Θάνος Δημόπουλος, Πρύτανης ΕΚΠΑ
Το Κέντρο Παγκόσμιων Πανεπιστημιακών Κατατάξεων – Center for World University Rankings (CWUR) δημοσίευσε για το έτος 2022-2023 την κατάταξη των 2.000 καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως.
Η κατάταξη, δημοσιεύεται για ενδέκατη συνεχόμενη χρονιά και βασίστηκε στην αποτίμηση και βαθμολόγηση 19.788 Πανεπιστημίων παγκοσμίως, από τα οποία ξεχώρισαν τα καλύτερα 2,000.
Η φετινή κατάταξη επιβεβαίωσε την υψηλή θέση και διάκριση παγκοσμίως για το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο καταλαμβάνει τη 275η θέση ανάμεσα στα 2.000 καλύτερα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, παραμένοντας στο 1,4% των καλύτερων Πανεπιστημίων παγκοσμίως, και στα top 300 Πανεπιστήμια για 3η συνεχόμενη χρονιά.
Παράλληλα καταλαμβάνει την 1η θέση μεταξύ των δώδεκα (12) ελληνικών Πανεπιστημίων που συμπεριλήφθηκαν στην κατάταξη, με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης να βρίσκεται στην 2η θέση στην Ελλάδα και την 417η παγκοσμίως, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στην 3ηθέση και στην 558η θέση παγκοσμίως , το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στην 4η θέση και την 709η θέση παγκοσμίως , ενώ η πρώτη πεντάδα των ελληνικών πανεπιστημίων κλείνει με το Πανεπιστήμιο Κρήτης το οποίο βρίσκεται στην 736η θέση παγκοσμίως (δείτε πίνακα 1).
Επίσης το ΕΚΠΑ καταλαμβάνει την 226η θέση παγκοσμίως στον επιμέρους τομέα της «Ερευνητικής Επίδοσης», ενός τομέα που συμβάλλει στο 40% της βαθμολογίας της κατάταξης. (δείτε πίνακα 2). Η μεθοδολογία της CWUR χρησιμοποιεί επτά αντικειμενικούς και ισχυρούς δείκτες ομαδοποιημένους σε τέσσερις τομείς για την κατάταξη των πανεπιστημίων παγκοσμίως:
1) Η ποιότητα της εκπαίδευσης, η οποία μετριέται από τον αριθμό των αποφοίτων οι οποίοι έχουν κερδίσει σημαντικά διεθνή βραβεία, έπαθλα, και μετάλλια σε σχέση με το μέγεθος του Πανεπιστημίου [25%].
2) Η απασχόληση των αποφοίτων (Alumni Employment), η οποία μετριέται από το συνολικό αριθμό των αποφοίτων που κατέχουν θέση CEO στις κορυφαίες εταιρίες παγκοσμίως σε σχέση με το μέγεθος του Πανεπιστημίου [25%].
3) Η Ποιότητα της Σχολής (Quality of Faculty), η οποία μετριέται από τον αριθμό των καθηγητών και ερευνητών οι οποίοι έχουν κερδίσει σημαντικά διεθνή βραβεία, έπαθλα, και μετάλλια [10%].
4) Η Ερευνητική Επίδοση (Research Performance), η οποία αποτιμάται με βάση τους κάτωθι τέσσερις δείκτες λαμβάνοντας το 40% της συνολικής βαθμολογίας
Το ερευνητικό προϊόν , το οποίο αποτυπώνει το συνολικό αριθμό των ερευνητικών άρθρων [10%]. Τα ερευνητικά τεκμήρια λαμβάνονται από τους πίνακες Science Citation Index Expanded, Social Sciences Citation Index και Arts & Humanities Citation Index που περιλαμβάνονται στη βάση Web of Science
Η Ποιότητα των Δημοσιεύσεων, η οποία μετριέται από τον αριθμό των ερευνητικών άρθρων που βρίσκονται σε περιοδικά κορυφαίας βαθμίδας [10%]. Τα περιοδικά επιλέγονται από το Clarivate Analytics’ Journal Citation Reports (JCR), το οποίο κατατάσσει σε επίπεδο σημαντικότητας επιστημονικά περιοδικά από 23 βασικούς επιστημονικούς τομείς.
Η επιρροή, μετρούμενη από τον αριθμό των ερευνητικών εργασιών που εμφανίζονται σε υψηλής επίδρασης περιοδικά [10%].
Ετεροαναφορές, που υπολογίζονται από τον αριθμό των υψηλής επίδρασης ερευνητικών άρθρων [10%].
Πίνακας 1.: Θέση και Επίδοση των δώδεκα (12) Ελληνικών Πανεπιστημίων που βρίσκονταν στον πίνακα των 2.000 καλύτερων Πανεπιστημίων του κόσμου σύμφωνα με τον Πίνακα Κατάταξης Center for World University Rankings (2022-2023)
Πίνακας 2.: Θέση και Επίδοση των δώδεκα (12) Ελληνικών Πανεπιστημίων στον τομέα «Ερευνητική Επίδοση» σύμφωνα με τον Πίνακα Κατάταξης Center for World University Rankings (2022-2023)
Στην συγκεκριμένη κατάταξη οι ΗΠΑ βρίσκονται στην κορυφή του πίνακα με 335 πανεπιστήμια και 8 εξ αυτών στο top 10 των Ιδρυμάτων. Ακολουθεί η Κίνα με 302, το Ηνωμένο Βασίλειο με 94 και η Γαλλία με 77. Στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης βρίσκεται το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ενώ το Cambridge το οποίο βρίσκεται στην 4η θέση παγκοσμίως είναι και το κορυφαίο δημόσιο Πανεπιστήμιο στην εν λόγω κατάταξη για 8η συνεχόμενη χρονιά.
Λίγα Λόγια για τον οργανισμό CWUR και την παγκόσμια κατάταξη που δημοσιεύει
Το CWUR είναι ένας κορυφαίος οργανισμός παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε κυβερνήσεις, δημόσιους οργανισμούς και πανεπιστήμια για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών τους αποτελεσμάτων. Δημοσιεύει αξιόλογες παγκόσμιες κατατάξεις πανεπιστημίων, γνωστές για την αντικειμενικότητα, την διαφάνεια και την συνέπεια τους, τις οποίες εμπιστεύονται φοιτητές, ακαδημαϊκοί, διοικήσεις πανεπιστημίων και κυβερνητικοί αξιωματούχοι από όλο τον κόσμο.
Η εν λόγω παγκόσμια κατάταξη Πανεπιστημίων της CWUR είναι ίσως η μοναδική που αποτιμά την ποιότητα της εκπαίδευσης των φοιτητών, το κύρος των μελών ΔΕΠ και την ποιότητα της έρευνάς τους, χωρίς να στηρίζεται σε έρευνες, ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις και υποβολές στοιχείων από τα ίδια τα Πανεπιστήμια.
Ορισμένα δεδομένα που συνηγορούν στην αντικειμενικότητα και την αμεροληψία της εν λόγω κατάταξης είναι τα εξής:
(α) Ορισμένοι πίνακες κατάταξης όπως η ARWU (Πίνακας της Σανγκάης) επικεντρώνονται σε ιδρύματα των οποίωνφοιτητές ή απόφοιτοι έχουν κερδίσει το βραβείο Νόμπελ και άλλα βραβεία σε συγκεκριμένα πεδία , αλλά αγνοούν άλλα σημαντικά βραβεία, μετάλλια και προσωπικές τιμές. Ο πίνακας της CWUR περιλαμβάνει μια ολόκληρη λίστα βραβείων και τιμών η οποία συνεχώς εμπλουτίζεται. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής βραβεία που λαμβάνονται υπόψη από την CWUR: Abel Prize, Balzan Prize, Berggruen Prize, Breakthrough Prize, Charles Stark Draper Prize, Crafoord Prize, Dan David Prize, Fields Medal, Gruber Prize, Holberg International Memorial Prize, Japan Prize, Johan Skytte Prize, Kluge Prize, Kyoto Prize, Millennium Technology Prize, Praemium Imperiale, Pritzker Prize, Queen Elizabeth Prize for Engineering, Shaw Prize, Schock Prize, Stockholm Prize in Criminology, Templeton Prize, Turing Award, Vautrin Lud Prize, Vetlesen Prize, Wolf Prize, and World Food Prize.
(β) Ορισμένοι πίνακες κατάταξης όπως αυτός της QS βασίζουν το 50% της αξιολόγησης τους σε «έρευνες φήμης» οι οποίες στηρίζονται σε ερωτηματολόγια, όπου είναι φυσικό να ευνοούνται μεγάλα ιστορικά Πανεπιστήμια τα οποία διαφημίζονται συνεχώς. Αντίστοιχο ζήτημα φαίνεται και στον πίνακα Times Higher Education, όπου πάνω από το 1/3 της αξιολόγησης βασίζεται σε αντίστοιχες έρευνες.
(γ) Σε ορισμένους πίνακες κατάταξης δεν λαμβάνονται υπόψη οι δημοσιεύσεις του τομέα των Ανθρωπιστικών Σπουδών και Τεχνών. Στην κατάταξη της CWUR λαμβάνονται υπόψη.
Θερμές ευχαριστίες σε όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας του ΕΚΠΑ, για την σημαντική προσπάθεια που καταβάλλουν καθημερινά, για να μπορεί το Πανεπιστήμιο μας να διατηρεί την υψηλή ποιότητα σπουδών και έρευνας. Η συγκεκριμένη διάκριση όπως και όλες που έχουν επιτευχθεί και ανακοινωθεί, ανήκουν σε αυτούς και σε όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής μας κοινότητας. Θα συνεχίσουμε όλοι μαζί την προσπάθεια για την ανάδειξη σε διεθνές επίπεδο του πολύ σημαντικού διδακτικού, ερευνητικού και κοινωνικού έργου του Πανεπιστημίου μας.
