Ψηφίστηκε,κατά πλειοψηφία, στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ, με δεκάδες νομοτεχνικές βελτιώσεις τις οποίες κατέθεσε η υπουργός Παιδείας Ν. Κεραμέως.
Επί της αρχής το σχέδιο νόμου ψηφίστηκε από τους 157 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και καταψηφίστηκε από 56.
Ωστόσο, αρκετά από τα άρθρα έλαβαν τη ψήφο και των Βουλευτών του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής.
Αποχή από την ψηφοφορία έκαναν οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ .
Η υπουργός Παιδείας Ν. Κεραμέως για την αποχή των Βουκλευτών του ΣΥΡΙΖΑ σχολίασε: Ο ΣΥΡΙΖΑ δραπέτευσε, γιατί θα είχε στριμωχτεί να ψηφίσει «ΝΑΙ» στη μεγάλη πλειοψηφία των άρθρων. Αυτά, λοιπόν, ψηφίζουμε σήμερα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, και κρινόμαστε όλοι, Κυβέρνηση και αντιπολίτευση, από την κοινωνία”.
Η υπουργός Παιδείας απευθυνόμενη προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης είπε ότι “ελπίζω να ξεπεράσετε πολιτικές σκοπιμότητες και στεγανά και να σκεφτείτε το καλό των νέων μας, να σκεφτείτε πώς θα εκπληρώσουμε το καθήκον μας για να δώσουμε στα πανεπιστήμιά μας το μέλλον που τους αξίζει, να δώσουμε τη δυνατότητα να συναγωνιστούν τα καλύτερα διεθνώς και να κάνουμε την Ελλάδα εκπαιδευτικό κέντρο εκπαίδευσης σε όλη την Ευρώπη”.
Ν. Κεραμέως: Οι δέκα αλήθειες
Η υπουργός Παιδείας στην ομιλία της έκανε αναφορά για δέκα αλήθειες για το νομοσχέδιο.
Συγκεκριμένα είπε τα εξής:
Αλήθεια πρώτη: Το νομοσχέδιο δίνει νέες ακαδημαϊκές δυνατότητες για τους φοιτητές. Εσωτερικό Erasmus, διπλά πτυχία, κοινά πτυχία, δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από άλλα τμήματα, προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης, τα λεγόμενα «minor degrees».
Για κάποιους υπάρχει κίνδυνος από τις πολλές επιλογές. Ακούσαμε κάτι για σούπερ μάρκετ.
Για εμάς, είναι πάρα πολύ σημαντικό να έχουν όλοι μια ισότητα ευκαιριών, μια ίση ευκαιρία στην ανέλιξη.
Αλήθεια δεύτερη: Το νομοσχέδιο βελτιώνει ουσιαστικά και την καθημερινότητα των φοιτητών. Πώς; Με κέντρα ψυχολογικής υποστήριξης, με μέριμνα για φοιτητές με ειδικές ανάγκες, με Επιτροπή Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων, με δικλίδες για τις περιπτώσεις εκείνες που φοιτητές κόβονται πάρα πολλές φορές ή στοχοποιούνται από κάποιον συγκεκριμένο καθηγητή.
Αλήθεια τρίτη: Το νομοσχέδιο δίνει κίνητρα για καινοτομία σε καθηγητές και ερευνητές. Παράδειγμα: Η βελτίωση διαδικασιών για τους ΕΛΚΕ, το σαφές πλαίσιο για την παράλληλη πρόσθετη απασχόληση, ευελιξία στο πλαίσιο επιλογής και απασχόλησης ερευνητικών ομάδων, δυνατότητες για ενίσχυση εισοδήματος των πανεπιστημιακών, πιο εύκολες μετακινήσεις για συνέδρια, κέντρο υποστήριξης διδασκαλίας και μάθησης, κίνητρα για διεθνοποίηση, εξωστρέφεια, συνεργασίες.
Είναι δυνατόν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να μη μπορούν οι πανεπιστημιακοί να πάρουν προμήθειες από e-shop; Είναι δυνατόν να έχουν τόσες διαδικασίες, να περάσουν τα πάνδεινα για να προμηθευτούν ύλη από το εξωτερικό;
Εμείς θέλουμε πανεπιστημιακούς δασκάλους αφοσιωμένους στο έργο τους, ερευνητές αφιερωμένους στην έρευνά τους, χωρίς διοικητικούς και γραφειοκρατικούς περισπασμούς.
Αλήθεια τέταρτη: Το νομοσχέδιο προσφέρει πολλά οφέλη στην κοινωνία εν ευρεία εννοία στους πολίτες. Πώς; Με ένα σύγχρονο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών. Οι υπηρεσίες από τα πανεπιστημιακά εργαστήρια, από τα πανεπιστήμια προς τους πολίτες.
Ξέρετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, του πότε ήταν το ισχύον πλαίσιο; Του 1984.
Μπαίνει, λοιπόν, πλέον ένα σύγχρονο πλαίσιο για υποστήριξη προς την κοινωνία, για υπηρεσίες προς την κοινωνία, για επιμορφωτικά προγράμματα από τα ΑΕΙ προς φορείς εκτός ΑΕΙ, πιστοποιητικά ψηφιακών δεξιοτήτων, πιστοποιητικά παιδαγωγικής επάρκειας κ.ο.κ.
Αλήθεια πέμπτη: Αποκέντρωση. Τα πανεπιστήμια εδώ και πάρα πολλά χρόνια για να ιδρύσουν ένα πρόγραμμα σπουδών, για να ανοίξουν ένα πανεπιστημιακό ερευνητικό κέντρο, ήθελε απόφαση Υπουργού.
Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έρχεται και αποκεντρώνει το σύστημα και μεταφέρει αρμοδιότητες από την κεντρική διοίκηση, από το Υπουργείο, από τη Βουλή προς τα ίδια τα πανεπιστήμια, προς τους πραγματικούς πρωταγωνιστές της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Αλήθεια έκτη: Καλύτερη διασύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας. Πώς; Ενισχυμένη πρακτική άσκηση, βιομηχανικά διδακτορικά, επαγγελματικά μεταπτυχιακά, spin offs, startups. Επιτέλους, ας πάμε μπροστά, να βάλουμε πίσω μας την δαιμονοποιημένη επιχειρηματικότητα, τη δαιμονοποιημένη διασύνδεση με την αγορά εργασίας. Και όπως είπε ο Πρωθυπουργός, η πραγματικότητα είναι απλή. Όποιος θέλει πανεπιστήμια μακριά από την αγορά εργασίας, θέλει φοιτητές χωρίς επαγγελματικές προοπτικές, φοιτητές που ρισκάρουν να βρεθούν να βρεθούν άνεργοι.
Αλήθεια έβδομη: Ναι, το νομοσχέδιο εισηγείται ένα νέο μοντέλο διοίκησης. Από τη μονοκρατορία του Πρύτανη πάμε σε ένα συλλογικό μοντέλο έντεκα μελών. Από ένα σύστημα στο οποίο δεν υπάρχει κανένα στοιχείο εξωστρέφειας, πάμε σε ένα σύστημα με εξωστρέφεια, με εξωτερικά μέλη, με Εκτελεστικό Διευθυντή. Και ναι, το νομοσχέδιό μας απελευθερώνει τη διοίκηση του πανεπιστημίου από σχέσεις εξάρτησης που προέκυψαν αναπόδραστα όσο ο Πρύτανης ήταν εξαρτημένος από άμεση ψηφοφορία της εκλογικής του βάσης. Και ναι, έτσι η χώρα μας ευθυγραμμίζεται με διεθνείς καλές πρακτικές και με μοντέλα διοίκησης πανεπιστημίων, όπως της Οξφόρδης, του Κέιμπριτζ, του Μάντσεστερ, του Σάσεξ, του Δουβλίνο, του Παρίσι Ι, του Παρίσι ΙΙ κ.ο.κ.
Μια κουβέντα, κυρία Κεφαλίδου. Συναντηθήκαμε τον Μάρτιο. Το νομοσχέδιο τέθηκε σε διαβούλευση τον Μάιο. Φέρατε την πρότασή σας στην Ολομέλεια.
Είναι λίγο αργά, κυρία Κεφαλίδου. Εμείς είμαστε εδώ για διάλογο. Γι’ αυτό, τον ξεκινήσαμε τόσο νωρίς. Περιμέναμε τις προτάσεις σας και στη διαβούλευση. Είχατε όλο το νομοσχέδιο. Ξέρετε ότι ενσωματώσαμε προτάσεις. Ακόμα και σήμερα ενσωματώσαμε προτάσεις.
Άρα, το να παρουσιάζετε ένα νέο μοντέλο διοίκησης στην Ολομέλεια καταλαβαίνετε ότι είναι λίγο προσχηματικό, είναι λίγο αργά.
Χ. Κεφαλίδου: Εγώ θεωρούσα ότι θα με ευχαριστήσετε, κυρία Κεραμέως, που συμβάλλω στην προσπάθειά σας, όχι να με επιπλήξετε!
Ν. Κεραμέως: Αλήθεια όγδοη: Το νομοσχέδιο εμπεριέχει ένα νέο πιο διαφανές και αξιοκρατικό πλαίσιο για την εκλογή και εξέλιξη καθηγητών. Μητρώο γνωστικών αντικειμένων, μητρώο εκλεκτόρων ανά γνωστικό αντικείμενο, έλεγχος και επικύρωση των μητρώων από την Κοσμητεία, ετήσιος προγραμματισμός προσλήψεων. Τι ανάγκες έχει το πανεπιστήμιο, να τις ιεραρχήσει το ίδιο για να ξεφύγουμε και από την εξαίρεση μεν, αλλά των φωτογραφικών προκηρύξεων θέσεων.
Αλήθεια ένατη: Επιτέλους, ένα τέλος στην ταλαιπωρία των πολιτών σε ό,τι έχει να κάνει με την αναγνώριση πτυχίων του εξωτερικού. Όσοι έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό και θέλουν να συνεχίσουν σπουδές τους στην Ελλάδα, δεν θα χρειάζεται πλέον να καταθέτουν αίτηση στο ΔΟΑΤΑΠ. Θα πηγαίνουν απευθείας στο πανεπιστήμιο και θα μπορούν με αυτόν τον τρόπο, εφόσον το πτυχίο τους είναι ήδη αναγνωρισμένο, να προχωρήσουν.
Και για όσους θέλουν να εργαστούν στην Ελλάδα μετά από πτυχίο του εξωτερικού οι διαδικασίες είναι πάρα πολύ πιο γρήγορες και πιο απλές.
Έτσι, λοιπόν, θα συμβάλουμε και καθοριστικά στην αναστροφή του brain drain και θα διευκολύνουμε τους Έλληνες επιστήμονες να επιστρέψουν στη χώρα μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνω ίσως με την πιο σημαντική αλήθεια, αν έχω λίγο την προσοχή σας. Αλήθεια δέκατη: Ένα νομοσχέδιο που απαιτεί η κοινωνία.
Ακούσαμε εδώ επί μία εβδομάδα και παραπάνω ότι είναι όλοι απέναντι, ότι όλοι διαφωνούν, ότι είναι όλοι εναντίον. Μάλιστα! Ποια είναι η πραγματικότητα; Πάμε πρώτα στην κοινωνία. Έχω εδώ έρευνα της MARC. Τι δείχνει; Δείχνει ότι για εννέα εμβληματικές μεταρρυθμίσεις του νομοσχεδίου το 77% των ερωτηθέντων τις αξιολογεί «Θετικά» ή «Μάλλον θετικά». Και στην ηλικιακή γενιά δεκαεπτά έως τριάντα τέσσερα το 81% των ερωτηθέντων αξιολογεί «Θετικά». Το καταθέτω στα Πρακτικά.
Ας περάσουμε στις συζητήσεις με άλλα κόμματα. Έχουμε ενσωματώσει την πρόταση του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, του κ. Ανδρουλάκη, σε σχέση με θέματα που αφορούν την εκλογή νέα θέση μέλους ΔΕΠ. Έχουμε ενσωματώσει πρόταση από τον ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τις ιδιότητες των μελών του ΔΟΑΤΑΠ.
Επίσης, έχουμε ενσωματώσει προτάσεις από την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, από το Ειδικό Τεχνικό και Εργαστηριακό Προσωπικό, από τα ΕΔΙΠ, από τη Σύνοδο Προέδρων Ερευνητικών Κέντρων, από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.
Πάμε στα πανεπιστήμια. Ακούσαμε εδώ ότι όλοι είναι απέναντι. Είναι πράγματι έτσι; Η Σύνοδος Πρυτάνεων -πάρα πολύ σπάνιο- επεσήμανε τα θετικά σημεία του νομοσχεδίου. Τα απαριθμεί ένα προς ένα. Το καταθέτω στα Πρακτικά.
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τονίζει τα θετικά σημεία ένα προς ένα. Το Καταθέτω στα Πρακτικά.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών επισημαίνει: «Το σχέδιο νόμου εισάγει θετικές ρυθμίσεις…» και συνεχίζει αναλυτικά. Το καταθέτω στα Πρακτικά.
Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών διαπιστώνει τις θετικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου. Αυτοί είναι που «είναι όλοι απέναντι»; Το καταθέτω στα Πρακτικά.
Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας αναφέρεται αναλυτικά στις θετικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου. Το καταθέτω στα Πρακτικά.
Και κλείνω την απαρίθμηση αυτή με την Πρύτανη του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου. Εχθές δήλωσε ότι έχουμε ενσωματώσει τη μεγάλη πλειοψηφία των προτάσεων του Πανεπιστημίου. Αυτοί είναι που «είναι όλοι απέναντι»; Αυτοί είναι που λέτε «είναι όλη η πανεπιστημιακή κοινότητα απέναντι»; Το καταθέτω στα Πρακτικά.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνω με το εξής. Σας ανέφερα ενδεικτικά στοιχεία συναίνεσης σχετικά με το νομοσχέδιο. Πριν από λίγες ώρες, όμως, αποδείχτηκε περίτρανα σε τι βαθμό υπάρχει πράγματι συναίνεση.
Γιατί το λέω αυτό; Από την αποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, γιατί έφυγε ο ΣΥΡΙΖΑ από την κοινοβουλευτική διαδικασία; Διότι αν είχε μείνει, θα είχε υποχρεωθεί να ψηφίσει εννιά στα δέκα άρθρα.
Αν είχε μείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα είχε πει «ΝΑΙ» -από ό,τι μας είχε πει- στο εσωτερικό ERASMUS, στα διπλά και κοινά πτυχία, στη διεπιστημονικότητα των προγραμμάτων, στην αμειβόμενη πρακτική άσκηση; Αυτή, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι η πιο περίτρανη απόδειξη ότι υπάρχει συναίνεση, γιατί οι ρυθμίσεις που φέρνουμε δεν έχουν πολιτικό χρώμα, δεν είναι Δεξιές ή Αριστερές. Είναι διατάξεις κοινής λογικής που απαιτεί η κοινωνία. Είναι διατάξεις που οφείλουμε στις νέες και στους νέους μας, για να τους δώσουμε επιπλέον δυνατότητες να ανοίξουν τα φτερά τους, να πάρουν νέες παραστάσεις, να διευρύνουν τους ορίζοντές τους. Γι’ αυτό έφυγε ο ΣΥΡΙΖΑ, γι’ αυτό δραπέτευσε, γιατί θα είχε στριμωχτεί να ψηφίσει «ΝΑΙ» στη μεγάλη πλειοψηφία των άρθρων. Αυτά, λοιπόν, ψηφίζουμε σήμερα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, και κρινόμαστε όλοι, Κυβέρνηση και αντιπολίτευση, από την κοινωνία.
Προς τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Αίθουσα να πω ότι ελπίζω να ξεπεράσετε πολιτικές σκοπιμότητες και στεγανά και να σκεφτείτε το καλό των νέων μας, να σκεφτείτε πώς θα εκπληρώσουμε το καθήκον μας για να δώσουμε στα πανεπιστήμιά μας το μέλλον που τους αξίζει, να δώσουμε τη δυνατότητα να συναγωνιστούν τα καλύτερα διεθνώς και να κάνουμε την Ελλάδα εκπαιδευτικό κέντρο εκπαίδευσης σε όλη την Ευρώπη.