Σχολεία – Εκπαιδευτικοί: Τα προκεχωρημένα φυλάκια της αξιολόγησης
Σε πρόσφατη ανακοίνωσή του (Δευτέρα 29 Αυγούστου) με τον «λαίμαργο» τίτλο «Μεταρρυθμίσεις στα Σχολεία- Ξεκινά το νέο σχολικό έτος 2022-2023 με καινοτομίες και επιστροφή στην κανονικότητα – Η Παιδεία αλλάζει #ΣτηνΠράξη» το υπουργείο Παιδείας σημειώνει αναφορικά με την αξιολόγηση στα σχολεία ότι: συνεχίζουμε την αυτοαξιολόγηση Σχολικής Μονάδας και την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και τις διαγνωστικές εξετάσεις «PISA» για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος, ξεκινάμε την αξιολόγηση εκπαιδευτικών ως ανατροφοδοτική διαδικασία με σκοπό τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Παράλληλα επισημαίνει ότι η φετινή σχολική χρονιά αρχίζει τη Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου, με σημαντικές καινοτομίες ανάμεσα στις οποίες είναι ο Παιδαγωγικός Σύμβουλος – Μέντορας και ο Ενδοσχολικός Συντονιστής
Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό ορισμένα στοιχεία και κάποιες εκκρεμότητες:
Η υλοποίηση της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών όπως «μοντάρεται» στο ν. 4823/2021 απαιτεί αφενός τον Διευθυντή της Σχολικής Μονάδας και τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης καθώς σύμφωνα με το Άρθρο 66 «οι εκπαιδευτικοί της δημόσιας εκπαίδευσης αξιολογούνται ως εξής: από τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Επιστημονικής Ευθύνης (ειδικότητας), ως προς τη γενική και ειδική διδακτική του γνωστικού αντικειμένου και από τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας ως προς το παιδαγωγικό κλίμα και τη διαχείριση της τάξης, καθώς και από τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας και τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης, ως προς την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκειά τους».
Ωστόσο, ως γνωστόν, για μεγάλο μέρος του νέου σχολικού έτους δεν θα υπάρχουν Σύμβουλοι Εκπαίδευσης (η εκτίμηση είναι ότι οι κρίσεις δεν θα έχουν ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2022) ούτε νέοι διευθυντές σχολείων που θα έχουν κριθεί με το «πατρόν» που επιβάλλει ο νόμος 4823/2021.
Τα προκεχωρημένα φυλάκια της αξιολόγησης
Ως εκ τούτου το υπουργείο Παιδείας δεν μπορεί να προχωρήσει άμεσα στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, ωστόσο μπορεί να προετοιμάσει το έδαφος για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών βάζοντας σε εφαρμογή διατάξεις του Ν. 4823/2021 οι οποίες δεν εφαρμόστηκαν τη σχολική χρονιά που πέρασε.
Και εδώ, ακριβώς, έρχονται να «κουμπώσουν» οι «καινοτομίες» που με τόσο ενθουσιασμό (κάνοντας χρήση της διφορούμενης γλώσσας του Μαντείου των Δελφών) ανακοίνωσε η υπουργός Παιδείας. Αναφερόμαστε στους λεγόμενους Ενδοσχολικούς Συντονιστές και στους Παιδαγωγικούς σύμβουλους – μέντορες, για τους οποίους, πραγματικά το υπουργείο Παιδείας, επιφυλάσσει το ρόλο του στρατηγικού προκεχωρημένου φυλακίου της αξιολόγησης!
Με το «θεσμό» του Παιδαγωγικού Συμβούλου – Μέντορα (Μέντορας ο αφοσιωμένος φίλος του Οδυσσέα, στην Οδύσσεια του Ομήρου) επιχειρεί να δημιουργήσει ομαδοποιήσεις και εξουσιαστικές βαθμίδες μέσα στα σχολεία, κόβοντας σε φέτες τους συλλόγους των εκπαιδευτικών και αποδυναμώνοντας την όποια συνοχή τους. Μιλάμε για την Οδύσσεια του 2022!
Επίσης ο «θεσμός» των Ενδοσχολικών Συντονιστών (Συντονιστές Τάξεων ή Συντονιστές Γνωστικών Πεδίων), η θητεία των οποίων συνεκτιμάται για την επιλογή τους ως στελέχη της εκπαίδευσης, δεν αποτελεί τίποτε παραπάνω από μια ακόμη «διαβάθμιση» – διάσπαση στο «σώμα» του συλλόγου διδασκόντων, έναν ακόμη πολιορκητικό κριό στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
Μέντορες και Ενδοσχολικοί Συντονιστές (που θα πριμοδοτούνται με μόρια, στην ανταγωνιστική πορεία τους να γίνουν χαλίφηδες στη θέση του Χαλίφη) διοικητικά θα τελούν υπό την εποπτεία του διευθυντή της σχολικής μονάδας, οπότε για πρώτη φορά θεσμικά, επιχειρείται να οργανωθεί ένας συνεκτικός μηχανισμός επιβολής της αξιολόγησης μέσα στον ίδιο σχολικό χώρο.
Τα άρθρα του Ν. 4823/2021 που υφαίνουν την αξιολογική θηλιά
Άρθρο 92
Ενδοσχολικοί Συντονιστές
1. Όργανα συντονισμού του εκπαιδευτικού έργου σε επίπεδο σχολικής μονάδας Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι οι Ενδοσχολικοί Συντονιστές (Συντονιστές Τάξεων ή Συντονιστές Γνωστικών Πεδίων), οι οποίοι επικουρούν τον Διευθυντή και τον Υποδιευθυντή στο έργο τους ασκώντας καθήκοντα σε θέματα που αφορούν: α) την υποστήριξη και τον συντονισμό των εκπαιδευτικών ανά ομάδες ειδικοτήτων ή ανά ομάδες τάξεων διδασκαλίας, β) τον προγραμματισμό της διδακτέας ύλης, γ) την οργάνωση δειγματικών διδασκαλιών και την ανταλλαγή καλών επαγγελματικών πρακτικών, δ) την εισαγωγή καινοτόμων εκπαιδευτικών εργαλείων διδασκαλίας και την αξιολόγησή τους και ε) τον προγραμματισμό των διαδικασιών αξιολόγησης των μαθητών. Στο πλαίσιο των ως άνω καθηκόντων, ο Ενδοσχολικός Συντονιστής συγκαλεί συναντήσεις εργασίας με εκπαιδευτικούς ομάδων ειδικοτήτων ή ομάδων τάξεων διδασκαλίας καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους.
2. Οι Ενδοσχολικοί Συντονιστές ορίζονται με απόφαση του Διευθυντή ή του Προϊσταμένου της σχολικής μονάδας, ο οποίος δύναται να αναθέτει στον ίδιο εκπαιδευτικό καθήκοντα Συντονιστή Τάξης ή Συντονιστή Γνωστικού Πεδίου, εφόσον τούτο εξυπηρετεί τις ανάγκες της συγκεκριμένης σχολικής μονάδας.
3. Με απόφαση του Διευθυντή ή του Προϊστάμενου της σχολικής μονάδας δύναται να αποφασίζεται ότι οι παιδαγωγικοί σύμβουλοι μέντορες του άρθρου 93 μπορούν να αναλαμβάνουν, παράλληλα, καθήκοντα Ενδοσχολικών Συντονιστών.
4. Μετά την πρώτη εφαρμογή του συστήματος αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, ως συντονιστές τάξεων ή γνωστικών πεδίων μπορούν να επιλεγούν μόνο εκπαιδευτικοί με αξιολόγηση «εξαιρετική» ή «πολύ καλή» σε όλα τα πεδία, σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς της παρ. 1 του άρθρου 67.
5. Η θητεία ενός εκπαιδευτικού ως Ενδοσχολικού Συντονιστή (Συντονιστή Τάξης ή Γνωστικού Πεδίου) συνεκτιμάται κατά την ατομική αξιολόγησή του, καθώς και για την επιλογή του ως στελέχους εκπαίδευσης, σύμφωνα με την υποπερ. εε’ της περ. ε’ της παρ. 3 του άρθρου 33.
6. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθορίζονται τα προσόντα και τα κριτήρια ορισμού, η διάρκεια της θητείας, ο αριθμός των Ενδοσχολικών Συντονιστών (Συντονιστών Τάξης ή Γνωστικού Πεδίου) ανάλογα με το μέγεθος και τη δυναμικότητα της κάθε σχολικής μονάδας, καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος.
Άρθρο 93
Παιδαγωγικός σύμβουλος μέντορας στη σχολική μονάδα
1. Για την καθοδήγηση και την υποστήριξη της ένταξης στη σχολική μονάδα νεοδιοριζόμενου ή πρόσφατα τοποθετημένου στη σχολική μονάδα μόνιμου ή αναπληρωτή ή ωρομίσθιου εκπαιδευτικού με προϋπηρεσία έως πέντε (5) έτη ορίζεται από τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο του σχολείου ο παιδαγωγικός σύμβουλός μέντοράς του.
2. Με απόφαση του Διευθυντή ή του Προϊστάμενου της σχολικής μονάδας δύναται να αποφασίζεται ότι, οι Συντονιστές Γνωστικών Πεδίων ή Τάξεων του άρθρου 92 μπορούν να αναλαμβάνουν, παράλληλα, καθήκοντα παιδαγωγικού συμβούλου μέντορα.
3. Μετά από την πρώτη εφαρμογή του συστήματος αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, ως παιδαγωγικοί σύμβουλοι μέντορες μπορούν να επιλεγούν μόνο εκπαιδευτικοί με αξιολόγηση «εξαιρετική» ή «πολύ καλή» σε όλα τα πεδία, σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς της παρ. 1 του άρθρου 67.
4. Η θητεία ενός εκπαιδευτικού ως παιδαγωγικού συμβούλου μέντορα συνεκτιμάται κατά την ατομική αξιολόγησή του, καθώς και κατά την επιλογή του ως στελέχους εκπαίδευσης σύμφωνα με την υποπερ. εε’ της περ. ε’ της παρ. 3 του άρθρου 33.
5. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων καθορίζονται τα προσόντα και τα κριτήρια ορισμού, οι αρμοδιότητες, η διάρκεια της θητείας, ο αριθμός των παιδαγωγικών συμβούλων μεντόρων, ανάλογα με το μέγεθος της κάθε σχολικής μονάδας και κάθε ειδικότερο θέμα σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος.
Άρθρο 72
Καταχώριση στοιχείων σε ηλεκτρονικό φάκελο
1. Κάθε εκπαιδευτικός ή μέλος του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) ή του Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.) δύναται να καταχωρίζει σε ηλεκτρονικό φάκελο, στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή του άρθρου 81, η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.grΕΨΠ), τεκμήρια σχετικά με την επιμορφωτική εμπειρία του ως επιμορφωτή και επιμορφούμενου, το σχετικό με την παιδαγωγική και τη διδακτική συγγραφικό έργο του, το διδακτικό έργο του, τη συμμετοχή του σε ευρωπαϊκά και ερευνητικά προγράμματα, καθώς και κάθε είδους δράσεις που συμβάλλουν στην ποιοτική αναβάθμιση του ρόλου του στην εκπαιδευτική και διδακτική διαδικασία.
2. Η επιστημονική συγκρότηση και η διαρκής επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, όπως αποτυπώνεται στον ηλεκτρονικό φάκελό τους δεν αποτιμώνται αυτόνομα, αλλά συνεκτιμώνται η επίδρασή τους στον τρόπο με τον οποίο ο εκπαιδευτικός επιτελεί το έργο του και η προστιθέμενη αξία που προσδίδει σε αυτό.
3. Κάθε εκπαιδευτικός ή μέλος του Ε.Ε.Π. ή του Ε.Β.Π. καταχωρίζει στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή του άρθρου 81, το αργότερο μέχρι την οργανωμένη συνάντησή του με τον αξιολογητή για συζήτηση, σχετικά με τη διδασκαλία ή το υποστηρικτικό έργο ή πρόγραμμα, που κατέστη αντικείμενο παρακολούθησης, έκθεση αυτοαξιολόγησης, η οποία δύναται να παραπέμπει σε τεκμήρια που έχει καταχωρίσει στον ηλεκτρονικό φάκελό του ή να συνοδεύεται από νέα στοιχεία, που αφορούν στο παιδαγωγικό ή διδακτικό έργο του, προς τεκμηρίωση των απόψεων και ισχυρισμών του.
Άρθρο 81
Ειδική ψηφιακή εφαρμογή για την αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης, των εκπαιδευτικών, του Ειδικού Εκπαιδευτικού και του Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού
Με ευθύνη της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαιδευτικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σχεδιάζεται, προγραμματίζεται, αναπτύσσεται, επικαιροποιείται και λειτουργεί, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, ειδική ψηφιακή εφαρμογή, προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr EΨΠ) στην οποία: α) τηρούνται οι ηλεκτρονικοί φάκελοι των στελεχών της εκπαίδευσης, των εκπαιδευτικών και των μελών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.), β) καταχωρίζονται οι έγγραφες εκθέσεις αυτοαξιολόγησης των αξιολογούμενων, οι αξιολογικές εκθέσεις των αξιολογητών και οποιοδήποτε άλλο έγγραφο ή τεκμήριο σχετίζεται με διενεργούμενη αξιολόγηση και ο αξιολογητής ή ο αξιολογούμενος επιθυμεί να καταχωρίσει ηλεκτρονικά, καθώς αφορά σε εκκρεμή αξιολογική διαδικασία και γ) υποβάλλονται αντιρρήσεις ή ενστάσεις ή και τα στοιχεία στα οποία ερείδονται, στις περιπτώσεις που προβλέπεται η υποβολή τους ηλεκτρονικά.
