Η εξέλιξη της επιδημίας κορονοϊού στα πανεπιστήμια και ο αυξημένος συγχρωτισμός ως βασικός προσδιοριστής του κινδύνου μόλυνσης
Υπερδιπλασιάστηκαν τα κατά τις τρεις πρώτες εβδομάδες της εξεταστικής περιόδου σε σχέση με την εβδομάδα πριν την έναρξη της εξεταστικής, σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας & Εκπαίδευσης στην Δημόσια Υγεία, την Πολιτική Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΚΕΠΥ).
Κατά την ίδια χρονική περίοδο η της επιδημίας στο γενικό πληθυσμό παρέμενε σταθερή, ελαφρά δε αποκλιμακούμενη .
Η πορεία δηλαδή της επιδημίας στο ΑΠΘ, λόγω του αυξημένου συγχρωτισμού σε εξεταστικές αίθουσες χωρίς πρόσβαση σε φυσικό αερισμό και τήρηση των αναγκαίων αποστάσεων, ακολουθεί αντίστροφη πορεία σε σχέση με αυτή που παρατηρείται προς ώρας στην κοινότητα, τονίζει το ΚΕΠΥ.
Η εξέλιξη της επιδημίας COVID-19 στο ΑΠΘ
Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων, η επάρκεια και αξιοπιστία των οποίων έχει συζητηθεί αναλυτικά σε προηγούμενο σημείωμα του ΚΕΠΥ,3 κατά την περίοδο 11 Οκτωβρίου 2021 έως και 16 Ιανουαρίου 2022, δηλώθηκαν στην υγειονομική επιτροπή του ΑΠΘ συνολικά 3,834 κρούσματα COVID-19, εκ των οποίων το 96.2% αφορούσε φοιτήτριες/τες, το 3.2% μέλη ΔΕΠ και το 0.6% το διοικητικό προσωπικό των Τμημάτων του ΑΠΘ.4
Η πορεία της επιδημίας στο ΑΠΘ ακολούθησε την πορεία της επιδημίας στην κοινότητα.
το 2ο 3βδόμαδο λειτουργίας του ιδρύματος (1-21 Νοεμβρίου 2021), η οποία ακολουθεί την αντίστοιχη αύξηση (υπερ-διπλασιασμό) των κρουσμάτων στην κοινότητα, σχετική ύφεση και σταθεροποίηση των δηλωθέντων κρουσμάτων το 3ο 3βδόμαδο λειτουργίας του ΑΠΘ (22 Νοεμβρίου έως 12 Δεκεμβρίου 2021) συμβατή με την ανάλογη τάση εξέλιξης της επιδημίας στο γενικό πληθυσμό και έκρηξη των δηλωθέντων κρουσμάτων (υπερ-εξαπλασιασμός) κατά τη διάρκεια των εορτών και την αμέσως μετά από αυτές εβδομάδα (26 Δεκεμβρίου 2021 έως 16 Ιανουαρίου 2022). Αυτή η αύξηση είναι ανάλογη με αυτή που παρατηρήθηκε στο γενικό πληθυσμό εξαιτίας της εμφάνισης και επικράτησης (σε ποσοστό >75% του συνόλου των δειγμάτων που υποβλήθηκαν σε γονιδιωματική ανάλυση)5 του στελέχους Omicron του SARS-CoV2 στην κοινότητα
Η αθροιστική επίπτωση της COVID-19 στον πληθυσμό του ΑΠΘ, κατά τη διάρκεια της τρίμηνης επαναλειτουργίας του με φυσική παρουσία (11 Οκτωβρίου 2021 έως 16 Ιανουαρίου 2022) είναι σημαντικά μικρότερη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Πιο συγκεκριμένα η αθροιστική επίπτωση των δηλωθέντων κρουσμάτων στο ΑΠΘ υπολογίζεται στα 7,086 κρούσματα ανά 100,000 πληθυσμού, ήτοι 18.5% μικρότερη σε σχέση με την αντίστοιχη επίπτωση της COVID-19 στο γενικό πληθυσμό (ανεξαρτήτως ηλικίας) κατά την ίδια χρονική περίοδο [διάγραμμα 2].
Το παραπάνω εύρημα μπορεί να οφείλεται στα υψηλότερα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης σε σχέση με το γενικό πληθυσμό, αλλά κατά πάσα πιθανότητα σχετίζεται με τη σοβαρή υποεκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης της COVID-19 στον πληθυσμό των πανεπιστημίων για πολλούς λόγους με σημαντικότερους: (1) την πλημμελή δήλωση στην υγειονομική επιτροπή του ΑΠΘ των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ιδίως από τον φοιτητικό πληθυσμό (2) την πλημμελή ανίχνευση κρουσμάτων ιδίως στους φοιτητές/τριες λόγω εγκατάλειψης της ιχνηλάτησης των ύποπτων επαφών βάσει του σχετικού πρωτοκόλλου που εφαρμόστηκε στα πανεπιστήμια της χώρας (3) τη σοβαρή υπολογιστική υποεκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης δεδομένου ότι στον υπολογισμό της χρησιμοποιήθηκε το σύνολο των ενεργών προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του ΑΠΘ και όχι ο πραγματικός αριθμός των φοιτητριών/των που επισκέφτηκαν το campus. Χρησιμοποιήθηκε με άλλα λόγια, λόγω έλλειψης πραγματικών στοιχείων κινητικότητας του πληθυσμού εντός του ΑΠΘ, πολύ μεγαλύτερος παρονομαστής από αυτόν που θα έπρεπε θεωρητικά να είχε χρησιμοποιηθεί.
Ο αυξημένος συγχρωτισμός ως βασικός προσδιοριστής του κινδύνου μόλυνσης
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαχρονική μελέτη της αθροιστικής επίπτωσης της COVID-19 στα μέλη ΔΕΠ και το διοικητικό προσωπικό του ΑΠΘ συγκριτικά με το γενικό πληθυσμό (ηλικίας 40-64 ετών) [διαγράμματα 3 και 4].
Πιο συγκεκριμένα κατά το πρώτο 3βδόμαδο λειτουργίας του ΑΠΘ (11-31 Οκτωβρίου 2021), οπότε και παρατηρήθηκε η μέγιστη προσέλευση φοιτητών/τριών στο πανεπιστημιακό campus με εικόνες έντονου συνωστισμού σε αμφιθέατρα και εργαστήρια,6 η αθροιστική επίπτωση της COVID-19 στα μέλη ΔΕΠ ήταν κατά 70.8% υψηλότερη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό (ηλικίας 40-64 ετών) κατά την ίδια χρονική περίοδο [διάγραμμα 3].
Προοδευτικά και με την πάροδο του χρόνου, καθώς η κινητικότητα και προσέλευση φοιτητριών/των στο πανεπιστημιακό campus αποκλιμακώθηκε με σημαντική αραίωση των ακροατηρίων σε αμφιθεατρικά μαθήματα και εργαστήρια (μέρος δε των οποίων άρχισε να διενεργείται και με υβριδικές μεθόδους), η συγκριτική αθροιστική επίπτωση της COVID-19 στα μέλη ΔΕΠ μειώθηκε σημαντικά, φτάνοντας να είναι 55% χαμηλότερη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό το 3βδόμαδο των εορτών και της πρώτης εβδομάδας μετά από αυτές (27 Δεκεμβρίου 2021–16 Ιανουαρίου 2022) οπότε και τα αμφιθεατρικά/εργαστηριακά μαθήματα δεν πραγματοποιούνταν ή ήταν σημαντικά λιγότερα σε σχέση με την προ εορτών περίοδο
Παρόμοια είναι και η τάση που καταγράφεται στην περίπτωση του διοικητικού προσωπικού που εργάζεται στις Σχολές και τα Τμήματα του ΑΠΘ και έρχεται σε καθημερινή και πιο προσωπική/ατομική επαφή με τις/ους φοιτήτριες/τες. Πιο συγκεκριμένα κατά τα δύο πρώτα 3βδόμαδα λειτουργίας του ΑΠΘ (11 Οκτωβρίου έως 21 Νοεμβρίου 2021) η αθροιστική επίπτωση της COVID-19 στο διοικητικό προσωπικό των Τμημάτων ήταν έως και 115% υψηλότερη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό (ηλικίας 40-64 ετών) κατά την ίδια χρονική περίοδο [διάγραμμα 4]. Με την πάροδο του χρόνου και την μείωση της κινητικότητας του φοιτητικού πληθυσμού στο πανεπιστημιακό campus του ΑΠΘ, η συγκριτική αθροιστική επίπτωση της COVID-19 στο διοικητικό προσωπικό μειώθηκε σημαντικά, φτάνοντας να είναι 9.6% χαμηλότερη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό το 3βδόμαδο των εορτών και της πρώτης εβδομάδας μετά από αυτές (27 Δεκεμβρίου 2021 – 16 Ιανουαρίου 2021) οπότε και η προσέλευση των φοιτητών στο πανεπιστήμιο ήταν μηδενική ή σημαντικά μικρότερη σε σχέση με την προ εορτών περίοδο
