Ενα κείμενο γνώμης για τους και την αξιολόγηση που ετοιμάζει η κυβέρνηση, καταθέτει προς συζήτηση η Ενωτική Αριστερή Συνεργασία στην ΕΛΜΕ Ρεθύμνου. Η παράταξη επισημαίνει 4 μύθους για όσους καλοπροαίρετους ακόμα δέκτες δεν γνωρίζουν από μέσα την καθημερινότητα στα σχολεία, τους οποίους και αποδομεί.
Είναι γνωστή σε όλους μας από την ομηρική Οδύσσεια η μορφή του , φίλου του Οδυσσέα και σοφού εμπνευστή-παιδαγωγού του ανήλικου Τηλέμαχου. Δεν είναι εξίσου γνωστό, βέβαια, πως η ποιητική έμπνευση ενός Ομήρου μάλλον θα τύγχανε σκληρής κριτικής σήμερα από την Υπουργό Παιδείας, επειδή δεν έβαλε τον Μέντορα να συντάσσει τακτές αναφορές στον Οδυσσέα και δεν όρισε την Πηνελόπη ως «Συντονίστρια του εκπαιδευτικού του έργου»!
Προς τι το ειρωνικό σχόλιο; Επειδή πάει πολύς καιρός από τότε που το Υπουργείο Παιδείας, με πρόθυμα ηχεία αναμετάδοσης τα περισσότερα – καλοταϊσμένα από τις λίστες Πέτσα – ΜΜΕ, προπαγανδίζει ανενόχλητο βαρύγδουπους όρους ως πολιορκητικούς κριούς εφιαλτικού μετασχηματισμού της εκπαιδευτικής πραγματικότητας («μέντορες», «αριστεία», «», «ατομική ευθύνη», «αυτοβελτίωση»). Είναι καιρός να διατυπώσουμε κάποιες πιο αναλυτικές σκέψεις για όσους καλοπροαίρετους ακόμα δέκτες δεν γνωρίζουν από μέσα την καθημερινότητα στα σχολεία. Επιβάλλεται να αναλυθούν ευρέως διαδεδομένοι μύθοι, όπως:
Κανένας άλλος κλάδος δεν δέχεται τέτοια συνεχή και άγρια αξιολόγηση προτού καν (και αν…) διοριστεί. Τα κριτήρια εισόδου στον …μαγικό κόσμο της δημόσιας εκπαίδευσης συνεχώς μεταλλάσσονται θυμίζοντας κινούμενη άμμο. Κάποτε αρκούσαν το πτυχίο και κάποια χρόνια αναμονής στην επετηρίδα (με τα καλά και τα στραβά της), για να έρθει η στιγμή διορισμού. Έπειτα προστέθηκε το κριτήριο του διαγωνισμού ΑΣΕΠ με 18.000 ανθρώπους να διαγκωνίζονται κάποιες φορές για μια …θέση στον ήλιο. Ως προς τον σημερινό νέο εκπαιδευτικό που τολμά να κυνηγήσει το όνειρο η κατάσταση έχει αγγίξει την παράνοια: Καλύπτει από την τσέπη του τη δημιουργία, κυριολεκτικά με αίμα και ιδρώτα, ενός πανάκριβου «χαρτοφυλακίου προσόντων», δίχως καμία εγγύηση πως κάποτε θα διοριστεί: Πρόσθετα απαιτούμενα εφόδια, μεταπτυχιακά, ξένες γλώσσες και υπολογιστές, σεμινάρια επί σεμιναρίων… Και πάνω από όλα ατέλειωτες χρονιές ως αναπληρωτής σε κάθε τρύπα και πινέζα του χάρτη, σε συνθήκες απαγορευτικές για την επιβίωση (βλ. κ.ά.), με μοναδικό αντάλλαγμα τη μαγική λέξη «μόρια»! Μόρια για να υπερσκελίσεις τους «αντιπάλους» υποψήφιους, για να πάρεις καλή θέση στην αρένα του ανταγωνισμού και να τους κάνεις να «τρώνε τη σκόνη σου», να πρωτεύσεις στο παιχνίδι του Survivor που έχει προκηρύξει το Κράτος.
-
«Ο μέντορας, ο συντονιστής κι οι άλλοι ρόλοι που προβλέπονται με τον νόμο 4823/2021 αποσκοπούν στη βελτίωση των εκπαιδευτικών. Όσοι αντιδρούν δεν θέλουν να βελτιώνονται».
Η παροχή συμβουλών, γνώσεων και πολύτιμης εμπειρίας από τους παλαιότερους στους νεότερους συναδέλφους συνιστούν εμπεδωμένη εδώ και δεκαετίες πρακτική των σχολείων – αυτονόητη για κάθε σώφρονα εκπαιδευτικό – κι ουδέποτε χρειάστηκε νομοθέτηση. Η νομοθέτησή της, που εντάσσεται στα γνωστά για μέτρηση και ποσοτικοποίηση των πάντων (να αναμένουμε, προσεχώς, και δείκτες αξιολόγησης των συναισθημάτων;), προβλέπει σύνταξη τακτών αναφορών από τους «ανώτερους» για τις επιδόσεις των «κατώτερων» και την καταχώρηση των πάντων σε επίσημα κιτάπια: Οι σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των εκπαιδευτικών υποχωρούν μπροστά στην καχυποψία, ο αυθορμητισμός πάει περίπατο, οι σχολικές μονάδες μετασχηματίζονται σε χώρους στρατιωτικής ιεραρχίας με χωρισμό των συναδέλφων σε «λοχίες» και «φαντάρους», όπου οι πρώτοι λογοδοτούν συνεχώς κάπου παραπάνω για τους δεύτερους (με επόμενο βήμα, ήδη ορατό στον ορίζοντα, να υποχρεώνονται να βγάλουν κάποιους «σκάρτους» ή «προβληματικούς»).
Να απαντήσουμε κι εμείς με μια ερώτηση: Ποια αξιολόγηση; Ενδεικτικά, για τους μη γνωρίζοντες, στο εισαχθέν από πέρυσι μετά πολλών επαίνων μοντέλο της αξιολόγησης των σχολείων απαγορεύεται στους εκπαιδευτικούς ακόμα και να αναφερθούν σε οποιοδήποτε πρόβλημα απορρέει από την ευθύνη του κράτους (τραγική υποχρηματοδότηση, ποιότητα κτιρίων, έλλειψη εξοπλισμού, αναρίθμητα κενά εκπαιδευτικών κι έναρξη διδασκαλίας και εξεταζόμενων, ακόμη, μαθημάτων καλό Νοέμβρη κ.ά.). Όλη η ιστορία, με πρόσχημα την «αξιολόγηση», έχει ως στόχο την ολοκληρωτική μετάθεση ευθυνών στις πλάτες των εκπαιδευτικών για όσα συνιστούν υποχρέωση της Πολιτείας. Αδιάσειστο τεκμήριο γι’ αυτό – και δείγμα για ό,τι επακολουθεί – είναι το γεγονός πως ήδη σε πολλές σχολικές μονάδες οι δαπάνες για απολύτως αναγκαία υλικά (χαρτί, εργαλεία διαδραστικού μαθήματος κ.ά.) καλύπτονται από τις τσέπες των Συλλόγων Γονέων στην, κατά τα άλλα, «δημόσια» Παιδεία της χώρας!
Ο εκπαιδευτικός καλείται να λογοδοτεί μόνο για τις και για την κάλυψη με το στανιό μιας ατέλειωτης ύλης. Για τα άλλα ας κόψει τον λαιμό του, ας γίνει ο ίδιος «μάνατζερ», ας τρέξει να βρει (μαζί με τους γονείς) χορηγούς ο ίδιος, εφόσον ανήκει σε σχολείο που βαθμολογήθηκε μέτρια, ας κάνει και τον …ταχυδακτυλουργό για να διασφαλίσει τη θέση του! Ότι αυτά τα μοντέλα δοκιμάστηκαν επί δεκαετίες σε χώρες – πυλώνες του νεοφιλελευθερισμού κι ότι ομολογείται πλέον ακόμα κι εκεί η παταγώδης αποτυχία τους, π.χ. από την ίδια την πρώην υφυπουργό Παιδείας επί πατρός Τζορτζ Μπους Diane Ravitch (άρθρο της εφημερίδας «Αυγή», Οκτώβριος 2010), ουδόλως φαίνεται να απασχολεί την πολιτική ηγεσία μιας χώρας που δεν βαρέθηκε να πιθηκίζει και να λανσάρει ως …λαμπρή καινοτομία ό,τι ναυάγησε προ πολλού στην …πεφωτισμένη Δύση!
Αυτό που βασικά αρνούνται οι εκπαιδευτικοί είναι η Αχρηστία και η Αναξιοκρατία, που θέλουν να τους φορέσουν με τον μανδύα της . Ποιος τον διαλαλεί αυτόν τον μανδύα και τον περιφέρει στα παζάρια; Οι τύποι μιας κυβέρνησης που διέλυσε τη δημόσια Υγεία από την πρώτη στιγμή (με τους γιατρούς, σήμερα, να οδηγούνται σε εξόντωση από τις εφημερίες ή σε ομαδικές παραιτήσεις), αναθέτοντας τη διοίκηση των νοσοκομείων σε απόστρατους κολλητούς τους, άσχετους με το αντικείμενο; Αυτοί που όρισαν ως διευθυντή της ΕΥΠ συγγενή τους με πτυχίο …κλαρινέτου, με τους γνωστούς σκοπούς και αποτελέσματα; Αυτοί που φύτεψαν τον Λιγνάδη ως διευθυντή του Εθνικού και ως «παιδαγωγό ανήλικων προσφυγόπουλων»; Αυτοί που επινόησαν την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για να αποψιλώσουν τα ελληνικά πανεπιστήμια και δήθεν κόπτονταν για το «επίπεδό» τους, την ώρα που …ξέχασαν να την εφαρμόσουν για τους κολλεγιάρχες κολλητούς τους; Αυτοί που στέλνουν στις πυρκαγιές αστυνομικούς, επειδή απαξιούν να μονιμοποιήσουν πυροσβέστες; Θα μας διδάξουν Αριστεία οι Άχρηστοι; Αλήθεια τώρα;
Να μας λείπει το βύσσινο κι ας αντιληφθούν πια όσοι ακόμα θέλουν να προβληματίζονται ειλικρινά ότι πίσω από το κάθε φαινομενικά εμμονικό ΟΧΙ κρύβεται η αγωνία χιλιάδων ανθρώπων που παλεύουν ακόμα να περισωθεί ό,τι μπορεί να μείνει όρθιο από τη δημόσια Εκπαίδευση: Ανθρώπων που καλούνται να διεκπεραιώνουν αμισθί άπειρο φόρτο εξωδιδακτικών εργασιών, να αντιλαμβάνονται τον ρόλο τους μόνο ως «διεκπεραιωτές ύλης και εγγράφων», παραμερίζοντας την παιδαγωγική του διάσταση (που ουδόλως απασχολεί τους «άριστους» του Υπουργείου), να αποδίδουν σαν ρομπότ σε ένα εργασιακό και κοινωνικό πλαίσιο όλο και πιο ασφυκτικό. Εκπαιδευτικών που – εν μέσω όλης αυτής της δυστοπίας που βιώνουν – βλέπουν τους ήδη πενιχρούς (μάλλον εξευτελιστικούς, σε σχέση με την προηγμένη Ευρώπη) μισθούς τους καθηλωμένους πάνω από μια δεκαετία και που, παρόλα αυτά, λοιδορούνται συνεχώς από το σύστημα ως «κηφήνες», «ανεπαρκείς», «αντιδραστικοί». Μάλλον επειδή επιμένουν ακόμα να αντιστέκονται…
