Το ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ. (Κέντρο Μελετών Και Τεκμηρίωσης) της ΟΛΜΕ από την 1η Δεκεμβρίου 2020 διεξήγε έρευνα με θέμα: «Προβλήματα που ανακύπτουν από τη λειτουργία των Σχολείων Ειδικής Αγωγής (ΣΜΕΑΕ, ΕΝΕΕΓΥΛ και ΕΕΕΕΚ) εν καιρώ πανδημίας».
Τα αποτελέσματα της έρευνας και οι προτάσεις του Κέντρου Μελετών της ΟΛΜΕ.
Αναλυτικά το δελτίο τύπου του ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ της ΟΛΜΕ:
Από τις 9 Νοεμβρίου 2020, και ενώ τα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης βρίσκονταν για δεύτερη φορά σε καθεστώς αναστολής της δια ζώσης διδασκαλίας, λόγω της πανδημίας Covid-19, τα Ειδικά Σχολεία εξακολουθούσαν να λειτουργούν κανονικά. Το ΚΕ.ΜΕ.ΤΕ. (Κέντρο Μελετών Και Τεκμηρίωσης) της ΟΛΜΕ από τη 1η Δεκεμβρίου 2020 διεξήγε έρευνα με θέμα: «Προβλήματα που ανακύπτουν από τη λειτουργία των Σχολείων Ειδικής Αγωγής (ΣΜΕΑΕ, ΕΝΕΕΓΥΛ και ΕΕΕΕΚ) εν καιρώ πανδημίας». Η έρευνα αυτή στοχεύει στο να διερευνήσει κατά πόσο η κανονική λειτουργία των Σχολείων Ειδικής Αγωγής είναι ασφαλής για το παιδαγωγικό, επιστημονικό, βοηθητικό και καθαριότητας, προσωπικό και τους μαθητές/τριες, με τα ως τώρα ληφθέντα από τις αρμόδιες υπηρεσίες μέτρα.
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι: να διερευνήσει σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών αν πληρούνται οι όροι υγειονομικής ασφάλειας στα σχολεία Ειδικής Αγωγής και αν ανακύπτουν προβλήματα από τη λειτουργία τους εν καιρώ πανδημίας, να καταγράψει προτάσεις των εκπαιδευτικών για τη μέγιστη δυνατή υγειονομική ασφάλεια για ολόκληρη τη σχολική κοινότητα και το μικρότερο δυνατόν μορφωτικό και ψυχοκοινωνικό κόστος για τα παιδιά, καθώς και να διερευνήσει πιθανές συνέπειες στα εργασιακά δικαιώματα του εκπαιδευτικού, ειδικού εκπαιδευτικού και βοηθητικού προσωπικού.
Πιο συγκεκριμένα μέσα από την μελέτη αυτή επιδιώκουμε:
α) να διερευνήσουμε αν τα μέτρα πρόληψης και υγιεινής στα σχολεία ειδικής αγωγής είναι επαρκή για την ασφαλή λειτουργία τους (μέτρα πρόληψης της διασποράς του ιού και μέτρα αντιμετώπισης σε περίπτωση κρουσμάτων, κλπ) και αν οι μεταφορές των μαθητών των Ειδικών σχολείων γίνονται με τρόπο που να περιορίζεται στο ελάχιστο η διασπορά του ιού Covid 19
β) να εντοπίσουμε τα ιδιαίτερα προβλήματα που ανακύπτουν αυτό το χρονικό διάστημα σε όλες τις κατηγορίες συναδέλφων (Εκπαιδευτικοί, ΕΕΠ, ΕΒΠ) που υπηρετούν στα Σχολεία Ειδικής Αγωγής
γ) να καταγράψουμε ποια επιπλέον μέτρα εκτιμούν οι εκπαιδευτικοί και το ΕΕΠ και ΕΒΠ ότι απαιτούνται για να επιτευχθεί η ασφαλής λειτουργία των σχολείων τους
δ) να διαπιστώσουμε εάν γίνονται σεβαστά τα εργασιακά δικαιώματα των συναδέλφων (άδειες ευπαθών ομάδων, ειδικού σκοπού, αναπλήρωση, κλπ)
Αποτελέσματα της έρευνας
Η μελέτη του ΚΕΜΕΤΕ διεξήχθη με τη μέθοδο συμπλήρωσης ερωτηματολογίων τα οποία εστάλησαν, μέσω των ΕΛΜΕ, στα Ειδικά Σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ, ΕΝΕΕΓΥΛ και ΕΕΕΕΚ).
Τα στοιχεία που δημοσιεύονται στην παρούσα μελέτη προέρχονται από τα ερωτηματολόγια που απαντήθηκαν στο διάστημα 19/1 έως 10/2 2021 από εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής, ΕΕΠ και ΕΒΠ σε πανελλαδική κλίμακα.
Τα αποτελέσματά της, σύμφωνα με την αναλυτική παρουσίαση των στοιχείων που σας επισυνάπτουμε, συνάγονται από τις απαντήσεις 709 εργαζομένων (Εκπαιδευτικών, ΕΕΠ & ΒΕΠ) και αποτυπώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι οι ερωτώμενοι/ες βιώνουν και προσλαμβάνουν τα προβλήματα αυτά.
Σύμφωνα με αυτά, παρά το γεγονός ότι το 34% των ερωτώμενων δήλωσε ότι υπήρξε/αν κρούσμα/τα στο σχολείο του ανάμεσα σε μαθητές/τριες και το 44,6% δήλωσε ότι υπήρξε/αν κρούσμα/τα, ανάμεσα στο προσωπικό, επισήμαναν ότι τα μέτρα πρόληψης της διασποράς του ιού Covid-19 στα Ειδικά Σχολεία δεν ήταν αντίστοιχα της έντασης του προβλήματος.
Αυτό προκύπτει, από τις απαντήσεις τους, που εστιάζουν ενδεικτικά στην ανάγκη να ληφθούν επιπλέον μέτρα, όπως: συχνά επαναλαμβανόμενα τεστ (79,5%), τακτική χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας (65,2%), αύξηση μαθητικών δρομολογίων ώστε να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός των μαθητών (55,3%), δημιουργία μικρότερων τάξεων (50,8%), πρόσληψη επιπλέον προσωπικού (44,7%), απρόσκοπτη χορήγηση αδειών ειδικού σκοπού (21,2%).
Συγκεκριμένα και όσον αφορά στα μέτρα πρόληψης και ελέγχου της διασποράς του ιού προέκυψαν τα εξής:
- Ο αριθμός οργανωμένων προληπτικών τεστ ανίχνευσης που έχουν διενεργηθεί στις σχολικές μονάδες των Εκπαιδευτικών, του ΕΕΠ και του ΕΒΠ που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο, για όλο το διάστημα της έρευνας, αναδεικνύεται από τις απαντήσεις τους πως είναι ανεπαρκής, [στο 18,4% των ερωτώμενων δεν διενεργήθηκε κανένα τεστ (0%), στο 51.7% διενεργήθηκαν από 1-2 τεστ, στο 22,2% από 3-4 τεστ, και στο 7,7% από 5 τεστ και πάνω], δεδομένου ότι στον εργασιακό τους χώρο υπήρξε/υπήρξαν κρούσμα/κρούσματα είτε σε μαθητές/τριες, είτε σε μέλη του προσωπικού.
- Σε μείζον πρόβλημα για τη διασπορά του ιού αναδεικνύεται, επίσης, με βάση τις απαντήσεις και το ζήτημα της μετακίνησης των μαθητών/τριών, αφού στην ΚΥΑ υπ. Αριθμ. Δ1α/Γ.Π.οικ. 69543, παρ. 4 του άρθρου 21 δεν υπάρχει κάποια πρόβλεψη για την τήρηση της φυσικής απόστασης στα μεταφορικά μέσα (λεωφορεία, ταξί).
- Μείζον θέμα αποτελεί, εξάλλου, και η μη διασφάλιση όλων των απαραίτητων μέτρων πρόληψης και υγιεινής για τον περιορισμό της διασποράς του ιού και την προστασία της υγείας των μαθητών/τριών και του προσωπικού των Ειδικών Σχολείων, κατά την παραμονή τους στον χώρο του σχολείου (έλλειψη κατάλληλων χώρων συνάθροισης μαθητών και εκπαιδευτικών, έλλειψη χώρων απομόνωσης πιθανών κρουσμάτων, ανεπαρκές προσωπικό καθαριότητας, ελλιπής καθαρισμός θρανίων/χώρων κατά τα διαλείμματα).
Σε ύψιστης σημασίας ανάγεται, τέλος, σύμφωνα με τις απαντήσεις των εργαζομένων και το ζήτημα των αδειών των ευπαθών ομάδων και των αδειών ειδικού σκοπού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε μια περίοδο που τα κρούσματα στα Ειδικά Σχολεία αυξάνονται σε μαθητές και εργαζόμενους, καθώς και το γεγονός ότι η αναπλήρωση των αδειούχων εργαζομένων δεν γίνεται απρόσκοπτα και σε ικανοποιητικό βαθμό.
Προτάσεις:
Για την πρόληψη της διασποράς του Covid-19 στα σχολεία Ειδικής Αγωγής, και κατ’ επέκταση στην κοινότητα, προτείνονται από τους εκπαιδευτικούς, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, τα παρακάτω μέτρα, τα οποία συνάδουν με τα ήδη εκπεφρασμένα αιτήματα της ΟΛΜΕ για την Ειδική Αγωγή :
- δωρεάν τακτικά επαναλαμβανόμενα Covid-τεστ σε όλους τους εκπαιδευτικούς και σε όλα τα παιδιά στα Ειδικά σχολεία
- δωρεάν χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας (μάσκες, απολυμαντικά)
- αύξηση των μέσων μετακίνησης των μαθητών, ώστε να εξασφαλιστεί η φυσική απόσταση μεταξύ τους κατά τη μεταφορά τους από και προς το σχολείο
- πρόσληψη επιπλέον προσωπικού καθαριότητας
- διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων (απρόσκοπτη χορήγηση αδειών σε ευπαθείς ομάδες και αδειών ειδικού σκοπού, πρόσληψη επιπλέον προσωπικού για την αναπλήρωση όλων των κενών που προκύπτουν από τις παραπάνω περιπτώσεις)
- πρόσληψη επιπλέον Εκπαιδευτικού, Ειδικού Εκπαιδευτικού και Βοηθητικού Προσωπικού για την αναπλήρωση των αδειούχων και τη δημιουργία μικρότερων τμημάτων, ώστε να διασφαλίζονται κατάλληλες και ασφαλείς για όλους συνθήκες εργασίας
- νοσηλευτική-ιατρική παρακολούθηση και υποστήριξη
- παρότι δεν υπήρχε ως επιλογή στο ερωτηματολόγιο, αρκετοί από τους/τις ερωτώμενους/ες επεσήμαναν την ανάγκη να δοθεί στο Εκπαιδευτικό, ΕΕΠ και ΒΕΠ προτεραιότητα και στους μαζικούς εμβολιασμούς
Όπως επισημαίνει η ΟΛΜΕ, η οποία διεκδικεί εδώ και έναν χρόνο να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την ασφαλή λειτουργία των σχολείων, «οι μαθητές που φοιτούν στην Ειδική Αγωγή έχουν ανάγκη το υποστηρικτικό πλαίσιο των ειδικών σχολείων, και κάθε ώρα ή μέρα χαμένη μετρά πολλαπλάσια αρνητικά στα παιδιά με αναπηρία, τα πισωγυρίζει και δύσκολα επανακτούν αυτά που έχουν κατακτήσει».
Η ανάγκη λήψης αυτών των μέτρων επιβεβαιώνεται και από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην έρευνα, που εξακολουθούν όλο αυτό το διάστημα να εργάζονται στα Ειδικά Σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ, ΕΝΕΕΓΥΛ και ΕΕΕΕΚ) με την φυσική τους παρουσία, παρά τις δυσκολίες που έχουν τα παιδιά να τηρήσουν τα υγειονομικά πρωτόκολλα, προσφέροντας σημαντικό έργο στους/στις μαθητές/τριές τους και τις οικογένειές τους.
Δείτε την μελέτη με τα συμπεράσματα, τις παρατηρήσεις και όλα τα γραφήματα εδώ: