Μεγάλο είναι το ποσοστό των νέων που αργεί να μπει στην (νόμιμη) αγορά εργασίας.
Λιγότερο από 33 χρόνια θα εργασθεί ένας σημερινός 15άρης, καθώς η Ελλάδα, σύμφωνα με τη Eurostat, ανήκει στις ευρωπαϊκές χώρες με τον μικρότερο χρόνο που αναμένεται να εργαστεί ένας σημερινός έφηβος όταν μπει στην αγορά εργασίας.
Το πρόβλημα έχει μεταφερθεί από την έξοδο από την αγορά εργασίας, με τις εκατοντάδες χιλιάδες πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, στην είσοδο. Να σημειωθεί ότι πλέον τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης έχουν αυξηθεί στα 67 ή στα 62 και 40 έτη ασφάλισης, με αποτέλεσμα η χώρα μας να βρίσκεται στην κορυφή των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να έχει βελτιώσει αισθητά τη μέση πραγματική ηλικία αποχώρησης από τον ενεργό εργασιακό βίο (στα 60,9 για τους άνδρες και 58,1 για τις γυναίκες), με τα κυβερνητικά στελέχη να επισημαίνουν ότι δεν τίθεται θέμα ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Το πρόβλημα εντοπίζεται στους νέους που αργούν να ενταχθούν κανονικά στην ελληνική αγορά εργασίας. Πρόκειται, σύμφωνα με τους ειδικούς, για έναν περίπλοκο και επώδυνο γρίφο της ελληνικής αγοράς εργασίας με διαχρονικά δομικά χαρακτηριστικά. Μάλιστα, η πανδημία και οι συνέπειές της φαίνεται πως έπληξαν σε μεγαλύτερο βαθμό τους νέους, καθώς σύμφωνα με την επισκόπηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη που δημοσιεύθηκε χθες, ήταν από τις ομάδες που «χτυπήθηκαν» περισσότερο από την απώλεια θέσεων εργασίας. Η έκθεση δείχνει, επίσης, ότι και η ανάκαμψη ήταν πιο αργή για αυτούς απ’ ό,τι για τις άλλες ηλικιακές ομάδες, κυρίως λόγω της συχνής εμπλοκής τους σε προσωρινές, επισφαλείς θέσεις εργασίας.
Αναλυτικά, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή, το 2021 η αναμενόμενη μέση διάρκεια εργασιακής ζωής για τους 15χρονους στην Ε.Ε. ήταν 36 έτη. Στην Ελλάδα, η αναμενόμενη διάρκεια απασχόλησης ενός σημερινού εφήβου είναι μόλις 32,9 έτη, με μόνες τη Ρουμανία με 31,3 έτη και την Ιταλία με 31,6 έτη να βρίσκονται σε χειρότερη θέση. Από το 2001 η αναμενόμενη μέση διάρκεια του επαγγελματικού βίου αυξήθηκε σταθερά στην Ε.Ε. Μειώθηκε όμως για πρώτη φορά το 2020, λόγω της υγειονομικής κρίσης που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε επίπεδο Ε.Ε., από 32 έτη το 2001 αυξήθηκε σε 35,9 έτη το 2019, στη συνέχεια μειώθηκε σε 35,6 έτη το 2020 για να επανέλθει το 2021 στο προπανδημικό επίπεδο.
Η μείωση της ανεργίας των νέων 15-29 ετών από 28,4% (2021) σε 22% το 2025 και 18% το 2030, καθώς και η ενίσχυση της νεανικής απασχόλησης και η διευκόλυνση της πρόσβασης των νέων στην αγορά εργασίας αποτελούν βασικές προτεραιότητες της εθνικής στρατηγικής για τις Ενεργητικές Πολιτικές Απασχόλησης (ΕΠΑ), που δόθηκε χθες από το υπουργείο Εργασίας σε δημόσια διαβούλευση. Πρόκειται για ένα ολιστικό στρατηγικό πλαίσιο για την ανάπτυξη και υλοποίηση στην Ελλάδα ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης κατά την περίοδο 2022-2030, σε συνδυασμό με παθητικές πολιτικές αγοράς εργασίας. Επιδιώκει να συμβάλει, μέσα από τις επιμέρους πολιτικές και δράσεις, στην επίτευξη των τριών πρωταρχικών στόχων για το 2030 που έχουν τεθεί από την Ελλάδα στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων – και ειδικότερα:
- Τουλάχιστον το 71,1% του πληθυσμού ηλικίας 20 έως 64 ετών να εργάζεται το 2030 (σε σχέση με 61,1% το 2020).
- Τουλάχιστον το 35% όλων των ενηλίκων να συμμετέχει σε προγράμματα εκπαίδευσης, κατάρτισης και μάθησης κάθε χρόνο το 2030 (σε σχέση με 16% το 2016).
- Ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού να μειωθεί έως το 2030 κατά τουλάχιστον 7,3% (από 29% το 2019 σε 21,7% το 2030).
- Η ανεργία των νέων 15-24 ετών να μειωθεί στο 5% το 2030 (από 11% το 2021) και η ανεργία των νέων 25-29 ετών να περιοριστεί στο 16%, από 28,7% το 2021.
Συνολικά, οι στόχοι της εθνικής στρατηγικής είναι η αύξηση της απασχόλησης και η αντιμετώπιση της ανεργίας, η ενίσχυση των προσόντων, των δεξιοτήτων και της απασχολησιμότητας του εργατικού δυναμικού, καθώς και η ενίσχυση της ετοιμότητας και προσαρμοστικότητας της αγοράς εργασίας και του εργατικού δυναμικού.
