Τα μικρά προσφυγόπουλα από την Ουκρανία που ήρθαν στην Ελλάδα, ζωγραφίζουν όσα βίωσαν στην πατρίδα τους
Βόμβες που εκρήγνυνται, δάση παραδομένα στις φλόγες, άνθρωποι που κρατούν όπλα. Μικρά από την Ουκρανία, που έχουν έρθει τις τελευταίες ημέρες στην Ελλάδα, με τα πιο μελανά χρώματα τα όσα βίωσαν στην πατρίδα τους.
Επτά παιδιά ηλικίας οκτώ και εννιά ετών ζωγραφίζουν τις τραυματικές εμπειρίες τους, στο πλαίσιο του εργαστηρίου art therapy (θεραπεία μέσω της Τέχνης), που διοργανώνει το ουκρανικό πολιτιστικό και μορφωτικό κέντρο «Μπερεγίνια».
Στα εργαστήρια διδάσκει εθελοντικά η Ουκρανή ψυχολόγος, πρόσφυγας και η ίδια, Ρεγγίνα Νασρεντίνοβα. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα παιδιά που έχουν έρθει από τις εμπόλεμες ζώνες είναι πολύ ευαίσθητα σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία και ζωγραφίζουν βόμβες, φωτιές, δηλαδή τα όσα βίωσαν. «Όμως ακόμα και τα παιδιά που δεν είδαν με τα μάτια τους τον πόλεμο ακούνε τόσα πολλά να συζητιούνται γύρω τους, οπότε έχουν επηρεαστεί».
Ένα εννιάχρονο κορίτσι από την Ουκρανία ήρθε στην Ελλάδα με την οικογένειά της για διακοπές λίγες ημέρες πριν από την έναρξη του πολέμου και εγκλωβίστηκαν εδώ. Μπορεί να μην έχει εικόνα από πολεμικές συγκρούσεις, ωστόσο η έννοια του πολέμου έχει χαραχτεί βαθιά στην ψυχή της. Σε μία από τις ζωγραφιές που έκανε στο εργαστήριο αποτυπώνει δύο εκδοχές ενός δάσους. Στα αριστερά έχει ζωγραφίσει έναν μαύρο ουρανό και τα δέντρα παραδομένα στις φλόγες. Όπως περιέγραψε στο μάθημα με δάκρυα στα μάτια η μία πλευρά δείχνει το πόσο τρομαγμένη είναι από τον πόλεμο και η άλλη το πόσο χαρούμενη ήταν πριν.
Ένα 13χρονο κορίτσι από τη Ζαπορίζια, που βρίσκεται ακόμα εκεί με την οικογένειά της, επικοινώνησε με την ψυχολόγο και ζήτησε να της μιλήσει. Η κ. Νασρεντίνοβα την προέτρεψε να ζωγραφίσει κάτι. Το κορίτσι ζωγράφισε ένα κουτί και την ίδια μέσα σε αυτό. Τριγύρω είχε παντού αίμα. «Η θεραπεία μέσω της Τέχνης σε βοηθάει να καταλάβεις τις σκέψεις και τα συναισθήματα που έχεις μέσα σου», επισημαίνει η Ουκρανή ψυχολόγος.
Η Ρεγγίνα Νασρεντίνοβα έφυγε από την Κριμαία το 2014, μετά τη ρωσική εισβολή στην περιοχή, και ήρθε στην Ελλάδα. Η μητέρα και τα αδέλφια της ωστόσο είναι ακόμα εκεί. «Είχα την τέλεια ζωή εκεί, είχα τα πάντα», θυμάται. «Όταν ήρθα εδώ κανείς δεν νοιαζόταν για μένα. Έπρεπε να βγάλω χαρτιά, να μάθω τη γλώσσα, όλα ήταν δύσκολα. Άρχισα τη ζωή μου από την αρχή». Περιγράφει το πόσο βοηθήθηκε και η ίδια από ψυχολόγο. «Όταν άρχισε ο πόλεμος στην Κριμαία δεν μπορούσα να κινήσω το σώμα μου. Ένιωθα άρρωστη, ανέβασα πυρετό και ήθελα να κλαίω. Δεν μπορούσα να διαχειριστώ τα συναισθήματά μου. Με βοήθησε πολύ ένας ψυχολόγος, στον οποίο απευθύνθηκα».
Τα τελευταία τρία χρόνια η κ. Νασρεντίνοβα δουλεύει ως art therapist και αποφάσισε να κάνει εθελοντικά μαθήματα στο Κέντρο «Μπερεγίνια». Ως πρόσφυγας και η ίδια μπορεί να κατανοήσει καλύτερα το τι περνάνε τα παιδιά που έχει απέναντί της. «Καταλαβαίνω τι σκέφτονται και τι περνάνε. Αφού βοήθησα τον εαυτό μου, τώρα μπορώ να βοηθήσω και τους άλλους», λέει χαρακτηριστικά.
Επόμενος στόχος της είναι να βοηθήσει και τους γονείς, που, όπως λέει, είναι πολύ στρεσαρισμένοι. Μαζί με άλλους οκτώ ψυχολόγους αποφάσισαν να οργανώσουν δωρεάν ψυχοθεραπείες για Ουκρανούς πρόσφυγες σε χώρο του συλλόγου «Ukrainian Women in Greece».
Το ουκρανικό πολιτιστικό και μορφωτικό κέντρο «Μπερεγίνια» λειτουργεί από το 2003. Στο χώρο διοργανώνονται κάθε Σάββατο μαθήματα ουκρανικών, μουσικής και χορού για παιδιά Ουκρανών που ζουν στην Ελλάδα. Με τις πρόσφατες ροές Ουκρανών προσφύγων, ξεκίνησαν στο Κέντρο μαθήματα ελληνικής γλώσσας για τα παιδιά, καθώς και δημιουργικές δραστηριότητες, τρεις φορές την εβδομάδα.
Όπως επισημαίνεi η πρόεδρος του Κέντρου, Οξάνα Κοζί, «θέλουμε να προσφέρουμε ό,τι μπορούμε για τα παιδιά αυτά: να ξεχάσουν και να περάσει η ώρα τους. Επίσης, δεν ξέρουν τη γλώσσα, δεν ξέρουν άλλα παιδιά. Οπότε ο στόχος μας είναι τα παιδιά να μην σκέφτονται αυτά που τους έχουν συμβεί και να συναντώνται με άλλα παιδιά».
