Δύο εντελώς ετερόκλητες προσωπικότητες, που έγιναν φίλοι και προκάλεσαν ένα τηλεοπτικό «διπλωματικό επεισόδιο» στην κρατική τηλεόραση!
Ο Βασίλης Βασιλικός έφυγε από τη ζωή την Πέμπτη (σ.σ. 30/11), έχοντας ζήσει σε σχεδόν 90 χρόνια, στιγμές και ιστορίες που μπορούν να γεμίσουν δέκα ζωές. Εξορία από τη Χούντα, καταφύγιο σε πόλεις της Ιταλίας, της Γαλλίας, στη Νέα Υόρκη, δημοσιογραφία, σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ, επιμέλεια σεναρίων για ταινίες, μεταφράσεις, και φυσικά αμέτρητα βιβλία, όπως το “Ζ”, ένα έπος της πολιτικής, κοινωνικής, non-fiction μυθοπλασίας, που θα διαβάζεται γι’ άλλα εκατό χρόνια.
Ο Βασίλης Βασιλικός επίσης πέρασε και από την πολιτική, αλλά και από τη θέση του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της ΕΡΤ, το χειμώνα του 1981. Πέντε χρόνια πριν, είχε γνωρίσει τον Στέλιο Καζαντζίδη. Η γνωριμία του με τον θρυλικό τραγουδιστή, πέρα από την παραγωγή της (συγκλονιστικής) βιογραφίας του, μας έδωσε και ένα σωρό αξέχαστες ιστορίες, όπως «εκείνη» τη συνέντευξη του Στέλιου στην ΕΡΤ.
«Φιλόσοφος της ζωής, εμπράγματος. Νοσταλγούσε την Αμερική, όπου οι άνθρωποι σέβονται τα ζώα. Σταματούσαν στον αυτοκινητόδρομο, έλεγε, για να βγάλουν ένα σκαντζόχοιρο από τη μέση του δρόμου» είναι μερικές από τις περιγραφές του λαϊκού τραγουδιστή που κάνει στη δική του βιογραφία ο Βασιλικός.
Μεταξύ άλλων, θυμίζει κι ένα περιστατικό, όταν ένας Ρομά μπήκε στο φτωχικό του, στον Άγιο Κωνσταντίνο, («το παλάτι του Καζαντζίδη», όπως το αποκαλούσαν οι φορτηγατζήδες), κρατώντας έναν σκαντζόχοιρο για να τον κάνει στη σούβλα, παραγεμισμένο με τυρί, για τα μάτια του αγαπημένου του τραγουδιστή. Ο Στέλιος, παρ’ ό,τι αγαπούσε τόσο πολύ τα ζώα, σεβάστηκε την επιθυμία του, δοκίμασε πρώτος και ύστερα ο Βασιλικός, που παρατηρούσε τη σκηνή.
Ο Ρομά χάρηκε, και πριν εγκαταλείψει το σπίτι, του έκανε δώρο ένα μαντίλι γεμάτο χρυσά δόντια, που είχε αφαιρέσει από τα νεκροταφεία της επικράτειας.
Ο Καζαντζίδης στο ΠΑΣΟΚ;
Σύμφωνα με τη «μνήμη» του Βασιλικού, ο συγγραφέας είχε μεσολαβήσει ώστε ο Καζαντζίδης να μπει στο ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ στη Θεσσαλονίκη. Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πληροφορηθεί την πρόταση του Βασιλικού και είχε απαντήσει θετικά, με μεγάλη, μάλιστα, χαρά. Όμως αυτό δεν συνέβη ποτέ.
Ο Παπανδρέου ζητούσε επιτακτικά να μάθει γιατί δεν προχώρησε αυτή η πρόταση και δεχόταν μασημένα λόγια. Φαίνεται πως, οι υπόλοιποι υποψήφιοι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, με προεξάρχοντα τον Στέλιο Παπαθεμελή, είχαν αντιδράσει σε αυτό το ενδεχόμενο, φοβούμενοι πως ο Καζαντζίδης θα έβγαινε πρώτος σε σταυρούς με μεγάλη διαφορά.
«Αποκαλυπτική συνέντευξη»
Γιατί ο Στέλιος δεν τραγουδάει; Ποιος έχει φιμώσει το λαρύγγι του; Όταν ο Βασιλικός βρέθηκε στην ΕΡΤ, έκανε αμέσως μια εκπομπή-αφιέρωμα στο έργο του Καζαντζίδη. Ο ίδιος λέει πως έκανε τηλεθέαση 90%. Ήταν η εποχή που το συμβόλαιο του με την MINOS τον είχε «καθηλώσει» στο να ηχογραφήσει ένα τεράστιο αριθμό τραγουδιών σε λίγα χρόνια. Και ο ίδιος, διαμαρτυρόμενος, σιωπούσε.
Το 1982, οι «Ρεπόρτερς» (Λιάνης, Χαρδαβέλλας, Δημαράς), μια δημοφιλής εκπομπή ρεπορτάζ της εποχής στην κρατική τηλεόραση, επιχείρησαν να μιλήσουν ξανά με τον Καζαντζίδη. Το θέμα ήταν, τι άλλο; Η σιωπή του.
«Κόντεψαν να τον καταστρέψουν»
Αυτό υποστηρίζει ο Βασιλικός για τους Ρεπόρτερς. Στο πρώτο δίλεπτο της επίμαχης εκπομπής τους, εμφανιζόταν ο ίδιος ο Βασιλικός και έλεγε πως η ιστορία του Καζαντζίδη θυμίζει Κάφκα, εκεί όπου ο ήρωας προσπαθεί να βρει το δίκιο του μέσα από έναν δαίδαλο προβλημάτων. Ο Καζαντζίδης αργότερα του έλεγε γελώντας «με κατέστρεψες», καθώς οι φορτηγατζήδες τον ρωτούσαν «ποιος είναι ο Κάφκα» και πού μπορούν να τον βρουν μέσα στην Αθήνα. Όμως δε συνέβη μόνο αυτό, σε μια δίωρη εκπομπή, που τελικά έμεινε μονόωρη. Το «ψαλίδι» ήρθε από τα ανώτερα, κυβερνητικά χείλη.
Σύμφωνα με την βιογραφία του Βασιλικού, η πρώτη ώρα της εκπομπής ανέλυε την αιτία του προβλήματος. Περιέγραφε τι συμβαίνει και δεν τραγουδάει ο Καζαντζίδης. Η δεύτερη ώρα όμως, έδινε μια προτεινόμενη λύση στο πρόβλημα. Εκεί, αρχικά, ο Βασιλικός έσκιζε το συμβόλαιο μπροστά στην κάμερα. Επίσης, σε αυτή την ώρα, ο Καζαντζίδης αναφερόταν στον «Εβραίο Μάτσα», μιλώντας με σκληρά λόγια για την καταγωγή του προέδρου της MINOS, και του Ισραήλ γενικότερα.
Τότε, ήρθε σήμα από το Τελ Αβιβ στον προϊστάμενο υπουργό της κρατικής τηλεόρασης, Μένιο Κουτσόγιωργα. Δόθηκε εντολή στον Βασιλικό για «μαχαίρι» στο δεύτερο μισό της εκπομπής. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, μετά από αυτή την εκπομπή, ο Καζαντζίδης έκανε δύο χρόνια να εμφανιστεί ξανά δημόσια.
Το περιστατικό επιβεβαίωσε αργότερα, και ο Γιώργος Λιάνης.
Με στοιχεία από το βιβλίο «Η μνήμη επιστρέφει με λαστιχένια πέδιλα», του Βασίλη Βασιλικού.
