Συναγερμός σε Πελοπόννησο, Σαρωνικό, Κεφαλονιά, Χαλκιδική – Τι να κάνετε αν σας τσιμπήσει
Ο κ. Τακλής μίλησε στην εφημερίδα «Πελοπόννησο», με αφορμή τον συναγερμό που έχει σημάνει στο Ιόνιο για την.
«Η μωβ μέδουσα θα έρθει και προς την Πάτρα». Η κατηγορηματική δήλωση του θαλάσσιου βιολόγου του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας, Χρήστου Τακλή, «τρομάζει».
Οπως είπε «δεν θα δούμε επανάληψη του φαινομένου του 2018, τουλάχιστον όσον αφορά τον πληθυσμό των μεδουσών που θα φθάσουν στις ακτές, όμως αυτή η μέδουσα είναι πιο επικίνδυνη». Πρόσθεσε δε, πως όλα εξαρτώνται από τα ρεύματα. Αλλά είναι βέβαιο, πως ομάδες μεδουσών θα μπουν από το Ιόνιο στον Πατραϊκό και θα φθάσουν στις ακτές του: Καλόγρια, Λακκόπετρα, Νιφορέικα, Αχαγιά μέχρι και την Πάτρα, αλλά και πιο ανατολικά.
Ολες οι παραλίες είναι «υποψήφιες» για εμφάνιση μεδουσών. Ρωτήσαμε τον κ. Τακλή για το πότε προβλέπει «κορύφωση» του φαινομένου στον Πατραϊκό κόλπο και μας είπε…«σε λίγες εβδομάδες»!
Αλλωστε και στους χάρτες του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας, ο Πατραϊκός συμπεριλαμβάνεται στον χώρο επέκτασης της μωβ μέδουσας.
Μέχρι σήμερα συναγερμός έχει σημάνει σε Ζάκυνθο, Παξούς, Αντιπαξούς, Κεφαλονιά, Αμβρακικό κόλπο και Κέρκυρα, καθώς εδώ και λίγες εβδομάδες έχει κάνει την εμφάνιση της στη θάλασσα η μωβ μέδουσα ή Pelagia noctiluca, όπως είναι το επιστημονικό όνομα του θαλάσσιου πλάσματος.
Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας, οι επόμενες εβδομάδες θεωρούνται ιδιαίτερα σημαντικές για τις συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές καθώς υπάρχουν πολλές πιθανότητες το πρόβλημα να αρχίσει να εντείνεται.
Ετσι μετά το Αιγαίο, όπου πρωτοεμφανίστηκε τον Οκτώβριο του 2020, η επικίνδυνη για το τσίμπημα της μωβ μέδουσας, εξαιτίας της νευροτοξίνης που έχει, ετοιμάζεται όπως όλα δείχνουν να εγκατασταθεί και στο Ιόνιο.
Το πρόβλημα της εξάπλωσης των μωβ μεδουσών (Pelagia noctiluca) δεν είναι μόνο στην Ελλάδα. Πέρσι το καλοκαίρι έξαρση είχαμε εκτός από το Αιγαίο, στην Ισπανία και στη Γαλλία. Οπως επισημαίνει το Παρατηρητήριο, η πληθυσμιακή έξαρση των μωβ μεδουσών στο Αιγαίο έχει ξεκινήσει από τον Οκτώβριο του 2020 και αναμένεται να κρατήσει για περίπου 2 χρόνια ακόμα.
Είναι αναγνωρίσιμη από τα τέσσερα κύρια και τα οκτώ πιο μακριά και λεπτότερα πλοκάμια της, μαζί με ένα διάστικτο «καπέλο» και μωβ εσωτερικό, ενώ έχει συνήθη διάμετρο 6-10 εκατοστά. Οταν είναι νεαρή, το χρώμα της είναι πορτοκαλό – καφέ και όταν ενηλικιώνεται, παίρνει αυτό το έντονο πορφυρό-μωβ χρώμα.
Συμπτώματα τσιμπήματος από μωβ μέδουσα
Οι νηματοκύστες παράγουν στο ανθρώπινο δέρμα, ερύθημα, πρήξιμο, κάψιμο όπως και μερικές φορές σοβαρές δερμονεκρωτικές, καρδιο- και νευροτοξικές επιδράσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες σε ευαίσθητα άτομα.
Τα συμπτώματα έπειτα από επαφή – τσίμπημα από την μέδουσα μπορεί να είναι:
Πόνος σαν κάψιμο, πολλές φορές έντονο κοκκίνισμα του δέρματος, και σε μερικές περιπτώσεις εμφάνιση σε μέρος του δέρματος σας το αποτύπωμα της μέδουσας, ναυτία, πτώση πίεσης, ταχυκαρδία, κεφαλαλγία, εμετός, διάρροια, σπασμός των βρόγχων, δύσπνοια.
Σε περίπτωση εμφάνισης συστηματικών συμπτωμάτων (σπάνια) όπως : υπόταση , βράχος φωνής , εισπνευστικός συριγμός, γενικευμένο αγγειοοίδημα – εκτεταμένο κνιδωτικό εξάνθημα, διαταραχές επιπέδου επικοινωνίας – συνείδησης , έμετος, είναι επιβεβλημένη η άμεση διακομιδή του ασθενούς στο νοσοκομείο.
Χρήσιμες συμβουλές
Οι πολίτες καλούνται να κοιτάζουν τον καιρό και τους ανέμους πριν πάνε σε κάποια παραλία. Χρειάζεται να έχει αντίθετους ανέμους με την φορά της παραλίας (π.χ. αν η παραλία έχει θέα προς τον Νότο, τότε για να μειώνεται η πιθανότητα να υπάρχουν μέδουσες πρέπει οι άνεμοι να κατεβαίνουν από τον Βορρά, ώστε τον κυματισμό που δημιουργεί να τις διώχνει μακριά από τις παραλίες).
Αν σε μια παραλία έχει πλαγκτόν, συνιστάται να αποφεύγουν οι πολίτες να κολυμπούν, διότι οι μέδουσες τρέφονται με πλαγκτόν αλλά και τα κνιδοκύτταρα τους είναι μικρά, διαφανή και μπορούν να φτάσουν τα 10 μέτρα μήκος.
Αν υπάρχει έντονο πρόβλημα με τις μωβ μέδουσες σε μια παραλία τότε συνιστάται οι πολίτες να μην ρισκάρουν να κολυμπήσουν και να φροντίζουν να έχουν πάντα κάποια αντισταμινική κρέμα μαζί τους ή κάποια κορτιζονούχα αλοιφή που μπορούν να προμηθευτούν από οποιοδήποτε φαρμακείο.
Για κανέναν λόγο οι πολίτες δεν πρέπει να βγάζουν τις μέδουσες έξω για να τις θάψουν στην άμμο, λόγω του ότι μεταφέρεται το πρόβλημα έξω με πιθανότητα κάποιος να πατήσει έστω και τυχαία κάποια νηματοκύστη, αλλά και γιατί σε τέτοιες μεγάλες εξάρσεις όσες και να δουν οι πολίτες και να βγάλουν υπάρχουν και άλλες εκατοντάδες ή και χιλιάδες μέσα στην θάλασσα. Δεν πρόκειται να λυθεί έτσι το πρόβλημα.
Υπάρχουν και ακίνδυνες μέδουσες
Εκτός από τις μωβ μέδουσες υπάρχουν και άλλες που δεν αποτελούν κίνδυνο για τους λουόμενους και σύμφωνα με τον κ. Τακλή δεν θα έπρεπε να τις πειράζουμε και ούτε να τις βγάζουμε στη στεριά. Και εξηγεί γιατί καταλήγοντας:
«Πρώτος και κύριος λόγος είναι ότι άμα τσιμπάνε οι μέδουσες τότε μεταφέρουμε το πρόβλημα στην στεριά και άμα υπάρχουν εξάρσεις όπως π.χ. της μωβ μέδουσας (Pelagia noctiluca) τότε δεν καταφέρνουμε τίποτα γιατί λίγο πιο μέσα στην θάλασσα έχουμε εκατομμύρια και δισεκατομμύρια μέδουσες που προσπαθώντας να τις βγάλουμε στην στεριά θα σπάσουν τα διαφανή πλοκάμια τους στα ρηχά νερά ή και στην παραλία που άμα τα ακουμπήσουμε μετά ή πατήσουμε πάνω σε αυτά πάλι μπορούν να μας τσιμπήσουν.
Δεύτερος λόγος είναι ότι μερικές μέδουσες όπως π.χ. η μεσογειακή μέδουσα (Cotylorhiza tuberculata) όταν αποσυντίθεται κάτω από τον καυτό ήλιο αρχίζει και μυρίζει άσχημα εντός λίγων λεπτών.
Τρίτος λόγος είναι ότι είναι πολύ χρήσιμα είδη οι μέδουσες γιατί καταναλώνουν φυτοπλαγκτόν και ζωοπλαγκτόν σε τεράστιες ποσότητες. Άμα υπάρχει αρκετό φυτοπλαγκτόν (το καφέ χρώμα στην επιφάνεια της θάλασσας) δημιουργεί διάφορα προβλήματα στο οικοσύστημα αλλά ταυτόχρονα χαλάει και τις διακοπές στους τουρίστες που δεν τους αρέσει να κολυμπάνε σε αυτό.
Ενώ το ζωοπλαγκτόν είναι μικροσκοπικοί θαλάσσιοι οργανισμοί, σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και οι μέδουσες άσχετα αν λίγα είδη είναι μεγάλα και τα βλέπουμε. Μια έξαρση σε ζωοπλαγκτόν πάλι μας δημιουργεί πρόβλημα με έντονη φαγούρα στο σώμα μας και δεν μπορούμε να κολυμπήσουμε. Πρόκειται μάλιστα πολλές φορές και για εκατομμύρια μικροσκοπικές μέδουσες αόρατες στο μάτι αφού το μέγεθος τους είναι πολλές φορές μάξιμουμ 1 ή 2 χιλιοστά και ο κόσμος έχει μια φαγούρα μόνο και μόνο που κολυμπάει».
