Κι ο δάσκαλος τι είναι; Μεταλαμπαδευτής γνώσεων ή μια σπίθα, που ανάβει κερί για να φωτίζει την καρδιά κι ένα άλλο, για να φωτίζει το μυαλό του παιδιού;
Υπάρχουν δύο περιστατικά, τα οποία έχω βιώσει το ένα ως μαθήτρια και το άλλο ως εκπαιδευτικός, που έχουν καθορίσει αποφασιστικά την ταυτότητα μου ως δασκάλα.
Πρώτη Δημοτικού. Σχολικό έτος 1978-1979. Κυρία Βούλα. Μαλλιά κότσος – μπανάνα. Χείλη υπερτροφικά. Νύχια πολύ μεγάλα και πάντοτε βαμμένα. Κι εδώ δίνουμε έμφαση. Νύχια μεγάλα και σκληρά. Κι εμείς 30 τρεμάμενες ψυχούλες.
Πριν πει καλημέρα η κυρία Βούλα, η δασκάλα μου στην Α Δημοτικού, πλησίαζε έναν έναν με τη σειρά.
Εμείς τα κορίτσια ήμασταν πιο τυχερά. Έπιανε το αυτί μας με τα νύχια της και το έστριβε ως το τέρμα. Στα αγόρια τραβούσε μετά και τη φαβορίτα προς τα πάνω. Μετά έλεγε :”Καλημέρα, παιδιά από την υπερυψωμένη στο βάθρο έδρα της και εμείς αντιχαιρετούσαμε με ομοβροντία, σε στάση προσοχής :” Καλημέρα, κυρία ” και καθόμασταν πάλι στο ξύλινο θρανίο μας με στόμα σφραγισμένο, χέρια σταυρωμένα., μάτια υγρά και αυτί πονεμένο για αρκετή ώρα.
Έχοντας από 4 ετών το όνειρο, όταν μεγαλώσω να γίνω “… σκάλα”, έλεγα ως πρωτάκι :”ΌΧΙ! ΠΟΤΈ ΜΟΥ ΔΕ ΘΑ ΓΙΝΩ ΤΈΤΟΙΑ ΔΑΣΚΑΛΑ”. Και, ευτυχώς για το σύμπαν, δεν έγινα.
Το δεύτερο περιστατικό έγινε πριν 10 περίπου χρόνια, όταν μια φοιτήτρια του τμήματος
Κοινωνιολογίας Αθήνας, μαθήτρια μου στην Τετάρτη και Πέμπτη Δημοτικού, αρχικά με
ΑΚΥΡΩΣΕ” , λέγοντας μου ότι δε θυμάται από μένα γνωστικά τίποτα, ούτε Γλώσσα ούτε Μαθηματικά ούτε Ιστορία ούτε Φυσική. Μετά το σοκ το οποίο προφανώς έπαθα, αυτό το πλάσμα, η Άρτεμις, με έκανε να αισθανθώ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ.
” Κυρία, αυτά τα βρίσκω και στο Google. ΕΣΕΙΣ ΜΑΣ ΔΙΔΑΞΑΤΕ ΠΑΙΔΕΙΑ”. Της ζήτησα να το πει ξανά, να το ηχογραφήσω, να το ακούω όταν μπροστά μου βρίσκω τοίχους και όταν απογοητεύομαι από τον εαυτό μου.
Αυτή η τόσο μεγάλη αντιδιαστολή εμπειριών με οδήγησε στο να δίνω πρώτα έμφαση στο γνωστικό κομμάτι αυτό καθεαυτό, αλλά σε όλα εκείνα τα μικρά, τα παρελκόμενα, τα οποία για πολλούς είναι “ψιλά γράμματα”.
“Είχα κάποιον να με ακούσει κι ας μην μπορούσε να μου λύσει το πρόβλημα”, “Υπήρχατε πάντα εκεί για μένα “,” Με ανεβάσατε στη σκηνή και ένιωσα για πρώτη φορά σημαντική στη ζωή μου “.
Γλυκιά μου, Άρτεμις… Φαίνεται πως δεν έγινα δασκάλα, απλά για να “κοπρίζω τη γη” (Τζανη, 2010).
Ο Σωκράτης ήταν σπουδαίος δάσκαλος εξαιτίας του Πλάτωνα, ο Πλάτωνας εξαιτίας του Αριστοτέλη, ο Αριστοτέλης εξαιτίας του Αλέξανδρου του Μέγα (αν και για το τελευταίο έχω τις επιφυλάξεις μου).
Ως δασκάλα αισθάνομαι σπουδαία εξαιτίας της Αρτέμιδας (Κοινωνιολόγος) του Χρήστου (οδοντίατρος), του Μάνθου (ΑΣΟΕ) της Μάρας (Νηπιαγωγος), “Της κυράς της Κουμπωτής” (1ο βραβείο μυθοπλασίας στις “Εκπαιδευτικές Γέφυρες Ελλάδας – Κύπρου – ομογένειας”), για το ότι δεν κάνω με τους μαθητές μου “το ποίημα πεζό, αλλά το πεζό ποίημα”, για τη Φυσική και τη Γεωγραφία στο προαύλιο, για την παρακολούθηση της συνέντευξης της Ταμίλα Κουλίεβα στην μεσημεριανή εκπομπή του Ευαγγελάτου, για το κοριτσάκι που μας ζητούσε να κάνουμε κάτι για να σταματήσει αυτός ο πόλεμος, γιατί θέλει να ζήσει, κλεισμένο στο καταφύγιο στην Ουκρανία, για τις ζωγραφιές συμπαράστασης, που στείλαμε φέτος στους Ουκρανούς μαθητές.
Ποιο είναι άραγε πιο σημαντικό; Οι μαθητές να αποκτήσουν μεγάλο πλούτο γνώσεων ή μεγάλο συν αισθηματικό πλούτο κι απόθεμα ψυχής; Άραγε ο κόσμος αυτός ο γυάλινος χρειάζεται καλούς μαθητές ή καλούς ανθρώπους, ευαισθητοποιημένους και ενεργούς πολίτες;
Κι ο δάσκαλος τι είναι; Μεταλαμπαδευτής γνώσεων ή μια σπίθα, που ανάβει κερί για να φωτίζει την καρδιά κι ένα άλλο, για να φωτίζει το μυαλό του παιδιού;
Θέλω κορυφαίο γιατρό, που για να χειρουργήσει τον ετοιμοθάνατο χρειάζεται “φακελάκι” αλλιώς τον αφήνει να πεθάνει ή υπάλληλο της αποκομιδής σκουπιδιών του Δήμου, που όταν εν ώρα εργασίας τον βλέπει ένας περαστικός λέει στο παιδί του : Τόσο καλός θα ήθελα να γίνεις, όπως τούτος ο κύριος. “;
Αυτά είναι τα ερωτήματα που με απασχολούν καθημερινά και τα θέτω προς συζήτηση με όλους.
Αχαρνές, 20/04/2022
Αλεξάνδρα Μπούνταλη (ΠΕ70-Δασκάλα)
Π
που μοριοδοτεί και στους δύο πίνακες
