Πρώτη αποτίμηση της τρέχουσας σχολικής χρονιάς στη Φυσική

Ο εκπαιδευτικός μας στόχος πρέπει να είναι η εμπέδωση της ύλης και όχι η διεκπεραιωτική περάτωσή της, για να λέμε ότι βγήκε η υποχρέωση. 

Πλησιάζουμε προς το πέρας μιας ακόμα περιπετειώδους σχολικής χρονιάς, οπότε μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια πρώτη αποτίμηση των πεπραγμένων σε ό,τι αφορά το μάθημα της Φυσικής. Και είναι αναγκαία αυτή η αποτίμηση, ώστε να προλάβουμε να διορθώσουμε από τα κακώς κείμενα, στο λίγο χρόνο που μας απομένει, όσα περισσότερα γίνεται, προς όφελος πρωτίστως των μαθητών μας.

Έτσι, για την Α’ Λυκείου έχουμε να παρατηρήσουμε τα ακόλουθα:

1. Η ύλη αυξήθηκε την τρέχουσα σχολική χρονιά, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Προστέθηκαν ενότητες που εμπεριέχουν έννοιες άκρως απαραίτητες για την μετέπειτα πορεία των μαθητών. Εν ολίγοις, διορθώθηκε μια δυσλειτουργία που υπήρχε σε επίπεδο γνώσεων βάσης.
2. Η διαχείριση της ύλης, όμως, δεν είναι θέμα διεκπεραίωσης σελίδων. Περιλαμβάνει και την ορθή διαχείριση των νέων γνώσεων που εισάγονται. Ένα κομμάτι αυτών αφορά το θεωρητικό πλαίσιο και το άλλο το πειραματικό και την ασκησιολογία. Εκ των πραγμάτων αυξήθηκε ο φόρτος διδασκαλίας, χωρίς, όμως, ταυτόχρονη αναπροσαρμογή των ωρών διδασκαλίας. Η ύλη όπως έχει οριοθετηθεί από το ΙΕΠ απαιτεί την επαναφορά της τρίτης ώρας, η οποία έχει περικοπεί χωρίς καμία τεκμηρίωση και με πολιτική απόφαση.
3. Το Υπουργείο Παιδείας καθυστερεί, πιθανώς σκόπιμα, να ενημερωθεί σχετικά με την ύλη που έχει διδαχθεί μέχρι σήμερα, παρά τη σχετική θετική εισήγηση από το ΙΕΠ. Με την επικείμενη καταμέτρηση της ύλης, θα φανεί ότι δεν είναι εφικτή η επαρκής κάλυψή της εντός των ασφυκτικών χρονικών περιθωρίων που τίθενται.
4. Οι παράγοντες που οδηγούν στην ανεπαρκή κάλυψη της ύλης είναι  πολλοί. Είναι οι ώρες που χάθηκαν λόγω μη έγκαιρης πρόσληψης εκπαιδευτικών (πρόβλημα που διαιωνίζεται), η αύξηση των παράλληλων δραστηριοτήτων εντός και εκτός σχολείου,  οι ιδιαιτερότητες της πανδημίας, που συνεχίζεται για τρίτη χρονιά, με συνέπεια μαθητές να αποχωρούν από τα σχολεία για διενέργεια rapid test, ενώ παράλληλα ουκ ολίγοι εκπαιδευτικοί νοσούν. Αλλά και αυτές οι ώρες να μην χάνονταν, πάλι το πρόβλημα θα παρέμενε. Το πρόβλημα είναι δομικό. Οι δύο ώρες διδασκαλίας είναι λίγες. Πρέπει να επανέλθει στη Φυσική η τρίτη ώρα.
5. Και φυσικά, η Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας, η οποία στην περίπτωση της Φυσικής διακρίνεται από υψηλό επίπεδο απαιτήσεων και μεγάλη έκταση θεμάτων. Πώς, όμως, θα γίνει εξέταση με ΤΘΔΔ σε σχολεία που δεν θα ολοκληρώσουν την ύλη; Και δεν θα είναι λίγα.

Για την Β’ Λυκείου έχουμε να παρατηρήσουμε ότι:

1. Και στην τάξη αυτήν η ύλη φαίνεται να μην μπορεί να καλυφθεί. Η μείωση και εδώ της διδασκαλίας του  μαθήματος κατά μία ώρα δημιούργησε πολλά προβλήματα, ενώ σύμφωνα με όλες τις έγκυρες πληροφορίες οι σχεδιαστές των αναλυτικών προγραμμάτων δεν είχαν ενημερωθεί σχετικά, πιστεύοντας ότι το μάθημα είναι τρίωρο!
2. Οι εκπαιδευτικοί ανάλωσαν σημαντικό χρονικό διάστημα να καλύψουν τις απαραίτητες γνώσεις από Α’ Λυκείου, που δεν είχαν καταφέρει να δώσουν τη λειψή περσινή χρονιά, ή δεν εμπεδώθηκαν όπως θα έπρεπε από τους μαθητές. Είναι κοινό μυστικό ότι το τελευταίο και πλέον σημαντικό κεφάλαιο της Α’  Λυκείου  (Έργο – Ενέργεια) δεν ολοκληρώθηκε σύμφωνα με τις απαιτήσεις του αναλυτικού προγράμματος. Έτσι, σημαντική ποσότητα ύλης «κληρονομήθηκε» στη Β’ Λυκείου…
3. Είναι βέβαιο ότι ελάχιστα σχολεία θα καταφέρουν να ολοκληρώσουν την ύλη. Οπότε, επαναλαμβάνεται κι εδώ το ερώτημα της Α’ Λυκείου: Πώς, όμως, θα γίνει εξέταση με ΤΘΔΔ σε σχολεία που δεν θα ολοκληρώσουν την ύλη;
4. Και στη Β’ Λυκείου το Υπουργείο Παιδείας καθυστερεί να ζητήσει την αναγκαία ανατροφοδότηση σχετικά με το που βρίσκεται κάθε σχολείο στην ύλη. Το γιατί, το γνωρίζουν μόνο οι αρμόδιοι, ενώ θα έπρεπε να είναι από τα πρώτα μελήματά τους η σχετική ενημέρωση.                                                                                                                                                                                                                        Όλα τα παραπάνω πρέπει να ληφθούν υπόψη, τόσο για τον επαναπροσδιορισμό των φετινών μας στόχων, όσο και για το σχεδιασμό της επόμενης σχολικής χρονιάς. Την επόμενης χρονιά πρέπει η Φυσική στην Α’ Λυκείου να επανέλθει στις  τρεις ώρες εβδομαδιαίως, αντί για δυο, ειδάλλως όλοι οι προβεβλημένοι σχεδιασμοί θα μείνουν κενό γράμμα. Όσον αφορά την ΤΘΔΔ και τις εξετάσεις του Ιουνίου, η αναβολή για ένα έτος της εφαρμογής της αποτελεί μονόδρομο. Ο εκπαιδευτικός μας στόχος πρέπει να είναι η εμπέδωση της ύλης και όχι η διεκπεραιωτική περάτωσή της, για να λέμε ότι βγήκε η υποχρέωση.   Προτείνουμε την προαιρετική εφαρμογή της ΤΘΔΔ ή, στην έσχατη περίπτωση να εξαιρεθούν από την κλήρωση θέματα που αφορούν θεωρία που δεν πρόλαβαν τα σχολεία να την καλύψουν.                                                                                                                                                                                                                       Η  Ομάδα Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής                       Δρακόπουλος Γρ.  Εμμανουηλίδης Αρ.   Πετρόπουλος Μιχ