«Να αποσυρθεί το νομοσχέδιο Βουλή και να ξεκινήσει σε νέα βάση οργανωμένος διάλογος με χρονοδιάγραμμα», ζητά το Τμήμα Φιλολογίας ΑΠΘ
Την απόσυρση του νομοσχεδίου για τα ΑΕΙ και την έναρξη νέου οργανωμένου διαλόγου με χρονοδιάγραμμα ζητά το Τμήμα Φιλολογίας
Σε ψήφισμά του, το τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ, ζητά να αποσυρθεί το νομοσχέδιο Βουλή και να ξεκινήσει σε νέα βάση οργανωμένος διάλογος με χρονοδιάγραμμα, ανάμεσα στο Υπουργείο, , ώστε να αντιμετωπιστούν οι βάσιμες και κρίσιμες αντιρρήσεις που έχουν διατυπωθεί από σύσσωμη την ακαδημαϊκή κοινότητα, προκειμένου να διαμορφωθεί ένα νομοθέτημα ευρείας συναίνεσης.
Τονίζει ακόμη πως ο χρόνος διαβούλευσης ήταν εξαιρετικά σύντομος και παρά το γεγονός ότι ζητήθηκε επίμονα από τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και ειδικά από την ΠΟΣΔΕΠ».
Αναλυτικά
ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΠΘ
για το νομοσχέδιο του ΥπουργείουΠαιδείας«Νέοι Ορίζοντες στα ΑΕΙ: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και άλλες διατάξεις»
Θεσσαλονίκη, 5/7/2022
Τα μέλη της ΓΣ του Τμήματος Φιλολογίας συζήτησαν το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας που κατατέθηκε προς διαβούλευση στις 29 Μαΐου και στη Βουλή στις 5 Ιουλίου κατέληξαν κατά πλειοψηφία στη διατύπωση των ακόλουθων παρατηρήσεων και θέσεων:
Η ΓΣ Τμήματος Φιλολογίας υπογραμμίζει ότι ο χρόνος της διαβούλευσης ήταν εξαιρετικά σύντομος και δεν προηγήθηκε ανοικτός και ευρύς διάλογος, παρά το γεγονός ότι ζητήθηκε επίμονα από τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και ειδικά από την ΠΟΣΔΕΠ. Μολονότι εντοπίζονται ορισμένες θετικές πρωτοβουλίες, όπως τα διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών και το πρόγραμμα εσωτερικής κινητικότητας των φοιτητών, εκφράζεται η αγωνία για την απουσία οποιασδήποτε μέριμνας ή στρατηγικής για τις ανθρωπιστικές και τις κοινωνικές επιστήμες στο νομοσχέδιο.Εάν μάλιστα λάβεικανείς υπόψη ότι ο επιχειρηματικός χαρακτήρας και η εμμονή σε οικονομικές δεξιότητες, ευρεσιτεχνίες και startup εταιρείες αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά αλλά και στοιχεία αξιολόγησης που προτείνει το Νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ, το πεδίο των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών φαίνεται να αδυνατεί παντελώς να βρει θέση στον ακαδημαϊκό χάρτη του μέλλοντος.
-Ως προς τις αλλαγές στη Διοίκηση των ΑΕΙ, η ΓΣ παρατηρεί ότι:
Δημιουργείται ένας υπερσυγκεντρωτικός και μη δημοκρατικός, μηχανισμός διοίκησης με εμφανή τυφλά και προβληματικά σημεία όπως είναι, ενδεικτικά, τα ακόλουθα: α) συσσώρευση αρμοδιοτήτων στο Συμβούλιο Διοίκησης και στον Πρύτανη, ο οποίος δεν θα εκλέγεται αλλά θα επιλέγεται από το Συμβούλιο Διοίκησης μεταξύ των έξι εσωτερικών μελών του, β) επιλογή Αντιπρυτάνεων και Κοσμητόρων από τον Πρύτανη και από το Συμβούλιο Διοίκησης αντιστοίχως, γ) συγκρότηση της Συγκλήτου από εκλεγμένα και μη εκλεγμένα μέλη, εντός αλλά και εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας, δ) δυνατότητα κατάργησης Τμημάτων με προεδρικό διάταγμα, χωρίς να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της Συγκλήτου, ε) θέσπιση πολλών οργάνων χωρίς σαφή καθορισμό των αρμοδιοτήτων τους και θεσμοθέτηση πολλών επιτροπών υπαγόμενων στον Πρύτανη. Όλα τα παραπάνω προσβάλλουν το συνταγματικά
κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο του ελληνικού Πανεπιστημίου, επιβάλλουν ίδιους κανόνες σε ιδρύματα με διαφορετικά μεγέθη και χαρακτηριστικά,και προοιωνίζονται πολλά προβλήματα στην εφαρμογή τους. Η ΓΣ του Τμήματος Φιλολογίας ζητά από την Πολιτεία να αναθεωρήσει τη θεσμοθέτηση ενός Συμβουλίου Διοίκησης από το οποίο να απορρέουν όλες οι βασικές διοικητικές και ακαδημαϊκές λειτουργίες ενός Ιδρύματος και να διατηρηθεί η ισχύουσα δημοκρατική διαδικασία ανάδειξης πρυτανικών αρχών και κοσμητόρων, υπενθυμίζοντας ότι ο τρόπος εκλογής πρυτάνεων είχε νομοθετηθεί προ διετίας από την τωρινή ηγεσία του Υπουργείου.
-Ως προς τα Προπτυχιακά και Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών, η ΓΣ θεωρεί ότι:
Ενώ το νομοσχέδιο φιλοδοξεί να δώσει θεσμική δυνατότητα για ακαδημαϊκή ευελιξία και να συντονίσει τις σπουδές με τις ανάγκες του σύγχρονου κόσμου προσφέροντας σε φοιτητές και φοιτήτριες σπουδές σε διαφοροποιημένα γνωστικά πεδία και επαγγελματικούς προσανατολισμούς για την κατάκτηση νέων εργασιακών ταυτοτήτων, τούτο προτείνεται χωρίς προηγούμενη μελέτη και χωρίς μέριμνα για τα τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων με κίνδυνο την μετατροπή των πτυχίων σε πιστοποιητικά γνώσεων. Παράλληλα, η δυνατότητα κατάργησης γνωστικών πεδίων ή και ολόκληρων Τμημάτων, από την εκάστοτε ηγεσία του ΥΠΑΙΘ με υπουργική απόφαση και μόνον, βάσει πρωτίστως οικονομικών και άλλων μη ακαδημαϊκών κριτηρίων, κινδυνεύει να μετατρέψει την ανάγκη συγχρονισμού των ΑΕΙ της χώρας σε όχημα για τη διάλυσή τους.
Επιπλέον, η ΓΣ του Τμήματος Φιλολογίας αντιτίθεται κατηγορηματικά στον μονόδρομο που χαράσσει το προτεινόμενο Νομοσχέδιο για τις Μεταπτυχιακές Σπουδές Β΄ κύκλου αποκλειστικά με δίδακτρα και κρίνει ότι ο δημόσιος χαρακτήρας της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης εν γένει και τα Προγράμματα Σπουδών Β΄ κύκλου χωρίς δίδακτρα ειδικότερα, χρειάζονται περαιτέρω και ουσιαστική στήριξη από την Πολιτεία με τη διάθεση περισσότερων οικονομικών πόρων και με την ενίσχυση των μέτρων φοιτητικής μέριμνας (υποτροφίες, εστίες, κ. ά.).
– Ως προς το Διδακτικό προσωπικό των ΑΕΙ. η ΓΣ εκτιμά ότι :
Οι ρυθμίσεις για τα μέλη ΔΕΠ χαρακτηρίζονται ακόμη από ασάφειες και προβληματικά σημεία (όπως λ.χ. τη σωρευτική επίβλεψη και συνεπίβλεψη διδακτορικών διατριβών ως προϋπόθεση για εξέλιξη στη βαθμίδα του καθηγητή), από υπέρμετρη αύξηση του χρόνου ελέγχου νομιμότητας από
το Υπουργείο (6μηνο), αντιφατικές ρυθμίσεις σε σχέση με τα γνωστικά αντικείμενα των Τμημάτων και των μελών ΔΕΠ, μεταβολή ή κατάργηση των γνωστικών αντικειμένων των αιτούμενων θέσεων από την Κοσμητεία. Επιπλέον, η ΓΣ θεωρεί ότι η πολύπλευρη δυνατότητα συμμετοχής αφυπηρετησάντων και ομοτίμων καθηγητών είναι προβληματική, όπως επίσης και η γενίκευση πολλαπλών ελαστικών μορφών εργασιακής απασχόλησης (το Νομοσχέδιο προβλέπει 14 κατηγορίες διδακτικού προσωπικού)σε βάρος της στελέχωσης των ΑΕΙ από νέα μέλη ΔΕΠ.
– Ως προς τις οικονομικές απολαβές των μελών ΔΕΠ:
Η ΓΣ του Τμήματος Φιλολογίας ζητά να συμμορφωθεί επιτέλους η πολιτεία με την απόφαση του ΣτΕ για αξιοπρεπείς αποδοχές, με άμεση και σημαντική αύξηση του απαράδεκτου επιπέδου απολαβών. Η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου εξασφαλίζεται καταρχήν με αύξηση του μόνιμου διδακτικού προσωπικού, καθώς και των τακτικών αποδοχών του, και όχι με πολλαπλές πρόσκαιρες εργασιακές σχέσεις ή με την ενθάρρυνση των μελών ΔΕΠ να αναζητούν και να επιδιώκουν πρόσθετες αμοιβές. Τα ερευνητικά προγράμματα και οι συναφείς δραστηριότητες υπάρχουν πρωτίστως για να προάγουν την έρευνα και να δίνουν επιστημονικές και όχι οικονομικές ευκαιρίες.
Τέλος, το Τμήμα Φιλολογίας ΑΠΘ, υπερασπιζόμενο τη λαμπρή ακαδημαϊκή και δημοκρατική του παράδοση, την αξία των ανθρωπιστικών σπουδών που θεραπεύει καιτον δημόσιο χαρακτήρα του ελληνικού Πανεπιστημίου, ζητά να αποσυρθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή και να ξεκινήσει σε νέα βάση οργανωμένος διάλογος με χρονοδιάγραμμα, ανάμεσα στο Υπουργείο, τα πανεπιστήμια, τα κόμματα της Βουλής και τους εμπλεκόμενους θεσμούς και φορείς, ώστε να αντιμετωπιστούν οι βάσιμες και κρίσιμες αντιρρήσεις που έχουν διατυπωθεί από σύσσωμη την ακαδημαϊκή κοινότητα (βλ. https://bit.ly/3P5hU17), προκειμένου να διαμορφωθεί ένα νομοθέτημα ευρείας συναίνεσης.
