Η Σύγκλητος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνεδρίασή της στις 15/6/2022, συζήτησε και έγινε ανταλλαγή απόψεων για το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις».
Το νομοσχέδιο αυτό αποτελείται από 344 άρθρα και δομείται ουσιαστικά στους παρακάτω πυλώνες:
- Οργάνωση και λειτουργία των ΑΕΙ, όργανα διοίκησης, ακαδημαϊκή οργάνωση και λοιπές διατάξεις (κεφ. Α΄ έως ΣΤ΄).
- Διατάξεις σχετικές με την Οργάνωση και Λειτουργία Προγραμμάτων πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου σπουδών, με τα Ξενόγλωσσα Προγράμματα, τα ΚΕΔΙΒΙΜ και τα Πανεπιστημιακά Κέντρα Έρευνας και Καινοτομίας (κεφ. Ζ΄ έως ΙΔ΄).
- Διατάξεις σχετικά με τα μέλη ΔΕΠ, καθώς και τα μέλη των άλλων Ομάδων Προσωπικού και φοιτητών (κεφ. ΙΕ΄ έως ΚΓ΄).
- Διατάξεις αναφορικά με τους Οργανισμούς των ΑΕΙ (κεφ. ΚΔ΄ έως ΚΣΤ).
- Διατάξεις για τους ΕΛΚΕ (κεφ. ΚΖ)
- Λοιπές και μεταβατικές διατάξεις (Εταιρείες Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας των ΑΕΙ, οργάνωση και λειτουργία Εργαστηρίων κλπ).
Πριν την παρουσίαση των γενικών θέσεων επί των πυλώνων που προαναφέρθηκαν, σημειώνεται ότι θα αποσταλούν στο Υπουργείο όλες οι επιμέρους παρατηρήσεις, οι προτεινόμενες τεχνικές μεταβολές και οι θέσεις των μελών του ΑΠΘ, όπως αυτές διατυπώθηκαν.
Η Σύγκλητος του ΑΠΘ κατά πλειοψηφία αποφάσισε τα ακόλουθα.
Αναφορικά με τον πυλώνα (2):
Βρισκόμαστε σε συνθήκες σκληρού διεθνούς ανταγωνισμού και αποδεικνύουμε συνεχώς ότι το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο στέκεται ψηλά τόσο ακαδημαϊκά όσο και ερευνητικά. Το νομοσχέδιο εισάγει ρυθμίσεις και δίνουν τη δυνατότητα για ακόμη μεγαλύτερη ακαδημαϊκή εξωστρέφεια και διεθνοποίηση.
Ενδεικτικά αναφέρονται διατάξεις σχετικές με τα διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών, τη δυνατότητα για κοινά και διπλά προγράμματα σπουδών, την εσωτερική κινητικότητα των προπτυχιακών φοιτητριών και φοιτητών (Εσωτερικό Erasmus) καθώς και την αυτονομία των Πανεπιστημίων στην ίδρυση νέων ή/και ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών, χωρίς τη γραφειοκρατική παρεμβολή του Υπουργείου. Σημειώνεται ότι για την σωστή λειτουργία όλων των προτεινόμενων ρυθμίσεων των παραγράφων του πυλώνα 2 χρειάζεται σημαντική αύξηση ανθρώπινου δυναμικού (μέλη ΔΕΠ) και δημόσιας χρηματοδότησης.
Αναφορικά με τον πυλώνα (3):
Επισημαίνεται η θέση της Συγκλήτου του ΑΠΘ για την επαναφορά της βαθμίδας του μόνιμου επίκουρου καθηγητή, με κρίση στη βάση προσόντων που χαρακτηρίζουν ακαδημαϊκή εξέλιξη. Επισημαίνονται η θετική κατεύθυνση της ταχείας ολοκλήρωσης των εξελίξεων, με μείωση της γραφειοκρατίας σε κεντρικό επίπεδο καθώς και τις θετικές διατάξεις αναφορικά με τις μετακινήσεις των μελών ΔΕΠ.
Αναφορικά με τον πυλώνα (4):
Υπάρχει αδήριτη ανάγκη για επικαιροποίηση των Οργανισμών των Ιδρυμάτων, ενώ πολλές από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις (Μονάδα διασφάλισης ποιότητας, Μονάδα στρατηγικού σχεδιασμού κλπ) έχουν γίνει ήδη πράξη. Η Σύγκλητος προτείνει στο ΥΠΑΙΘ να υπάρξει αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου, το σχέδιο ενός πρότυπου οργανισμού. Σημειώνεται ότι για την σωστή λειτουργία όλων των προτεινόμενων δομών χρειάζεται σημαντική αύξηση ανθρώπινου δυναμικού (διοικητικό προσωπικό) και οικονομικών πόρων.
Αναφορικά με τον πυλώνα (5):
Η Σύγκλητος του ΑΠΘ, στέκεται θετικά στις παρατηρήσεις που έγιναν προς το Υπουργείο από την ολομέλεια των Αντιπρυτάνεων Έρευνας και δια βίου μάθησης. Κρίνεται ως απόλυτα θετική η μείωση της γραφειοκρατίας, η απλούστευση των διαδικασιών προμήθειας ειδών και υπηρεσιών, ρυθμίσεις που ενισχύουν την ερευνητική προσπάθεια των μελών ΔΕΠ και των ερευνητών. Επισημαίνεται η θετική άποψη για απένταξη των ΕΛΚΕ από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
Αναφορικά με τον πυλώνα (6):
Είναι θετικό ότι έγιναν δεκτές οι θέσεις της ομάδας εργασίας για τις ΕΑΔΠ των Πανεπιστημίων και συγκεκριμένα με τη μη υπαγωγή τους στους φορείς γενικής κυβέρνησης.
Τέλος, αναφορικά με τον πυλώνα (1), σημειώνεται ότι σκοπός του όποιου τρόπου διοίκησης πρέπει να είναι η δημοκρατική αντιπροσώπευση, η συλλογικότητα και η συνεργασία. Έγινε ενδελεχής συζήτηση, εκφράστηκε προβληματισμός ενώ παράλληλα καταγράφηκαν προτάσεις και προσεγγίσεις, αναφορικά με τον τρόπο εκλογής του Πρύτανη και τις αρμοδιότητες του Συμβουλίου διοίκησης, και οι οποίες θα αποσταλούν ως έχουν στο ΥΠΑΙΘ. Ιδιαίτερα επισημαίνεται η άποψη της Συγκλήτου για απευθείας εκλογή εκτός του Προέδρου και του Κοσμήτορα με τη συμμετοχή στην εκλογή αυτών και των μελών ΕΔΙΠ, ΕΕΠ,ΕΤΕΠ.
Επιπρόσθετα, οι Αντιπρυτάνεις προτείνεται να συμμετέχουν ως μέλη της Συγκλήτου και όχι απλά συμμετέχοντες. Το ΑΠΘ έχει τραυματική εμπειρία από προηγούμενη εφαρμογή Συμβουλίου Ιδρύματος, όταν η δυαρχία αποτέλεσε τροχοπέδη στην εξέλιξή του.