Οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν την δυνατότητα αίτησης για σύνταξη μέσω ελάφρυνσης χρέους, ανά περιπτώσεις.
Αξιοποιώντας διάταξη του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου για την παραγραφή χρεών, οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν μέσω ελάφρυνσης χρέους λόγω παραγραφής των οφειλών που έχουν υπερβεί τη 10ετία και δεν έχουν βεβαιωθεί.
Ποιοι έχουν το δικαίωμα
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, όσοι μείνουν μετά την παραγραφή με χρέος κάτω από 20.000 ευρώ θα μπορούν να το εξοφλήσουν με παρακράτηση του 25% της σύνταξής τους. Ωστόσο, αν είναι πάνω από 20.000 ευρώ, θα πρέπει να καταβάλουν το υπερβάλλον ποσό εντός διμήνου για να συμψηφίσουν το υπόλοιπο με τη σύνταξη.
Όσοι, όμως, χρειάζονται μέρος από το χρέος που παραγράφεται για να μη χάσουν το δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Οι συνταξιούχοι που έχουν κάνει ρύθμιση για χρέος πέραν της 10ετίας θα έχουν απαλλαγή για το τμήμα οφειλής που υπερβαίνει τη 10ετία και οι δόσεις είτε θα χαμηλώσουν είτε θα μηδενιστούν αν το χρέος που θα παραγραφεί ισοφαρίσει τις δόσεις που απομένουν.
Ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι
- Αυτοαπασχολούμενος οφείλει εισφορές για τα έτη 2002-2011 τις οποίες ο ΕΦΚΑ δεν του έχει καταλογίσει μέχρι τη στιγμή της αίτησης. Οι εισφορές αυτές αφορούν διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα είναι παραγεγραμμένες. Εστω ότι, για να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ο αυτοαπασχολούμενος χρειάζεται ακόμη 5 χρόνια ενσήμων. Τότε έχει τη δυνατότητα να πληρώσει τα 5 από τα 10 παραγεγραμμένα χρόνια, ώστε να τα αναγνωρίσει ως ασφαλιστικό χρόνο.
Αντιθέτως, εάν ο ΕΦΚΑ είχε βεβαιώσει την οφειλή εντός δεκαετίας από τη γένεσή της (δηλαδή ως το 2011), τότε ο ασφαλισμένος οφείλει το σύνολο των εισφορών από το 2002 ως και το 2022.
- Το 2019 βεβαιώθηκε και στη συνέχεια, με αίτηση του ασφαλισμένου, ρυθμίστηκε οφειλή του 2008, η οποία με την εν λόγω διάταξη αναφέρεται σε διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα καθίσταται παραγεγραμμένη. Ο οφειλέτης αυτός μπορεί, με αίτησή του, να ζητήσει τη διακοπή της ρύθμισης και τη διαγραφή της υπολειπόμενης οφειλής του. Μπορεί, όμως, να συνεχίσει να εξυπηρετεί τη ρύθμιση, ώστε να του αναγνωρισθεί ο ασφαλιστικός χρόνος που αντιστοιχεί στην οφειλή.
Η παραγραφή ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου του έτους που ακολουθεί το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία που υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση. Εάν περάσουν 10 χρόνια, εάν δηλαδή παρέλθει η 31η Δεκεμβρίου του δέκατου έτους μετά το έτος στο οποίο παρασχέθηκε η εργασία/υπηρεσία, με κάποιον τρόπο για την οφειλή του, αυτή παραγράφεται. Οφειλές που δημιουργούνται από το 2026 και μετά θα παραγράφονται στα 5 χρόνια, σύμφωνα με τον Ε.Τ.
Παραδείγματα
Για παράδειγμα, αν κάποιος οφείλει ασφαλιστικές εισφορές για την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος το 2018 και δεν τις έχει καταβάλει, η παραγραφή της οφειλής του ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου 2019. Εάν δεν ειδοποιηθεί ότι χρωστά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2029, η απαίτηση παραγράφεται.
Εάν όμως βεβαιωθεί η οφειλή και του έρθει ατομική ειδοποίηση στις 5 Οκτωβρίου 2021, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2032.
Εάν στη συνέχεια γίνει κάποια πράξη διοικητικής εκτέλεσης (λ.χ. κατάσχεση κάποιου περιουσιακού στοιχείου) στις 10 Μαρτίου 2030, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2041.