Α. Το σχέδιο νόμου προσφέρει αρκετά νέα στοιχεία αυτόνομης και συνδυαστικής δράσης στα πανεπιστήμια και επιτρέπει ενέργειες, που μέχρι τώρα κινούνταν στη σφαίρα της νεοελληνικής ουτοπίας. Ανοίγει προοπτικές για τα πανεπιστήμια. Εκσυγχρονίζει πολλές δομές και λειτουργίες του και τείνει να ενισχύει το αυτοδιοίκητο, αφού πολλές δράσεις δεν θα απαιτούν την έγκριση του Υπουργείου.
Β. Στον αντίποδα, βέβαια, οι πολλές μικρές και μεγάλες αλλαγές, ιδίως σε χρήσιμα στοιχεία του διοικητικού πλαισίου, θα δημιουργήσουν πολλές δυσκολίες και ερωτήματα ως προς την εφαρμογή τους και θα απαιτήσουν νομοθετικές προσαρμογές, θα έλεγα, για τουλάχιστον δύο χρόνια. Οι νέες δυνατότητες και υποχρεώσεις που θεσμοθετούνται, θα πρέπει να συνοδεύονται από μια ορθολογική κατανομή πρόσθετων ανθρώπινων και υλικών πόρων για την υλοποίησή τους, αλλιώς κινδυνεύουν να παραμείνουν κενό γράμμα ή να αποβούν εις βάρος της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης και έρευνας.
Τα παραπάνω είπε ο πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) Περ. Μήτκας, στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, κατά τη συζήτηση επί του Σχεδίου Νόμου για τα ΑΕΙ, και υπογράμμισε τα εξής:
- Προφανώς, θα δούμε στην πράξη πώς θα εφαρμοστούν οι διατάξεις που συμβάλλουν στην καλύτερη οργάνωση, στη στρατηγική διοίκηση των πανεπιστημίων. Παραδείγματος χάρη, η οργάνωση, η προτεραιοποίηση των θέσεων ΔΕΠ για τις μελλοντικές προκηρύξεις, θεωρείται ένα θετικό βήμα. Αλλά το γεγονός ότι θα λειτουργούν νέες δομές, ακαδημαϊκές, το γεγονός ότι θα υπάρξουν νέου τύπου προγράμματα σπουδών, οπωσδήποτε, θα έχει κάποια δυσκολία στην αρχή, μέχρι να εξοικειωθούν τα πανεπιστήμια και βέβαια και η ΕΘΑΑΕ, με όλη αυτή την πιο σύνθετη λειτουργία.
- Σχετικά με το εάν θα καταφέρει η ΕΘΑΑΕ να ελέγχει, να πιστοποιεί, δηλαδή, τα πολλά προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών που αναμένεται να δημιουργηθούν (λειτουργούν πάνω από 1.200 προγράμματα) δεν ξέρω πραγματικά πόσος χώρος υπάρχει να αυξηθούν έτι περαιτέρω, αλλά το γεγονός, ότι θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις για να πιστοποιηθούν εκ των προτέρων, θεωρούμε, ότι θα φέρνει κάποιον έλεγχο ποιότητας και έτσι ενδεχομένως να δημιουργούνται με χαμηλότερους ρυθμούς.
- Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι η ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα, εξακολουθεί να ταλανίζεται από χρόνια προβλήματα υποστελέχωσης. Η αναλογία φοιτητών φοιτητριών ανά διδάσκοντα, είναι ιδιαιτέρως δυσμενής, συγκρινόμενη με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό δεν αλλάζει εύκολα με ένα νόμο πλαίσιο, θέλει μια συνεπή πολιτική, για χρόνια, σιγά σιγά, να ανέβει ο αριθμός των καθηγητών.
- Το γεγονός, ότι θα υπάρχουν δυνατότητες στα πανεπιστήμια να προσλάβουν, να απασχολούν, διδάσκοντες σε διάφορες κατηγορίες, θα δώσει τη δυνατότητα σε πολλούς ανθρώπους, ίσως από το εξωτερικό ή και μέσα από το εσωτερικό, να απασχοληθούν στην εκπαίδευση.
- Η ανώτατη εκπαίδευση έχει αποδείξει, ότι διατηρεί υψηλό βαθμό ανθεκτικότητας. Παρά τα σύνθετα προβλήματα που αντιμετωπίζει, φαίνεται, ότι διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό, το τρόπο και τα εργαλεία, να δίνει λύσεις και να προχωρά μπροστά.
- Νομίζω, ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια, καταφέρνουν κάτι πολύ δύσκολο, με πολύ λιγότερους αναλογικά πόρους, μπορούν να συναγωνίζονται επάξια ομοειδή ιδρύματα της Ευρώπης και της Βορείου Αμερικής.
- Επομένως, νομίζω, ότι θα εξακολουθήσει να ηγείται το πανεπιστήμιο στην προσπάθεια της κοινωνίας για συνεχή ανάπτυξη και πρόοδο, θα συνεχίσει να πρωτοπορεί ως η δημόσια πτυχή στην Ελλάδα, που εφαρμόζει νέες ρυθμίσεις, νέες διατάξεις, καινοτομίες.
- Θα υπάρξει πολλή δουλειά για τα πανεπιστήμια, για τις διοικήσεις και για τους συναδέλφους, γιατί θα πρέπει να αποφασίσουν ποιες από όλες αυτές τις δυνατότητες που τους δίνει ο νέος νόμος συνάδουν με το χαρακτήρα του συγκεκριμένου ι δέματος. Και εμείς, στην ΕΘΑΑΕ, ελπίζουμε, ότι θα συμβάλλουμε προς τη κατεύθυνση που το κάθε πανεπιστήμιο θα επιλέξει να ακολουθήσει.
