Πιλοτικές “διαγνωστικές” εξετάσεις την Άνοιξη στα σχολεία με χορηγό το ΕΣΠΑ. Τι επιδιώκει το υπουργείο Παιδείας με την «Ελληνική Pisa»
Το ΙΕΠ απευθύνει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για επιλογή εποπτών και θεματοδοτών της Πράξης “Διεξαγωγή εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές/τριες της ΣΤ’ Τάξης των Δημοτικών Σχολείων και τους μαθητές/τριες της Γ’ Τάξης των Γυμνασίων”
Ειδικότερα η παρούσα πρόσκληση αφορά ανάθεση σε:
• Τέσσερις (4) Επόπτες, ένας (1) ανά γνωστικό αντικείμενο και βαθμίδα εκπαίδευσης
• Έως είκοσι (20) Θεματοδότες, πέντε (5) ανά γνωστικό αντικείμενο και βαθμίδα εκπαίδευσης
Δικαιούχοι αιτήσεως:
Επόπτες:
α) Μέλη Δ.Ε.Π./Ε.ΔΙ.Π./Ε.Ε.Π. και επιστημονικοί συνεργάτες με διδασκαλία στο Πανεπιστήμιο οι οποίοι είναι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου σπουδών,
β) Εν ενεργεία Εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δημόσιας και ιδιωτικής, με τουλάχιστον δέκα (10) έτη εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας, κάτοχοι διδακτορικού ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, κλάδου ΠΕ70 για τις ΚΘ1 και ΚΘ2, ΠΕ02 για την ΚΘ3 και ΠΕ03 για την ΚΘ4.
Θεματοδότες:
Εν ενεργεία Εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δημόσιας και ιδιωτικής, με τουλάχιστον δέκα (10) έτη εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας, κάτοχοι διδακτορικού ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, κλάδου ΠΕ70 για τις ΚΘ5 και ΚΘ6, ΠΕ02 για την ΚΘ7 και ΠΕ03 για την ΚΘ8.
Επισημαίνεται ότι οι εν ενεργεία εκπαιδευτικοί της δημόσιας ή ιδιωτικής εκπαίδευσης καθώς και τα μέλη Δ.Ε.Π./Ε.ΔΙ.Π./Ε.Ε.Π. που συνταξιοδοτούνται μετά την ημερομηνία λήξης των αιτήσεων, όπως επίσης και οι εκπαιδευτικοί της ιδιωτικής εκπαίδευσης οι οποίοι απολύονται μετά την ημερομηνία λήξης των αιτήσεων, συνεχίζουν να θεωρούνται ενεργοί στον πίνακα κατάταξης για ανάθεση και παροχή έργου.
Σημειώνεται ότι τα στελέχη της Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε. και του Ι.Ε.Π., δεν έχουν δικαίωμα αιτήσεως για το διάστημα που υπηρετούν στους εν λόγω φορείς.
Διαδικασία υποβολής Αίτησης
Οι ενδιαφερόμενοι/ες που επιθυμούν να αναλάβουν ρόλο Επόπτη Πιλοτικής Εφαρμογής/Υποστηρικτή Επιμορφωτή Πιλοτικής Εφαρμογής/Επόπτη Μετασχηματισμού Επιμορφωτικού Υλικού, καλούνται να υποβάλουν αίτηση στη δικτυακή πύλη e-IEP: https://www.iep.edu.gr/services/mitroo από 4/2/2022 και ώρα 15:00 έως 15/2/2022 και μέχρι τις 15:00, συμπληρώνοντας αποκλειστικά και μόνο σε ηλεκτρονική μορφή όλα τα απαραίτητα πεδία, όπως περιγράφονται στην παρούσα Πρόσκληση.
Σχετικές οδηγίες συμπλήρωσης της ηλεκτρονικής αίτησης είναι στα εξής σημεία: 1. ΕΡΓΑ → ΠΡΟΚΗΡΥΞΕΙΣ https://www.iep.edu.gr/services/mitroo → ΕΙΣΟΔΟΣ → ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ MENU «ΑΙΤΗΣΕΙΣ», «ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ «Διεξαγωγή εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές/τριες της ΣΤ’ Τάξης των δημοτικών σχολείων και τους μαθητές/τριες της Γ’ Τάξης των γυμνασίων» με MIS: 5161483 ΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΠΟΠΤΩΝ, ΘΕΜΑΤΟΔΟΤΩΝ.
Η ηλεκτρονική αίτηση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του Ν. 1599/86 για την ακρίβεια και αλήθεια του περιεχομένου των δηλωθέντων στοιχείων καθώς και της πλήρους, ρητής και ανεπιφύλακτης αποδοχής των όρων της παρούσας Πρόσκλησης. Αντικατάσταση ή διόρθωση της αίτησης, επιτρέπεται μόνο μέχρι την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προτάσεων, όπως αυτή ορίζεται ανωτέρω.
Με την αίτηση ο/η ενδιαφερόμενος/η συμφωνεί ως προς την τήρηση αρχείου προσωπικών δεδομένων στο ΙΕΠ, όπως ορίζει η κείμενη νομοθεσία. Σημειώνεται ότι με την υποβολή της αίτησης ο/η Υποψήφιος/α αποδέχεται πλήρως τα οριζόμενα στην παρούσα Πρόσκληση. Με την υποβολή της αίτησης ο/η ενδιαφερόμενος/η δηλώνει ότι συμφωνεί για την τήρηση αρχείου προσωπικών δεδομένων του στο αρχείο του Ι.Ε.Π., όπως ορίζει η κείμενη νομοθεσία και για την ανάρτηση στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ.
Αντικείμενο της Πράξης
Από το σχολικό έτος 2021-2022 διενεργούνται, σε εθνικό επίπεδο, εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές/-τριες της ΣΤ’ τάξης των Δημοτικών σχολείων και της Γ’ τάξης των Γυμνασίων σε θέματα σχετικά με τα περιεχόμενα των προγραμμάτων σπουδών στα γνωστικά αντικείμενα της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών. Ειδικότερα για την προετοιμασία και την εποπτεία της διεξαγωγής των εξετάσεων:
• Συγκροτείται Επιστημονική Επιτροπή (ΕΕ) με απόφαση της Υπουργού Παιδείας, η οποία διαμορφώνει το θεωρητικό πλαίσιο για τη διεξαγωγή των διαγνωστικών εξετάσεων και έχει την ευθύνη της επιστημονικής τεκμηρίωσης και διεξαγωγής των εξετάσεων καθώς και της σύνταξης του Οδηγού Εκπόνησης Θεμάτων.
• Δημιουργείται αποθετήριο Θεμάτων, το οποίο αναρτάται σε ειδική πλατφόρμα του ΙΕΠ. Τα θέματα παραμένουν απόρρητα μέχρι την ημέρα της εξέτασης, πλην της δημοσίευσης ενδεικτικών θεμάτων.
• Οι εθνικές εξετάσεις διενεργούνται ταυτόχρονα στις επιλεγείσες σχολικές μονάδες σε ημέρα και ώρα που θα οριστεί με Απόφαση του ΥΠΑΙΘ. Την ημέρα της εξέτασης, η Επιστημονική Επιτροπή διενεργεί ηλεκτρονική κλήρωση για την επιλογή των θεμάτων. Τα θέματα αποστέλλονται ηλεκτρονικά και, με ευθύνη του/της Διευθυντή/-τριας της σχολικής μονάδας, εκτυπώνονται και διανέμονται σε έντυπη μορφή στους/στις μαθητές/-ήτριες.
Οι απαντήσεις των μαθητών/-τριών σημειώνονται σε ειδικά διαμορφωμένα έντυπα (απαντητικά δελτία), τα οποία αποστέλλονται νωρίτερα στα σχολεία, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα. Τα έντυπα των απαντήσεων των σχολικών μονάδων συγκεντρώνονται και αποστέλλονται άμεσα στο ΙΕΠ, προκειμένου οι απαντήσεις να καταχωριστούν, μετά από σάρωση των απαντητικών δελτίων, σε ειδικά διαμορφωμένη βάση δεδομένων και να γίνει η στατιστική επεξεργασία τους. Την ευθύνη ερμηνείας των αποτελεσμάτων έχει η Επιστημονική Επιτροπή.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι κατά το σχολικό έτος 2021-22, oι εθνικές εξετάσεις υλοποιούνται σε αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών/-τριών, το οποίο ορίζεται σε έως 6.000 μαθητές/-τριες για τη Στ’ Δημοτικού και έως 6.000 μαθητές/-τριες για τη Γ’ Γυμνασίου.
Οι συμμετέχουσες σχολικές μονάδες (έως και 600 στον αριθμό) επιλέγονται βάσει στρωματοποιημένης δειγματοληψίας, κατόπιν σχετικής εισήγησης της Επιστημονικής Επιτροπής, με σκοπό τη συλλογή αντιπροσωπευτικών δεδομένων για το σύνολο της χώρας και ορίζονται με Υπουργική Απόφαση.
Αντικείμενο του έργου των Εποπτών και των Θεματοδοτών
Η διενέργεια των διαγνωστικών εξετάσεων αφορά στα γνωστικά αντικείμενα της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών (Δημοτικό – Γυμνάσιο). Για καθένα από τα γνωστικά αντικείμενα επιλέγεται ένας Επόπτης, ο οποίος, βάσει του Οδηγού Εκπόνησης Θεμάτων, αναλαμβάνει την επιστημονική καθοδήγηση και ανατροφοδότηση των Θεματοδοτών του αντίστοιχου γνωστικού αντικειμένου αναπτύσσοντας υλικό καθοδήγησης των Θεματοδοτών, στο οποίο θα περιλαμβάνεται η εκπόνηση ενός (1) ενδεικτικού θέματος για το γνωστικό αντικείμενο που θα του ανατεθεί.
Ο Επόπτης βεβαιώνει την καλή εκτέλεση και παραλαβή των παραδοτέων των Θεματοδοτών και τα διαβιβάζει στον Υπεύθυνο έργου προκειμένου να γίνει η οριστική παραλαβή τους από το Δ.Σ. του Ι.Ε.Π, κατόπιν θετικής γνωμοδότησης της ΕΕ.
Ο κάθε Θεματοδότης, υπό τον συντονισμό, την επιστημονική καθοδήγηση και την ανατροφοδότηση του Επόπτη του αντίστοιχου γνωστικού αντικειμένου, αναλαμβάνει την εκπόνηση τριών (3) συνολικά θεμάτων (ομάδας με πλήρη ανάπτυξη από 12 έως 15 ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Οδηγό Εκπόνησης Θεμάτων και τις προϋποθέσεις εννοιολογικής εγκυρότητας (construct validity) και εγκυρότητας περιεχομένου (content validity).
Ο Επόπτης βεβαιώνει την καλή εκτέλεση των εργασιών του Θεματοδότη. Τα θέματα, μετά την οριστική παραλαβή τους από το Δ.Σ. του Ι.Ε.Π., καταχωρούνται στο αποθετήριο του Ι.Ε.Π. Προβλέπεται η αναθεώρηση/διόρθωση/συμπλήρωση των θεμάτων μετά από την εκάστοτε διενέργεια εξετάσεων.
Τι επιδιώκει το υπουργείο Παιδείας με την “Ελληνική Pisa”
Η λεγόμενη «Ελληνική Pisa» περιλαμβάνεται στον πρόσφατο νόμο 4823/2021 «Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις». Στο άρθρο 104, «Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος» όπου σημειώνεται, ανάμεσα σε άλλα: «Κάθε σχολικό έτος διενεργούνται σε εθνικό επίπεδο εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές της Στ’ τάξης των Δημοτικών σχολείων και τους μαθητές της Γ’ τάξης των Γυμνασίων σε θέματα ευρύτερων / γενικών γνώσεων των γνωστικών αντικειμένων της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών».
Σύμφωνα με το νόμο σκοπός των ως άνω εξετάσεων είναι «η εξαγωγή πορισμάτων σχετικά με την πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο, περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο σχολικής μονάδας».
Σχετικά με τη θέσπιση της «ελληνικής PISA», όπως ονομάστηκε, δεν πρόκειται για έναν αθώο σχεδιασμό του ΥΠΑΙΘ. «Ελληνική PISA», είναι ο όρος με τον οποίο παρουσίασε τα παραπάνω το υπουργείο Παιδείας, παραπέμποντας στις εκθέσεις αποτίμησης της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών συστημάτων από τον οικονομικό οργανισμό ΟΟΣΑ και που αποτελούν μοχλό για την προσαρμογή των εκπαιδευτικών συστημάτων στις απαιτήσεις των οικονομικών ελίτ.
Στο Ετήσιο Σχέδιο Δράσης 2022 και στη Δράση με τίτλο «Διασφάλιση ποιότητας και αποτελεσματικότητας εκπαιδευτικού συστήματος» η «Ελληνική PISA» παρουσιάζεται ως σημαντικό έργο και σημειώνονται τα παρακάτω: «Αξιολόγηση εκπαιδευτικού συστήματος («Ελληνική PISA»): Έργο με στόχο την εξαγωγή πορισμάτων σχετικά με την πορεία της υλοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και το βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων. Η διάγνωση της αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος θα επιτρέψει τον σχεδιασμό βελτιωτικών παρεμβάσεων».
O σχεδιασμός, η οργάνωση, η εποπτεία και η επιστημονική υποστήριξη των εθνικών διαγνωστικών εξετάσεων πραγματοποιείται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ). Aλλωστε, τα αποτελέσματα των εξετάσεων θα αξιοποιηθούν από το ΙΕΠ και την ΑΔΙΠΠΔΕ για τη διατύπωση προτάσεων προς το υπουργείο Παιδείας, για αλλαγές στα δομικά υλικά του εκπαιδευτικού συστήματος.
Στα πλαίσια αυτά δεν είναι ανεξήγητο το κονδύλι 251.816,00 € που προβλέπει η πρόσκληση ΕΣΠΑ, για την πιλοτική πρώτη εφαρμογή της Ελληνικής PISA, την ερχόμενη Άνοιξη εξετάσεις, πανελλαδικού τύπου, διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές της ΣΤ’ Τάξης των Δημοτικών Σχολείων και τους μαθητές της Γ’ Τάξης των Γυμνασίων.
Το ΕΣΠΑ χρηματοδοτεί Εθνικές εξετάσεις για μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου
Να πούμε καταρχάς ότι το ΕΣΠΑ χρηματοδοτεί το σχεδιασμό και την υλοποίηση με 252 χιλιάδες ευρώ περίπου. Η δράση που χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ περιλαμβάνει:
• Τη διαμόρφωση θεωρητικού πλαισίου της διενέργειας εξετάσεων διαγνωστικού χαρακτήρα, βάσει των γνώσεων και δεξιοτήτων που προδιαγράφονται στα Προγράμματα Σπουδών για τη Γλώσσα και τα Μαθηματικά.
• Τη σύνταξη Οδηγού Εκπόνησης Θεμάτων (και των σχετικών ερωτήσεων) και την καταχώρηση των θεμάτων (και των σχετικών ερωτήσεων) σε ειδική εφαρμογή.
• Την προετοιμασία και τη διεξαγωγή δοκιμασιών αξιολόγησης στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά σε αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών (έως 6.000 μαθητές ΣΤ’ Δημοτικού και 6.000 μαθητές Γ’ Γυμνασίου) σε επιλεγμένες σχολικές μονάδες της χώρας.
• Τη διαμόρφωση εισηγήσεων για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής πολιτικής στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η υποβολή της πρότασης συνιστά και αίτηση χρηματοδότησης του δυνητικού δικαιούχου. Αναπόσπαστο στοιχείο της πρότασης αποτελούν τα δικαιολογητικά/έγγραφα, τα οποία συνοδεύουν το Τεχνικό Δελτίο Πράξης.
Τι κρύβεται πίσω από την επιμονή του υπουργείου να προγραμματίσει εθνικές εξετάσεις;
Πρώτον, είναι φανερό ότι όλη η υπόθεση μπορεί να εξελιχθεί σε έναν μηχανισμό «παρακυβέρνησης» της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς τα δοκίμια αξιολόγησης θα προωθούν μια συγκεκριμένη αντίληψη για τη σχολική γνώση, τη διδασκαλία, τη μάθηση, τη σχολική επιτυχία, τον μαθητή κ.ά., που προβάλλουν (και ώς έναν βαθμό επιβάλλουν) αντίστοιχες αρχές στην οργάνωση της ίδιας της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Κοντολογίς η «ελληνική Pisa» επιχειρεί με όχημα τα πορίσματά της (μέσα από τον έλεγχο των γλωσσικών και μαθηματικών ικανοτήτων των μαθητών) να προσανατολίσει την σχολική εκπαίδευση σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Δεύτερον, τα αποτελέσματα αυτών των τεστ θα αξιοποιηθούν ως εργαλείο για την κατηγοριοποίηση των σχολείων και θα χρησιμοποιηθούν και ως «κριτήρια» για την αξιολόγηση των ίδιων των εκπαιδευτικών. Είναι φανερό ότι το νέο καθεστώς που θα επιβάλει η «ελληνική PISA», με τον κύκλο των τεστ, μπορεί να βλάψει τους πιο αδύνατους μαθητές και να αποδυναμώσει τις σχολικές τάξεις, καθώς αναπόφευκτα συνεπάγεται όλο και περισσότερα τεστ πολλαπλής επιλογής, περισσότερα λεπτομερώς προσχεδιασμένα μαθήματα από «προμηθευτές» που βρίσκονται πάνω και έξω από το σχολείο –και μεγάλο άγχος για τους εκπαιδευτικούς.
Όπως εύστοχα σημειώνει ο Πανεπιστημιακός Γιώργος Μαυρογιώργος η εφαρμογή της θα είναι ένα εντατικό φροντιστήριο δασκάλων και μαθητών/τριών για την εξοικείωσή τους με το «εξεταστικό ήθος» και την «κουλτούρα αξιολόγησης» του PISA/ΟΟΣΑ, έτσι ώστε η Ελλάδα να ξεκολλήσει από τη θέση του «ουραγού» στις επιδόσεις που παρουσιάζει σε όλους τους «γύρους», ανά τριετία, μετά το 2000. Απώτερος στόχος φαίνεται πως είναι να αναρριχηθεί στις λίστες του ΟΟΣΑ, έτσι ώστε να μπορεί η κυβέρνηση να επαίρεται ότι αναβάθμισε δραστικά τις επιδόσεις της ελληνικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης και ότι η «σαρωτική νεοφιλελεύθερη αποδόμηση» που έκανε δικαιώνεται από διεθνείς επιδόσεις. Μαζί με αυτό, σιγά-σιγά κι αθόρυβα, θα βγουν και οι ιεραρχικές κατατάξεις των σχολείων με βάση τις επιδόσεις και μαζί με αυτό, κι από κοντά, και η ελεύθερη επιλογή σχολείου και το «κουπόνι». Με λίγα λόγια, εκπαίδευση της αγοράς! Οπότε, θα έχουμε τη βίαιη ταξική αναδιάταξη του χάρτη των δημόσιων σχολείων της υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
Δεν είναι τυχαία η επιλογή της ΣΤ΄ Δημοτικού και της Γ ΄Γυμνασίου. Έτσι οι μαθητές/τριες του Δημοτικού από κάποια στιγμή και ύστερα θα προετοιμάζονται (φροντιστήριο) για τις εξετάσεις της ΣΤ’ Δημοτικού και οι μαθητές/τριες του Γυμνασίου θα προετοιμάζονται(φροντιστήριο) για τις εξετάσεις PISA Γ΄ Γυμνασίου. Αθέατα μπαίνουν από το “παράθυρο” με μεταμφιεσμένες εξετάσεις που επαναφέρουν το εξεταστικό κλίμα των απολυτήριων εξετάσεων Δημοτικού/εισαγωγικών προς το Γυμνάσιο κι αντίστοιχα απολυτήριων Γυμνασίου/εισαγωγικών προς το Λύκειο.
Στην πράξη, οι στόχοι της «ελληνικής Pisa» προωθούν, αντί της γνώσης, τη δεξιότητα. Για να πάει καλά ένα σχολείο στον διαγωνισμό, πρέπει οι μαθητές του να έχουν αντιμετωπίσει τη Γλώσσα σχεδόν αποκλειστικά ως εργαλείο επικοινωνίας, να έχουν διδαχτεί από τα Μαθηματικά κυρίως μεθόδους επίλυσης πρακτικών προβλημάτων, ενώ στις Φυσικές Επιστήμες να μην έχουν εμβαθύνει στο γιατί, αλλά στο πώς. Ετσι, το εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει, προσαρμοζόμενο στους στόχους του προγράμματος, να «προπονεί» τους μαθητές σε τέτοιου είδους θέματα, αντί να τους διδάσκει, να τους καταρτίζει αντί να τους εκπαιδεύει.