Σε άρθρο στην Ναυτεμπορική ο Μαθηματικός Στράτος Στρατηγάκης αναλύει το γιατί μεγαλώνουν οι αδικίες στις Πανελλήνιες 2024. Αναλυτικά το άρθρο αναφέρει ότι:
«Στο 1ο Πεδίο εντάσσεται το Τμήμα Δημιουργικού Σχεδιασμού και ένταξης στο Κιλκίς, που μέχρι τώρα ανήκε στο 2ο και το 4ο Πεδίο. Ξεπερνώντας τα λίγα μαθήματα φυσικής, χημείας και μαθηματικών που έχει το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος, φαίνεται λογικό.
Αλλά αν είναι λογικό αυτό γιατί το Τμήμα να μην ενταχθεί και στο 3ο Πεδίο; Θα είναι έτσι κοινό και στα 4 Πεδία. Αν το δεχθούμε αυτό τότε θα πρέπει και τα Τμήματα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής και Γραφιστικής να ενταχθούν και στα 4 Πεδία, από το 2ο και το 4ο που ανήκουν τώρα, διατηρώντας παράλληλα την εξέταση στο ελεύθερο και γραμμικό σχέδιο. Θα έπρεπε να ενταχθεί και το Τμήμα Φωτογραφίας, αλλά και οι σχολές Αστυνομίας και στο 3ο Πεδίο. Λογικά όλα αυτά, αλλά χάνεται κάθε έννοια δίκαιου συστήματος εισαγωγής.
Στο 3ο Πεδίο εντάσσονται τα δύο Τμήματα Επιστήμης των Υλικών, των Πανεπιστημίων Κρήτης και Πατρών. Λογικό είναι και αυτό. Στο 4ο Πεδίο εντάσσεται το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών στη Ρόδο, που μέχρι τώρα ανήκε μόνο στο 1ο Πεδίο, πράγμα που ήταν και το λογικό, καθώς το Τμήμα έχει κατευθύνσεις Αρχαιολογίας, Γλωσσολογίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Διεθνών Σχέσεων και Οργανισμών.
Είναι προφανές ότι πιάστηκαν από την 3η Κατεύθυνση και είπαν μπορεί να αφορά και υποψηφίους του 4ο Πεδίου, πράγμα που δεν στέκει αν δούμε το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος. Στο 4ο Πεδίο εντάσσεται και το Τμήμα Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών στο Μεσολόγγι. Το Τμήμα μέχρι τώρα ανήκε, πολύ σωστά, στο 2ο και το 3ο Πεδίο. Το πρόγραμμα σπουδών απαιτεί γνώσεις Βιολογίας, Χημείας και Φυσικής που οι υποψήφιοι του 4ου Πεδίου δεν έχουν.
Συνήθως οι υποψήφιοι που θα κατευθυνθούν προς το 4ο Πεδίο το αποφασίζουν στη Β Λυκείου και σταματούν να διαβάζουν Φυσική, Χημεία και Βιολογία, διότι δεν θα τους χρειαστούν για την εισαγωγή τους στα ΑΕΙ. Και ό,τι δεν χρειάζεται άμεσα δεν διαβάζεται, από τους μαθητές. Έτσι λειτουργούν δεκαετίες τώρα.
Οι υποψήφιοι που θα εισαχθούν σ’ αυτό το Τμήμα από το 4ο Πεδίο πολύ δύσκολα θα ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, αφού δεν έχουν το γνωστικό υπόβαθρο για να παρακολουθήσουν τα μαθήματα. Μην κοιτάτε που κάποιοι εξυπνάκηδες θα λένε ότι μπορείς από το 4ο Πεδίο να γίνεις ιχθυολόγος. Τυπικά θα μπορείς, ουσιαστικά όμως όχι. Το αντίστοιχο πρόβλημα υπάρχει με τα Τμήματα Περιβάλλοντος, που εντάχθηκαν και αυτά και στο 4ο Πεδίο το 2023.
Σπουδές που απαιτούν πολύ καλές γνώσεις Χημείας Βιολογίας, αλλά και Φυσικής δεν μπορούν να ανήκουν και στο 4ο Πεδίο. Εντάσσονται και στο 4ο Πεδίο τα Τμήματα Συστημάτων Ενέργειας που δηλωνόταν μόνο από το 2ο Πεδίο. Και εδώ οι σπουδές είναι σπουδές Μηχανικού, κυρίως Φυσική δηλαδή, αλλά φαίνεται ότι στο Υπουργείο Παιδείας δεν κοιτάζουν ούτε το Πρόγραμμα Σπουδών των Τμημάτων πριν εγκρίνουν την ένταξη και σε άλλα Πεδία.
Τα τρία Τμήματα Βιβλιοθηκονομίας στην Κέρκυρα, το Αιγάλεω και τη Θεσσαλονίκη εντάσσονται και αυτά στο 4ο Πεδίο. Είναι εντυπωσιακή η τάση των Τμημάτων να προσπαθούν να ενταχθούν και στο 4ο Πεδίο. Κανείς δεν θέλει, για παράδειγμα, να ενταχθεί και στο 2ο Πεδίο. Υπάρχει λόγος που γίνεται αυτό. Από τη μία μεριά έχουμε Τμήματα που ψάχνουν φοιτητές. Η εφαρμογή της ΕΒΕ, για 4η χρονιά φέτος, τα άφησε χωρίς φοιτητές.
Είναι ζήτημα επιβίωσης γι’ αυτά τα Τμήματα να προσελκύσουν φοιτητές. Η μεγαλύτερη δεξαμενή υποψηφίων φοιτητών είναι το 4ο Πεδίο. Στον πίνακα βλέπουμε ότι σε τρία μόλις χρόνια από το 32,72% έφτασαν στο 36,68% οι υποψήφιοι του 4ου Πεδίου. Περισσότεροι από ένας στους τρεις υποψηφίους προέρχονται, λοιπόν, από το 4ο Πεδίο. Επιπλέον στο 4ο Πεδίο έχουμε τις χειρότερες επιδόσεις στα Μαθηματικά, που ρίχνουν το μέσο όρο των υποψηφίων και, συνεπώς, και την ΕΒΕ.
Το Τμήμα Συστημάτων Ενέργειας, για παράδειγμα, είχε το 2023 ΕΒΕ την ελάχιστη του 2ου Πεδίου στο οποίο ανήκε, που ήταν 9,87. Αν ήταν ενταγμένο και στο 4ο Πεδίο η ΕΒΕ του θα ήταν 8,34. Οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου που είχαν μέσο όρο μεταξύ του 8,34 και του 9,87 θα μπορούσαν να δηλώσουν το Τμήμα. Δεν είναι, δηλαδή, μόνο ότι το Τμήμα απευθύνεται στους υποψηφίους ενός άλλου Πεδίου. Αυξάνεται και ο αριθμός των υποψηφίων του 2ου Πεδίου που μπορούν να το δηλώσουν.
Καλά όλα αυτά ως τεχνάσματα και τρικ για να μην κλείσουν κάποια Τμήματα, αλλά δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο αυτή η κατάσταση. Όλοι λένε ότι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι αδιάβλητες και καμαρώνουν γι’ αυτό το επίτευγμα. Κανείς, όμως, δεν λέει ότι το σύστημα επιλογής είναι βαθιά άδικο. Η βασική αρχή ότι όσοι διεκδικούν θέση στην ίδια σχολή πρέπει να έχουν εξεταστεί στα ίδια μαθήματα καταρρακώνεται συνεχώς.
Η κατάσταση δεν μένει ίδια· χειροτερεύει κάθε χρόνο, με την ένταξη και άλλων Τμημάτων στην κατηγορία των κοινών σχολών. Είδαμε Τμήματα που προστέθηκαν στο 4ο Πεδίο το 2023, όπως τα Τμήματα Περιβάλλοντος, στα οποία είναι πολύ δύσκολη η φοίτηση των υποψηφίων του 4ου Πεδίου. Αυτό συνεχίζεται και το 2025. Στο τέλος θα λένε απλά δώστε 4 μαθήματα και δηλώστε όποιες σχολές θέλετε.
Δεν έχει κανένα νόημα πια η ύπαρξη των 4 Πεδίων. Και φυσικά αυτό δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Πρόκειται για μία ακόμη παρενέργεια της ΕΒΕ, που μειώνει τον αριθμό των υποψηφίων που μπορούν να δηλώσουν ένα Τμήμα. Ο τρόπος για να αυξηθεί ο αριθμός των υποψηφίων είναι η ένταξη σε περισσότερα Πεδία, που γεννά αδικίες αλλά οδηγεί τους φοιτητές σε σχολές που δεν μπορούν να τις τελειώσουν.
Διάβασαν, προσπάθησαν, πέτυχαν και δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για να παρακολουθήσουν τις σπουδές τους. Παράλογο; Είναι τόσο δύσκολο να συμφωνήσουν τα κόμματα σε ένα σύστημα επιλογής που θα είναι και δίκαιο, εκτός από αδιάβλητο, και δεν θα το αλλάζουν κάθε χρόνο; Λες και δεν υπάρχουν λύσεις. Η θέληση να λυθούν τα προβλήματα λείπει.»
