Διατυπώνεται από ορισμένους η άποψη ότι oι συνάδελφοι που κρίνουν ότι μπορούν –και προφανώς θέλουν- να κάνουν ταυτόχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία, δηλαδή με κάμερα στην τάξη δεν θα πρέπει να εμποδιστούν.
Είναι αυτονόητο ότι ο καθένας έχει δικαίωμα να συλλογίζεται και να πράττει ελεύθερα, αναλαμβάνοντας βέβαια και την ευθύνη.
Όπως επίσης το συνδικάτο έχει το δικαίωμα -και την υποχρέωση- να προτρέψει τους συναδέλφους να μην προβούν σε αυτή την απαράδεκτη, κατά τη γνώμη του συνδικάτου αλλά και του γράφοντος, διαδικασία, κηρύσσοντας απεργία- αποχή, όπως πράγματι το έχει κάνει.
Η απόφαση γι’ αυτή την απεργία-αποχή δεν αποτελεί «αντίδραση για την αντίδραση» ούτε τυχαία είναι, αντιθέτως έχει τους λόγους της και μάλιστα σοβαρούς, όπως θα φανεί παρακάτω.
Μα θα πουν κάποιοι, είτε το πιστεύουν πραγματικά είτε όχι: «Και θα μείνουν αβοήθητοι οι μαθητές που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το μάθημα με τη φυσική παρουσία τους μέσα στη σχολική αίθουσα; Είναι επιτρεπτό να αφεθούν χωρίς εκπαίδευση λόγω της πανδημίας»; Προφανώς και δεν είναι.
Να ξεκαθαρίσουμε όμως ότι η πρώτη που δεν ενδιαφέρεται πραγματικά γι’ αυτούς τους μαθητές είναι η πολιτεία! Και δεν ενδιαφέρεται ούτε για τη μόρφωση αλλά εσχάτως ούτε και για την προστασία της υγείας τους!
Νομίζω ότι για την οικονομία της συζήτησης δεν χρειάζεται να αποδειχθεί η αδιαφορία της πολιτείας και προς τους δύο αυτούς τομείς.
Αφού, λοιπόν, δεν ενδιαφέρεται η πολιτεία για αυτά τα παιδιά, θα συνεχίσει ο ενιστάμενος, δεν πρέπει να ενδιαφερθεί ο δάσκαλός τους; Και εδώ η απάντηση είναι καταφατική.
Όμως πώς οφείλει να δείξει το ενδιαφέρον του; Έτσι όπως τον υποχρεώνει το υπουργείο;
Δηλαδή με την κάμερα στραμμένη στον πίνακα, ή μήπως και απενεργοποιημένη, ώστε να ακούγεται μόνο η φωνή του καθηγητή, και ίσως μόνο κατά την παράδοση του μαθήματος; Και αυτό είναι μάθημα;
Ή μήπως είναι διακωμώδηση του μαθήματος, μάθημα-παρωδία, ψεύτικο και υποκριτικό, για να είμαστε «καλυμμένοι» και να μη μας ενοχλήσει η διοίκηση;
Και ποιος είπε ότι το μάθημα δεν μπορεί να περιλαμβάνει διάλογο με τους μαθητές και κατά την παράδοση;
Ποιος είπε ότι ο καθηγητής δεν ρωτάει, δεν περιμένει απαντήσεις ή ερωτήματα και απορίες από τους μαθητές, δεν απαντά, δεν τους αποκαλεί με τα ονόματά τους, δεν τους επιτρέπει να σηκωθούν στον πίνακα;
Θα απαγορεύσουμε στον μαθητή να ρωτήσει κατά την παράδοση κάτι που δεν κατάλαβε; Αυτές είναι οι οδηγίες που δίνει το ΙΕΠ, που διδάσκονται στα σεμινάρια κ.λπ.;
Είναι οδηγίες για παράδοση από καθέδρας, για μετωπική διδασκαλία ή για αλληλεπιδραστική; Το μάθημα είναι διάλεξη σε αμφιθέατρο, είναι καθηγητικός μονόλογος, είναι φωνή που συνοδεύει προβολή διαφανειών σε power point;
Μήπως στο όνομα της καραντίνας πρέπει να επανέλθουμε στη διδασκαλία του ’40 και να εγκαταλείψουμε τη σύγχρονη διδακτική και παιδαγωγική, αυτή που προ πανδημίας μας προέτρεπε το υπουργείο ν’ ακολουθήσουμε;
Αν, από την άλλη, εμπλέξουμε -κατά την παράδοση, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος- τους μαθητές, που είναι το σωστό, ακόμη και αν δεν τους «πιάνει» η κάμερα και ακούγεται μόνο η φωνή τους, δεν υπάρχει περίπτωση το ηχητικό (ή το βίντεο αν υπάρχει και τέτοιο) να ηχογραφηθεί ή βιντεοσκοπηθεί από την πλευρά του δέκτη και στη συνέχεια να κυκλοφορήσει ατόφιο, επεξεργασμένο, με μοντάζ, αλλοιωμένο και ούτω καθεξής, και για οποιοδήποτε σκοπό (διακωμώδηση, διαπόμπευση κ.λπ.) εν αγνοία όσων ηχογραφούνται ή βιντεοσκοπούνται;
Και αν ο μαθητής απαντήσει εσφαλμένα ή απαντήσει εντελώς άστοχα και με τρόπο μάλιστα που μπορεί να «βγάλει» και γέλιο, μήπως τότε το δέλεαρ της διαπόμπευσης είναι μεγαλύτερο;
Όμως η τάξη, ως γνωστόν, είναι ένα πεδίο παράθεσης λαθών από τα οποία όλοι μαθαίνουν!
Ή μήπως δεν έχουμε δει πάμπολλα παράνομα βίντεο να κυκλοφορούν σήμερα τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και με διαμοιρασμό μεταξύ των «έξυπνων» κινητών (smartphones); Θα ήθελε άραγε κάποιος το παιδί του να βρεθεί σε μια τέτοια δυσάρεστη θέση;
Στην απευκταία περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο και ζητηθούν ευθύνες εκ μέρους του γονέα από τον καθηγητή/την καθηγήτρια που έκανε ταυτόχρονη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τι θα συμβεί;
Διαπόμπευση βέβαια ενδέχεται να υποστεί και ο καθηγητής αλλά ας δεχτούμε (αν και δεν είναι πάντοτε τόσο απλά τα πράγματα) ότι αυτός είναι μεγάλος και επομένως αφενός μεν μπορεί να προστατευτεί και αφετέρου αυτή η κατάσταση μπορεί να ξεπεραστεί χωρίς τα τραύματα που η ίδια έκθεση μπορεί να επιφέρει στο παιδί.
Άλλο ένα ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα παρακολουθήσουν το μάθημα τα παιδιά που δεν έχουν τεχνικά μέσα; Μήπως με το τηλέφωνο, όπως διατείνονται κάποιοι; Μάθημα από τηλεφώνου; Πολύ ωραία!
Θα μπαίνουν, τέλος, απουσίες; Μα πώς θα μπαίνουν απουσίες όταν δεν υπάρχει ταυτοποίηση του μαθητή;
Όταν ο μαθητής μπορεί να μπει με ψευδώνυμο ή ενδεχομένως να είναι άλλος που έχει μπει στην ηλεκτρονική τάξη στο όνομα άλλου; Πώς μπορεί, επί της ουσίας, να ελεγχθεί ότι όντως παρακολουθεί το μάθημα και δεν είναι ωσεί παρών π.χ. δεν πετάχτηκε στη διπλανή καφετέρια για καφέ;
Να λοιπόν αρκετοί λόγοι για τους οποίους η κάμερα στην τάξη δεν πρέπει να υποστηριχτεί από κανέναν εκπαιδευτικό και να γιατί αποδεικνύεται αναγκαία η επιλογή της απεργίας-αποχής.
Και κάτι τελευταίο: Πού έχει εφαρμοστεί στην υπόλοιπη Ευρώπη, πλην ίσως μεμονωμένων περιπτώσεων, η ταυτόχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία; Γιατί άλλες χώρες με παράδοση στην παιδεία και με προβεβλημένα εκπαιδευτικά συστήματα δεν ακολούθησαν το σύστημα της «πρωτοπόρου» χώρας μας;
Ο ενιστάμενος όμως εύλογα θα συνεχίσει να ρωτάει: «Πώς, λοιπόν, θα βοηθήσουμε τα παιδιά;»
Αν πράγματι θέλουμε να βοηθήσουμε τα παιδιά, υπάρχουν λύσεις και μάλιστα πολλές, επειδή στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα! Να αξιοποιήσουμε την ασύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία, στέλνοντάς τους σημειώσεις, ασκήσεις διαφόρων τύπων κ.λπ. Βέβαια πρέπει να κοπιάσουμε λίγο περισσότερο!
Όμως, αν θέλεις να βοηθήσεις, κοπιάζεις! Αλλά και άλλες λύσεις: όπως π.χ. να αξιοποηθούν και σε άλλες περιπτώσεις μαθητών που απουσιάζουν τα «διαδικτυακά τμήματα» και να κάνουν σύγχρονη ή ασύγχρονη διδασκαλία συνάδελφοι μειωμένου ωραρίου ή όσοι ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου και μένουν σπίτι ή επικουρικό προσωπικό που ενδεχομένως μπορεί να προσληφθεί κ.ο.κ.
Μήπως τελικά κάποιοι προτιμούν την ταυτόχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση για ευκολία ή/και για να μην έχουν σκοτούρες με τη διοίκηση αποδέχονται μια διδασκαλία-παρωδία, ιδίως όταν γίνεται όπως ορίζει η διάταξη (μόνο παράδοση και στραμμένη η κάμερα προς τον πίνακα και χωρίς ν’ ακούγονται και να φαίνονται οι μαθητές;).
Δεν είμαστε νεολουδίτες ούτε απορρίπτουμε την τεχνολογία όταν υπηρετεί τις ανάγκες του ανθρώπου, άλλωστε γι’ αυτό επινοήθηκε και εν προκειμένω για τις ανάγκες της εκπαίδευσης.
Μήπως όμως αποδεχόμενοι την κάμερα στην τάξη βάζουμε μόνοι μας τα χέρια και βγάζουμε τα μάτια μας, ανοίγοντας ταυτόχρονα τις ορέξεις κάποιων και σε άλλα εκπαιδευτικά και εργασιακά πεδία πέραν όλων των άλλων που προαναφέρθηκαν;
Ας το σκεφτούμε, συνάδελφοι και φίλοι!
Πάνος Κατσούλας
Εκπαιδευτικός
Τακτικός αιρετός ΠΥΣΔΕ ν. Κορινθίας
Αντιπρόεδρος ΔΣ Β’ ΕΛΜΕ Κορινθίας
