Είμαι καθηγητής – Ηλεκτρονικός και διδάσκω το μάθημα: “Αναλογικά και Ψηφιακά Ηλεκτρονικά” της Β΄ τάξης του Τομέα Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού σε ένα ΕΠΑ.Λ. της Περιφέρειας Αττικής.
Το μάθημα αυτό είναι μικτό, περιλαμβάνει δηλ. 2 ώρες θεωρία και 4 ώρες εργαστήριο. Ας εξετάσουμε ορισμένα στοιχεία του εν λόγω μαθήματος σε σχέση με την Τράπεζα Θεμάτων (ΤΘ): 1. Αριθμός σχολικών βιβλίων που καλούμαι να διδάξω:
3. 2. Συνολικός αριθμός σελίδων των βιβλίων που καλούμαι να διδάξω: 250 + 127 + 30 = 407 σελίδες.
3. Ελάχιστος αριθμός θεωρητικών ασκήσεων που καλούμαι να διδάξω στο πλαίσιο της Τράπεζας θεμάτων και όχι μόνο: 100 (προσεγγιστικά).
4. Αριθμός διαθέσιμων διδακτικών ωρών για τη θεωρία ανά σχολικό έτος: 120 (δεν έχω συνυπολογίσει την απώλεια των διδακτικών ωρών λόγω σχολικών εορτών, περιπάτων, εκδρομών ή και απρόβλεπτων γεγονότων).
5. Αριθμός θεμάτων που εμφανίστηκαν στην ΤΘ: 20 θέματα εμφανίστηκαν στις 10.4.2022 και 60 θέματα εμφανίστηκαν στις 28.4.2022 (δηλ. μέσα στις διακοπές για το Πάσχα).
6. Αριθμός διδακτικών ωρών που απομένουν για να διδάξω τη 2η δόση των θεμάτων (αυτή των 60 θεμάτων): 6. Θα μπορούσε βέβαια εδώ να ισχυριστεί κάποιος ότι έχω τη δυνατότητα να «κλέψω» εργαστηριακές ώρες και έτσι να αυξήσω τον αριθμό των διδακτικών ωρών που απομένουν. Το ερώτημα είναι γιατί να το κάνω από τη στιγμή που οι μαθητές μου φοιτούν σε ΕΠΑ.Λ.
7. Ποιοί μαθητές ενδεχομένως να αδικηθούν από την ΤΘ; Ολοι οι μαθητές λόγω ελλιπούς προετοιμασίας αλλά κυρίως εκείνοι με υψηλές επιδόσεις. Γιατί; Επειδή ακριβώς ένας μαθητής του 17 ή του 18 ή του 19, εάν δεν γράψει τα δύο θέματα της ΤΘ, τότε όπως εύκολα αντιλαμβάνεστε, ο τελικός του βαθμός μειώνεται σημαντικά.
Η συμπληρωματική Υ.Α. 48803 / 30.4.2022 δεν μας επιλύει το πρόβλημα που έχει προκύψει επειδή ακριβώς εξακολουθεί να ισχύει η υποχρέωσή μας, αυτή της ολοκληρωτικής κάλυψης της διδακτέας ύλης.
Κατά συνέπεια φτάνουμε στο θεμελιώδες ερώτημα: Γιατί εμείς οι Καθηγητές δεν καλύπτουμε την διδακτέα ύλη; (εν προκειμένω των 407 σελίδων).
Οι απαντήσεις είναι πολλές. Θα σας απαριθμήσω μερικές από τη δική μου οπτική. Καταρχάς η ύλη είναι τεράστια, δεν αντιστοιχεί στο μαθησιακό επίπεδο ενός Επαγγελματικού – Τεχνικού Λυκείου αλλά και επιπρόσθετα δεν ανταποκρίνεται στο επίπεδο που διαθέτουν σήμερα οι μαθητές μας. Σε αρκετές περιπτώσεις για τους 16χρονους μαθητές μας η ύλη είναι δυσνόητη. Ας μην λησμονούμε ότι απέναντι μας έχουμε μαθητές Β΄ τάξης, οι οποίοι τώρα κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο χώρο της τεχνικής εκπαίδευσης.
Η τακτική μας στα ΕΠΑ.Λ. είναι να πραγματοποιήσουμε βασικές εργαστηριακές ασκήσεις με τη βοήθεια βέβαια της βασικής θεωρίας. Ο στόχος μας είναι, πρωτίστως, η εργαστηριακή τους κάλυψη και συγκρότηση και όχι η σε βάθος θεωρητική – λεπτομερειακή ανάλυση. Κατά συνέπεια πάντοτε ο διδάσκων, (εργαστηριακός στην ουσία καθηγητής), κινείται με βασικό άξονα την Πράξη, το εργαστηριακό βίωμα από πλευράς του μαθητή.
Ας μου επιτρέψετε όμως να φύγω από το «χώρο» των νοητικών αναλύσεων και να μιλήσω από καρδιάς.
Ποιοί είναι οι μαθητές μας; Έφηβοι που κατά γενική ομολογία έχουν ποικίλες ψυχικές επιβαρύνσεις και εμείς οι καθηγητές, για εκείνους, αποτελούμε the last frontier (το τελευταίο σύνορο). Χρειάζεται να τους ακούσουμε, να τους αφουγκραστούμε, να τους νιώσουμε. Γιατί; Επειδή θέλουμε οι ψυχές τους να είναι ανοικτές προκειμένου στη συνέχεια να προχωρήσουμε, σταδιακά, στην εκπαιδευτική διαδικασία της μάθησης η οποία αφορά και σχετίζεται με την πρώτη τους, αρχική, βασική τεχνική συγκρότηση. Οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε κάθε φορά στο δικό τους επίπεδο, προκειμένου το μάθημα να διεξάγεται με χαρά, μία λέξη παρεξηγημένη στον “κόσμο” των στατιστικών, ανελέητων στοιχείων που εμείς «οι μεγάλοι» δημιουργήσαμε.
Το ΕΠΑ.Λ. δεν είναι ούτε ΙΕΚ, ούτε ανώτατη εκπαίδευση, ούτε ερευνητικό κέντρο. Εμείς οι καθηγητές της 1ης γραμμής είμαστε απολύτως ικανοποιημένοι, όταν γνωρίζουμε ότι οι μαθητές μας έχουν αποκτήσει και εμπεδώσει ορισμένες βασικές γνώσεις και δεξιότητες, οι οποίες σταδιακά θα τους οδηγήσουν στο επόμενο σκαλοπάτι της εκπαίδευσής τους, όποιο και να είναι αυτό.
Αλλά κυρίως επιθυμούμε να έχουν βιώσει μια ψυχικο-πνευματική ατμόσφαιρα που θα τους προσδώσει αυτοπεποίθηση για τη συνέχεια της ζωής τους.
Έχοντας αυτά κατά νού δεν προλαβαίνουμε αλλά και ούτε θέλουμε να διδάξουμε 407 σελίδες. Ρεαλιστικά μιλώντας, αυτό είναι ανθρωπίνως αδύνατον.
Και βέβαια στο σημείο αυτό προκύπτει για εμάς ένα συνειδησιακό δίλημμα: από τη μία οφείλουμε να εκτελούμε τις οδηγίες του Υπουργείου και από την άλλη κινδυνεύουμε με αυτήν την τακτική, (όπως έχει διαμορφωθεί στη φετινή ΤΘ), να αδικήσουμε όλους τους μαθητές μας.
Κλείνοντας θα ήθελα να καταθέσω δύο προτάσεις και ένα ερώτημα από καρδιάς. 1η πρόταση: μόνο για φέτος, και από τη στιγμή κατά την οποία τα θέματα της ΤΘ αναδύθηκαν 20 ημέρες πριν από τη λήξη των μαθημάτων, να ισχύσει η ΤΘ για ένα μόνο θέμα και όχι για δύο.
2η πρόταση: να δοθεί από τον διδάσκοντα – εισηγητή εκπαιδευτικό, Τυπολόγιο στους μαθητές, έτσι ώστε να μην υπάρχει εκτός των άλλων και η αναγκαιότητα της απομνημόνευσης τύπων. Σημειωτέον ότι στο δικό μου το μάθημα χρειάζεται να γνωρίζουν περίπου 30 τύπους.
Ερώτημα: Ολοι γνωρίζουμε ότι για να είναι αποτελεσματική μία ομάδα, ένας οργανισμός, ένα Υπουργείο χρειάζεται, πρωτίστως, να υπάρχει ψυχική σύνδεση μεταξύ των μελών του στο πλαίσιο της αμοιβαιότητας. Έχω την αίσθηση ότι από την πλευρά των Καθηγητών υπάρχει ενσυναίσθηση, επειδή ακριβώς προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε στην παρούσα φάση για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα που προέκυψε. Το ερώτημά μου λοιπόν είναι εάν υφίσταται από πλευράς των ανώτερων στελεχών του Υπουργείου ο ίδιος βαθμός ενσυναίσθησης.
Κρυφή εσώτερη ευχή μου είναι να επισκεφθεί ένα ανώτερο στέλεχος του Υπουργείου, ένα οποιοδήποτε ΕΠΑ.Λ., (χωρίς κάμερες), για να μείνει μαζί μας ένα ολόκληρο διδακτικό ωράριο και να μας ζήσει.
Σας ευχαριστώ.
Γάγγας Αλέξανδρος.
