O ισχυρότερος σεισμός στην ανθρώπινη ιστορία «εκτόξευσε ψάρια στην έρημο»
Μέχρι τώρα, ο μεγαλύτερος σεισμός που είχε καταγραφεί ποτέ ήταν ο σεισμός της Βαλντίβια το 1960, ο οποίος έπληξε τη νότια Χιλή με μέγεθος μεταξύ 9,4 και 9,6 βαθμών, σκοτώνοντας έως και 6.000 ανθρώπους και στέλνοντας τσουνάμι στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Το ρήγμα που προκάλεσε τον σεισμό της Βαλντίβια ήταν τεράστιο, εκτεινόμενο σε μήκος έως και 800 χιλιόμετρα (500 μίλια).
Αλλά, όπως περιγράφουν οι επιστήμονες σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 6 Απριλίου στο περιοδικό Science Advances, ο πρόσφατα ανακαλυφθείς αρχαίος μεγασεισμός ήταν ακόμη μεγαλύτερος, προερχόμενος από ένα ρήγμα μήκους περίπου 1.000 χλμ..
Αρχαιολόγοι έχουν βρει αποδείξεις για τον μεγαλύτερο γνωστό σεισμό στην ανθρώπινη ιστορία – έναν τρομακτικό μεγασεισμό μεγέθους 9,5 βαθμών που προκάλεσε τσουνάμι μήκους 8.000 χιλιομέτρων και ώθησε τους ανθρώπινους πληθυσμούς να εγκαταλείψουν τις κοντινές ακτές για 1.000 χρόνια, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Ο σεισμός σημειώθηκε πριν από περίπου 3.800 χρόνια στη σημερινή βόρεια Χιλή, όταν μια ρήξη τεκτονικής πλάκας σήκωσε την ακτογραμμή της περιοχής. Το επακόλουθο τσουνάμι ήταν τόσο ισχυρό, που δημιούργησε κύματα ύψους 20 μέτρων και ταξίδεψε μέχρι τη Νέα Ζηλανδία, όπου εκτόξευσε ογκόλιθους μεγέθους αυτοκινήτου εκατοντάδες χιλιόμετρα στην ενδοχώρα, διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Γεωλογικά ευρήματα που βρέθηκαν και στις δύο άκρες του Ειρηνικού προσφέρουν ενδείξεις για ένα τερατώδες χτύπημα του Εγκέλαδου που προκάλεσε τσουνάμι ύψους πολλών μέτρων και ανάγκασε τους ανθρώπινους πληθυσμούς να εκκενώσουν τις ακτές της Χιλής για μια χιλιετία.
Ο σεισμός που χτύπησε πριν από 3.800 χρόνια στη Χιλή είχε μέγεθος περίπου 9,5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, εξίσου ισχυρός με τη μεγαλύτερη δόνηση που έχει καταγραφεί από την εφεύρεση των σεισμογράφων, η οποία συνέβη κι αυτή στη Χιλή το 1960.
Πλημμύρα στην άλλη άκρη του Ειρηνικού
Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο Science Advances των εκδόσεων Nature, διαπιστώνει ότι το τσουνάμι που προκάλεσε ο αρχαίος σεισμός είχε ύψος 20 μέτρων στις ακτές της Χιλής.
Εφτασε σε μακρινές χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία, στην άλλη άκρη του Ειρηνικού Ωκεανού, όπου βράχοι σε μέγεθος αυτοκινήτου παρασύρθηκαν από τα νερά σε απόσταση σχεδόν ενός χιλιομέτρου.
O ισχυρότερος σεισμός στην ανθρώπινη ιστορία «εκτόξευσε ψάρια στην έρημο»
Ο σεισμός συνέβη σε ένα άγνωστο ως σήμερα ρήγμα 1.000 χιλιομέτρων που εντόπισαν οι ερευνητές στην έρημο Ατακάμα της βόρειας Χιλής. Η απότομη ολίσθηση του ρήματος λόγω μετατόπισης των τεκτονικών πλακών ουσιαστικά ανασήκωσε τις ακτές και προκάλεσε έτσι τσουνάμι.
Στην έρημο Ατακάμα, η οποία φτάνει μέχρι τις ακτές, οι ερευνητές «βρήκαν ενδείξεις θαλάσσιων ιζημάτων και πολλά πλάσματα που πρέπει να ζούσαν ήσυχα στη θάλασσα πριν εκτοξευτούν προς την ενδοχώρα. Όλα βρέθηκαν πολύ ψηλά και σε μεγάλη απόσταση από τις ακτές, οπότε δεν μπορεί να μεταφέρθηκαν εκεί από καταιγίδα» εξηγεί ο δρ Γκοφ.
Μετανάστευση
Την εποχή εκείνη οι ακτές της Ατακάμα φιλοξενούσαν κοινότητες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών. Τα πέτρινα κτήριά τους βρέθηκαν γκρεμισμένα και καταπλακωμένα από τις αποθέσεις του τσουνάμι.
Γκρεμισμένα κτήρια βρέθηκαν κάτω από τις αποθέσεις του τσουνάμι στη θέση Ζαπατέρο (Gabriel Easton)
«Ο τοπικός πληθυσμός έμεινε χωρίς τίποτα» λέει ο Γκοφ. «Η αρχαιολογική έρευνά μας έδειξε ότι ακολούθησε μεγάλη κοινωνική αναταραχή, καθώς οι κοινότητες μετακινούνταν προς την ενδοχώρα, εκεί που δεν μπορούσαν να φτάσουν τα τσουνάμι».
«Πέρασαν 1.000 χρόνια μέχρι να επιστρέψουν οι άνθρωποι και να εγκατασταθούν ξανά στις ακτές, κάτι απίστευτο αν σκεφτεί κανείς ότι εξαρτώνταν από τη θάλασσα για τροφή».
«Είναι πιθανό ότι οι παραδόσεις που κληροδοτήθηκαν από γενιά σε γενιά ενίσχυσε αυτή συμπεριφορά, αν και ποτέ δεν θα μάθουμε με βεβαιότητα».
