητας της Γαλλίας που αριθμεί 5 εκατ. άτομα. Ένας νόμος που είχε ψηφιστεί παλιότερα, τον Μάρτιο του 2004, απαγόρευε «τη χρήση πινακίδων ή ενδυμάτων με τα οποία οι μαθητές φαινομενικά δείχνουν την θρησκευτική τους πεποίθηση» στα σχολεία.
Αυτό περιλαμβάνει μεγάλους χριστιανικούς σταυρούς, εβραϊκούς κιπά και μουσουλμανικές μαντίλες. Σε αντίθεση με τις μαντίλες, οι αμπάγια ήταν σε «γκρίζα περιοχή» και δεν είχαν αντιμετωπίσει καμία απολύτως απαγόρευση μέχρι τώρα.
Female students in France will no longer be allowed to wear the loose-fitting abaya dress favoured by some Muslim women 👇
The move comes almost 20 years after France banned headscarves from state schools.
Read more: https://t.co/svRSk56Sux pic.twitter.com/NJYfih07wb
— Sky News (@SkyNews) September 4, 2023
Αντιδράσεις για την απαγόρευση
Την ίδια στιγμή, σύλλογος που εκπροσωπεί μουσουλμάνους κατέθεσε αγωγή στο κρατικό συμβούλιο, το ανώτατο δικαστήριο της Γαλλίας για καταγγελίες κατά των κρατικών αρχών, για διαταγή κατά της απαγόρευσης της αμπάγια και του qamis, το αντίστοιχο ένδυμα για τους άνδρες.
Το Συμβούλιο της Μουσουλμανικής Πίστεως της Γαλλίας (CFCM), που ιδρύθηκε για να εκπροσωπεί τους Μουσουλμάνους ενώπιον της κυβέρνησης, είπε ότι η απαγόρευση της αμπάγια θα μπορούσε να δημιουργήσει «υψηλό κίνδυνο διάκρισης» και ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να υποβάλει τη δική του καταγγελία ενώπιον του κρατικού συμβουλίου.
Η απουσία «σαφούς ορισμού αυτού του ενδύματος δημιουργεί μια ασαφή κατάσταση και νομική αβεβαιότητα», ανέφερε. Ο δικηγόρος, Vincent Brengarth, είπε στους δημοσιογράφους ότι η απαγόρευση «δεν βασίζεται σε κανένα νομικό κείμενο». Η Δράση για τα Δικαιώματα των Μουσουλμάνων υποστηρίζει ότι η απαγόρευση παραβιάζει «θεμελιώδη δικαιώματα», όπως το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία.
Ο Abdallah Zekri, αντιπρόεδρος του Γαλλικού Συμβουλίου για τη Μουσουλμανική Λατρεία, είπε ότι η αμπάγια «ούτως ή άλλως δεν ήταν ποτέ θρησκευτικό σύμβολο». Αντίθετα, είπε ότι η απαγόρευση ήταν ένα ακόμη παράδειγμα πολιτικών που χρησιμοποιούν φορέματα που προτιμούν γυναίκες και κορίτσια για να επιτεθούν σε περίπου 5 εκατ. μουσουλμάνους που ζουν στη Γαλλία.
