Σαν σήμερα στις 18 Μαΐου 1872 γεννήθηκε ο Βρετανός φιλόσοφος, μαθηματικός και ειρηνιστής Bertrand Arthur William Russell
Βραβεύτηκε το 1950 για τη συνεισφορά του στον ανθρωπισμό και την ελευθερία της σκέψης, ενώ φυλακίστηκε για τη φιλειρηνική του δράση στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η φυλάκισή του, που διήρκεσε 6 μήνες, δεν τον ενόχλησε, καθώς στη φυλακή διάβασε πολύ, έγραψε ένα βιβλίο κι ετοίμασε τις εισαγωγές για δύο ακόμα. Με το βρετανικό του χιούμορ, όταν αποφυλακίστηκε είπε πως οι φυλακισμένοι δεν ήταν κατώτεροι ηθικά από τους άλλους, με μόνη διαφορά πως ήταν λιγότερο ευφυείς, αφού τους έπιασαν.
Ανακάλυψε τον μαγικό κόσμο των μαθηματικών στα 11 χρόνια του διαβάζοντας τα στοιχεία του Ευκλείδη και τότε αποφάσισε πως, αφού υπάρχει αυτός ο σαγηνευτικός κόσμος της γνώσης, είναι απεχθής ο πόλεμος, σε οποιαδήποτε μορφή του.
Αντιτάχθηκε στον Χίτλερ, στον ολοκληρωτισμό του Στάλιν, στον πόλεμο του Βιετνάμ και στην εξάπλωση των πυρηνικών όπλων.
Ήταν ευθύς, ξεκάθαρος και διατύπωνε τα δυσκολότερα ερωτήματα με τέτοια σαφήνεια που γοήτευαν τους πάντες και που διαβάζονται ακόμη και σήμερα με την ίδια ευχαρίστηση, όπως και τότε.
“Τρία πάθη, απλά αλλά εξαιρετικά δυνατά, έχουν εξουσιάσει τη ζωή μου: η λαχτάρα για έρωτα, η αναζήτηση για γνώση και η αβάσταχτη λύπη για τα δεινά του κόσμου”, γράφει το 1956 στην αυτοβιογραφία του.
“Επιστήμη είναι ό,τι ξέρουμε. Φιλοσοφία είναι ό,τι δεν ξέρουμε.”
“Δεν θα πέθαινα ποτέ για τα πιστεύω μου, γιατί μπορεί να είναι λάθος”,
αποτελούν δύο από τα δεκάδες διάσημα αποφθέγματά του.
Η στάση του για την ζωή ήταν μοναδική και έζησε τα πάντα. Ακόμη κι ένα αεροπορικό δυστύχημα στη Νορβηγία στο οποίο ήταν ο ένας από τους 24 επιβάτες που διασώθηκαν, το αντιμετώπισε με το γνωστό του χιούμορ. Υποστήριξε πως διασώθηκε επειδή ήταν καπνιστής, καθώς καπνιστές ήταν και οι υπόλοιποι διασωθέντες που εκείνα τα χρόνια κάθονταν στο πίσω μέρος του αεροπλάνου.
Ο Russell είχε σπουδαία ακαδημαϊκή καριέρα και ήταν ένας δημόσιος διανοούμενος με τεράστιο πολιτικό κύρος.
“Είδα μια μέρα ένα παιδί στο σχολείο να κακομεταχειρίζεται ένα μικρότερο αγόρι. Αγανάκτησα, αλλά μου απάντησε: «Οι μεγαλύτεροι με χτυπούν και εγώ χτυπώ τους μικρότερους. Είναι δίκαιο». Με αυτά τα λόγια συνόψισε την ιστορία του ανθρώπινου είδους.”
Πέθανε από γρίπη στις 2 Φεβρουαρίου 1970 σε ηλικία 98 ετών.
“Τι κρίμα οι βλάκες να είναι τόσο σίγουροι και οι έξυπνοι τόσο διστακτικοί!”
Θανάσης Κοπάδης
Μαθηματικός – Συγγραφέας
Π
