Eπιστολή N. Κεραμέως προς τους Καθηγητές των Πανεπιστημίων για το Σχέδιο Νόμου για τα ΑΕΙ

Επιστολή προς τους Καθηγητές, το ερευνητικό και λοιπό εκπαιδευτικό προσωπικό των Πανεπιστημίων της χώρας απηύθυνε η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως, μέσω των Πρυτάνεων των ΑΕΙ, στην οποία συνοψίζει τα οφέλη του νομοσχεδίου για την Ακαδημαϊκή Κοινότητα.

Στην επιστολή της, η Νίκη Κεραμέως αναπτύσσει διακριτά τις 9 δέσμες ρυθμίσεων που αναβαθμίζουν την καθημερινότητά τους στο Πανεπιστήμιο. Ανάμεσα σε άλλα: εξασφαλίζουν μεγαλύτερη ελευθερία και ευελιξία στα προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά, μειώνουν τη γραφειοκρατία, απλουστεύουν τις διαδικασίες για την έρευνα μέσω ΕΛΚΕ και παρέχουν ευελιξία στις ερευνητικές ομάδες, διευκολύνουν τις διαδικασίες μετακίνησης μελών ΔΕΠ και εξορθολογίζουν το πλαίσιο της παράλληλης και πρόσθετης απασχόλησης των πανεπιστημιακών, πολλαπλασιάζουν τις ευκαιρίες και δυνατότητες του Πανεπιστημίου, που το καθιστούν πιο ανταγωνιστικό, ελκυστικό και εξωστρεφές.

Η υπουργός ζητά  από τα μέλη της Ακαδημαϊκής κοινότητας, μέσα από την επιστολή της, να συμμετάσχουν ενεργά στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης στην οποία έχει τεθεί το νομοσχέδιο από χθες, προκειμένου να συμβάλουν με τα σχόλια και τις παρατηρήσεις τους στην κοινή προσπάθεια συνολικής αναβάθμισης του Πανεπιστημίου προς όφελος όλων.

Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής

Αγαπητά μέλη της Ακαδημαϊκής Κοινότητας,

Τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις». Βασικοί στόχοι του είναι η παροχή εργαλείων για την ουσιαστική αναβάθμιση και ανάπτυξη του ελληνικού Πανεπιστημίου, σύμφωνα και με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, η ενίσχυση της αυτονομίας, της αποτελεσματικότητας και της ευελιξίας του, η προώθηση της εξωστρέφειάς του και, βεβαίως η άμεση και στοχευμένη υποστήριξη των μελών τoυ στο εκπαιδευτικό και ερευνητικό σας έργο.

Λαμβάνω την πρωτοβουλία να επικοινωνήσω μαζί σας για να σας ενημερώσω για 9 προτεινόμενες δέσμες ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, οι οποίες στοχεύουν στην αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων και την αναβάθμιση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής σας καθημερινότητας.

1.    Μεγαλύτερη ελευθερία και ευελιξία στα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, καθώς και στα διδακτορικά:

• Δυνατότητα διοργάνωσης διεπιστημονικών προγραμμάτων σπουδών από ένα ή περισσότερα Τμήματα του ίδιου ή άλλου Α.Ε.Ι.
• Κατάργηση του ορίου των δύο (2) θητειών για τη θέση του Διευθυντή Π.Μ.Σ.
• Κατάργηση των ποσοστώσεων στους διδάσκοντες στις κατηγορίες διδασκόντων των Π.Μ.Σ. (δηλ. κατάργηση των υφιστάμενων ρυθμίσεων για 60%-40% για τα Π.Μ.Σ. που διοργανώνονται από ένα Τμήμα και 80%-20% για τα Π.Μ.Σ. που διοργανώνονται από διαφορετικά Τμήματα του ίδιου ή άλλου Α.Ε.Ι.)
• Κατάργηση των πρόσθετων προϋποθέσεων για την αμοιβή μέλους Δ.Ε.Π. λόγω της συμμετοχής του σε Π.Μ.Σ., όπως η δωρεάν διδασκαλία ενός μαθήματος, σεμιναρίου ή εργαστηρίου, επιπλέον των νόμιμων υποχρεώσεών του.
• Δυνατότητα ανάθεσης διδακτικού έργου σε εξωτερικούς διδάσκοντες, εφόσον έχουν εμπειρία και εξειδίκευση στο γνωστικό αντικείμενο του Π.Μ.Σ. και κατάργηση του ανώτατου ορίου του 10% συμμετοχής εξωτερικών διδασκόντων χωρίς διδακτορικό.
• Κατάργηση του ελάχιστου αριθμού των δέκα (10) εισακτέων για την ίδρυση Π.Μ.Σ.  προκειμένου να επιλυθούν προβλήματα που είχαν ανακύψει σε εξειδικευμένα γνωστικά αντικείμενα Π.Μ.Σ., όπως των Οδοντιατρικών Σχολών.
• Δυνατότητα οργάνωσης Π.Μ.Σ. με τη χρήση νέων τεχνολογιών και μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, εφόσον λαμβάνεται σχετική πιστοποίηση από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης.
• Δυνατότητα μεταφοράς εσόδων από το επισπεύδον Α.Ε.Ι. προς συνεργαζόμενους φορείς του Π.Μ.Σ., καθώς και δημιουργία έργων μέσω του Ε.Λ.Κ.Ε. για την υποστήριξη περισσότερων του ενός Π.Μ.Σ. με σκοπό την κάλυψη κοινών αναγκών.
• Δυνατότητα συμμετοχής Ομοτίμων Καθηγητών ή αφυπηρετησάντων μελών Δ.Ε.Π. του Τμήματος ή των συνεργαζόμενων Τμημάτων στο Π.Μ.Σ. στις Επιτροπές (Επιτροπή Προγράμματος και Συντονιστική Επιτροπή) του Π.Μ.Σ., εφόσον παρέχουν διδακτικό έργο στο Π.Μ.Σ.
• Δυνατότητα συμμετοχής Ομοτίμων Καθηγητών ή αφυπηρετησάντων μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. στις τριμελείς συμβουλευτικές επιτροπές, καθώς και στις επταμελείς επιτροπές αξιολόγησης των διδακτορικών διατριβών.

2.    Μείωση γραφειοκρατίας και απλούστευση των διαδικασιών προμήθειας ειδών και υπηρεσιών που είναι αναγκαία για την εκτέλεση ερευνητικών έργων που εκπονούνται μέσω των ΕΛΚΕ:

• Προσκόμιση μόνο μίας οικονομικής προσφοράς για προμήθειες ή παροχή υπηρεσίας εκτιμώμενης αξίας έως 10.000 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. (κατάργηση των δύο προσφορών).
• Δυνατότητα προσκόμισης ως έγκυρης οικονομικής προσφοράς την αναγραφόμενη προσφορά προϊόντος ή υπηρεσίας σε ηλεκτρονικό κατάστημα (e-shop).
• Κατάργηση της εκ των προτέρων ανάρτησης πρόσκλησης στο ΚΗΜΔΗΣ και της αναμονής επιπλέον πέντε (5) ημερών για προμήθεια των ειδών/υπηρεσιών.
• Δυνατότητα παραλαβής των προμηθειών/υπηρεσιών για δαπάνες έως 2.500 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο, χωρίς να απαιτείται η συγκρότηση Επιτροπής Παραλαβής και Παρακολούθησης.
• Αύξηση του ανώτατου ορίου των μισθώσεων ακινήτων ή μεταφορικών μέσων ή επιστημονικού εξοπλισμού που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση έργων/προγραμμάτων από το ποσό των 20.000 στις 30.000 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α.  
• Προσδιορισμός της απαιτούμενης διαγωνιστικής διαδικασίας βάσει του ετήσιου αναλυτικού προϋπολογισμού του έργου και όχι του συνολικού προϋπολογισμού.
• Απλούστευση του πλαισίου διεξαγωγής προμηθειών από οικονομικούς φορείς του εξωτερικού, καθώς δεν απαιτείται η προσκόμιση δικαιολογητικών όπως φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα.
• Εξαίρεση των δαπανών που αφορούν στην εγγραφή και συμμετοχή σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες, καθώς και στη δημοσίευση επιστημονικών άρθρων, εργασιών, επιστημονικών μελετών και βιβλίων από τη διαδικασία των δημοσίων συμβάσεων.
• Δυνατότητα προβολής και προώθησης των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών, ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών και επιμορφωτικών προγραμμάτων ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ., παρεχόμενων υπηρεσιών μέσω πανεπιστημιακών εργαστηρίων των Α.Ε.Ι., χωρίς χρονοβόρες διαδικασίες.

3.    Ενίσχυση του ανθρωπίνου δυναμικού των Α.Ε.Ι. για τη διεξαγωγή έρευνας – Περισσότερη ευελιξία στο πλαίσιο επιλογής και απασχόλησης των ερευνητικών ομάδων:

• Δυνατότητα απασχόλησης πρόσθετου προσωπικού σε έργα/προγράμματα έως και πέντε (5) έτη, άλλως έως την ημερομηνία λήξης του έργου.
• Μείωση του απαιτούμενου χρόνου για την επιλογή προσωπικού μέσω δημόσιας πρόσκλησης από δεκαπέντε (15) σε δέκα (10) ημέρες.
• Δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης του πρόσθετου προσωπικού που απασχολείται με σύμβαση εργασίας με απόφαση της Επιτροπής Ερευνών κατόπιν εισήγησης του Επιστημονικού Υπευθύνου.
• Δυνατότητα άμεσης απασχόλησης φοιτητών κάθε κύκλου του Α.Ε.Ι. δυνάμει σύμβασης εργασίας ή έργου, με απόφαση της Επιτροπής Ερευνών και εισήγηση του Επιστημονικού Υπευθύνου.
• Δυνατότητα πρόσληψης νέων ερευνητών για έως και πέντε έτη, εντεταλμένων διδασκόντων, επισκεπτών καθηγητών, επισκεπτών ερευνητών, συνεργαζόμενων καθηγητών.
• Δυνατότητα πρόσθετης απασχόλησης δημοσίων υπαλλήλων σε έργα/προγράμματα και προσκόμισης της άδειας άσκησης πρόσθετου έργου κατά το στάδιο της πληρωμής και όχι της έναρξης της σύμβασης.

Ειδικά για τους δημοσίους υπαλλήλους που απασχολούνται σε προγράμματα πρώτου κύκλου σπουδών, Π.Μ.Σ., Ξ.Π.Σ. και επιμορφωτικά έργα προγράμματα του ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.. καταργείται η υποχρέωση προσκόμισης άδειας και απαιτείται μόνο η ενημέρωση της υπηρεσίας τους.

4.    Πιο απλές διαδικασίες για μετακινήσεις μελών Δ.Ε.Π. στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων έργων/προγραμμάτων και έργων χρηματοδοτούμενων από εθνικούς πόρους:

• Αύξηση του ανώτατου ορίου μετακινήσεων εκτός έδρας από τις εξήντα (60) ημέρες ανά έτος σε εκατό (100) ημέρες για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα και όσα χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους.
• Έγκριση της μετακίνησης από τον Πρόεδρο της Επιτροπής, κατόπιν εισήγησης του Επιστημονικού Υπευθύνου (αντί της Επιτροπής Ερευνών που ισχύει σήμερα).
• Δυνατότητα έγκρισης της μετακίνησης ακόμη και δέκα (10) μέρες μετά τη διεξαγωγή της, εφόσον αιτιολογημένα δεν κατέστη δυνατή η προηγούμενη έγκρισή της.
• Δεν απαιτείται η προσκόμιση άδειας απουσίας από τη Συνέλευση ή τον Πρόεδρο του Τμήματος για την μετακίνηση, παρά μόνο η έγγραφη ενημέρωσή του.

5.    Πιο σαφές και ευέλικτο πλαίσιο ρυθμίσεων για την παράλληλη και πρόσθετη απασχόληση, που ενισχύει τις ακαδημαϊκές, ερευνητικές και επαγγελματικές προοπτικές της Ακαδημαϊκής Κοινότητας:

• Ρύθμιση ότι η συμμετοχή μελών Δ.Ε.Π., Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π. και Ε.Τ.Ε.Π. σε έργα/προγράμματα των Α.Ε.Ι. αποτελεί επιτρεπτή πρόσθετη απασχόληση, υπό την προϋπόθεση ότι εκτελούν τα καθήκοντά τους, και δεν αποτελεί προϋπόθεση της εν λόγω απασχόλησης η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτως της πηγής χρηματοδότησης του έργου/προγράμματος που συμμετέχουν.
• Εξορθολογισμός του θεσμού της παράλληλης απασχόλησης σε Πανεπιστήμια της αλλοδαπής και κατοχής θέσης σε Ίδρυμα της αλλοδαπής, αποσαφήνιση ότι δεν υφίσταται ανώτατο όριο ετών παράλληλης απασχόλησης, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέλη Δ.Ε.Π. εκτελούν μέρος του διοικητικού τους έργου, όπως η συμμετοχή σε εκλεκτορικά ή επιτροπές του Α.Ε.Ι.

6.    Εισαγωγή ολοκληρωμένου σύγχρονου και ευέλικτου πλαισίου για την παροχή υπηρεσιών προς τρίτα φυσικά και νομικά πρόσωπα μέσω των Πανεπιστημιακών Εργαστηρίων και ενίσχυση της αυτονομίας των Πανεπιστημίων μέσω της έκδοσης Πρότυπου Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας των Εργαστηρίων ανά Πανεπιστήμιο.

7.    Σαφής κατηγοριοποίηση όλων των πηγών χρηματοδότησης των έργων/προγραμμάτων, που απλοποιεί σημαντικά την οικονομική διαχείριση όλων των έργων, και ιδίως των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών, των ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών, των επιμορφωτικών προγραμμάτων του Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης και των προγραμμάτων παροχής υπηρεσιών προς τρίτους, καθώς αποσαφηνίζεται ότι αποτελούν αμιγώς ιδιωτικούς πόρους των Πανεπιστημίων.

8.    Ενίσχυση του εισοδήματος των μελών της Ακαδημαϊκής Κοινότητας:

• Αύξηση του ανώτατου ορίου αποδοχών σε ετήσια βάση, που προέρχεται από κάθε είδους αποδοχές, απολαβές, πρόσθετες αμοιβές από τη συμμετοχή σε έργα/προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, αποζημιώσεις από τη συμμετοχή σε όργανα ή επιτροπές ή συντάξεις. Το ανώτατο όριο αποδοχών ανέρχεται στο όριο του Προέδρου του Αρείου Πάγου, αντί του Γενικού Γραμματέα, όπως αυτές εκάστοτε ισχύουν.  Εξαίρεση από το ανώτατο όριο αποδοχών των αμοιβών από τη συμμετοχή σε κάθε είδους έργα/προγράμματα χρηματοδοτούμενα από διεθνείς ή ιδιωτικούς πόρους των Ε.Λ.Κ.Ε. των Α.Ε.Ι.  
• Δυνατότητα των προσφάτως διορισθέντων μελών Δ.Ε.Π. να αναγνωρίσουν μισθολογικά την προϋπηρεσία που έχει παρασχεθεί πριν τον διορισμό του μέλους Δ.Ε.Π. σε Α.Ε.Ι. ή Ερευνητικό Κέντρο της ημεδαπής για τη διεξαγωγή διδακτικού ή ερευνητικού έργου δυνάμει συμβάσεων έργου.
• Εξομοίωση του επιδόματος διδασκαλίας και έρευνας των μελών Ειδικού Διδακτικού Προσωπικού (Ε.ΔΙ.Π.) με τα μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.), κατ’ αντιστοιχία των προσόντων τους.

9.    Πολλαπλασιασμός ευκαιριών και δυνατοτήτων του Πανεπιστημίου, που το καθιστά πιο ανταγωνιστικό, ελκυστικό και εξωστρεφές:

Το Πανεπιστήμιο πλέον θα μπορεί να οργανώσει κοινά και διπλά πτυχία με ελληνικά και ξένα ΑΕΙ, ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών, κοινά ερευνητικά κέντρα με ελληνικά και ξένα ΑΕΙ, θερινά προγράμματα σπουδών, προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης, προγράμματα κινητικότητας φοιτητών και μελών Δ.Ε.Π.

Οι ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες συνιστούν μέρος μόνο των διατάξεων του σχεδίου νόμου, αποτυπώνουν την ισχυρή μας βούληση να αφήσουμε πίσω τις παθογένειες του παρελθόντος και να ανοίξουμε νέους ορίζοντες για τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, δίνοντας έμφαση στη βελτίωση της καθημερινότητας στο Πανεπιστήμιο. Χάρη σε εσάς και στην αξιοποίηση των νέων αυτών δυνατοτήτων, καθώς και του συνόλου των καινοτόμων μεταρρυθμίσεων που εισάγει το νομοσχέδιο, το Πανεπιστήμιο επιχειρεί το άλμα στη νέα του εποχή.

Το εγχείρημα αυτό αποτελεί μία ευκαιρία για όλους. Σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε ενεργά στη δημόσια διαβούλευση και την τελική διαμόρφωση του νομοσχεδίου που θα κατατεθεί στη Βουλή των Ελλήνων στο προσεχές διάστημα, για να διαμορφώσουμε μαζί το μέλλον του ελληνικού δημόσιου Πανεπιστημίου.

Νίκη Κεραμέως