«Αυτή η ιδιόμορφη αντιμετώπιση των αναπληρωτών εκπαιδευτικών δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σχετικά με την δίκαιη διαχείριση αυτής της κατηγορίας εργαζομένων» – Γράφει ο Παντελής Γαλίτης
Είναι αυτονόητο ότι οι νόμοι θα πρέπει να εφαρμόζονται, όσο δυσάρεστοι και αν είναι. Όπως αυτονόητο είναι πως, αν ένας νόμος δεν υπηρετεί πλήρως τα δικαιώματα των πολιτών, θα πρέπει να επανεξετάζεται και, εφόσον κριθεί απαραίτητο, να τροποποιείται, με γνώμονα πάντα τις διατάξεις του Συντάγματος, που ορίζουν ότι: «Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου», καθώς και ότι: «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις» (Άρθρο 4, παρ. 1 & 2), όπως και ότι: «Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας […]» (Άρθρο 5, παρ. 5).
Η διαχείριση της πανδημίας έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα και έχει αναδείξει νέες αναγκαιότητες σε όλες τις κοινωνικές λειτουργίες και, φυσικά, στις λειτουργίες του Δημόσιου Τομέα. Στις αναγκαιότητες αυτές εντάσσεται η διαχείριση των εργαζομένων που νοσούν από τον COVID-19. Έτσι, οι εργαζόμενοι στον χώρο της εκπαίδευσης, τόσο οι μόνιμοι δημόσιοι εκπαιδευτικοί λειτουργοί, όσο και οι αναπληρωτές, όταν νοσούν από COVID-19 για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των πέντε (5) ημερών, υποχρεούνται να παραμείνουν εκτός υπηρεσίας με χορήγηση επιπρόσθετης αναρρωτικής άδειας, μετά από σχετική ιατρική γνωμάτευση. Απαραίτητη – και ορθή – υποχρέωση για την προστασία τόσο της δημόσιας όσο και της ατομικής υγείας. Εφαρμόζεται όμως κάτω μία παράδοξη ρύθμιση, αφού οι ενώ υποχρεούνται να παραμείνουν εκτός της υπηρεσίας τους, «τιμωρούνται» με την αναγκαστική περικοπή της οικονομικής τους αποζημίωσης για όσο χρονικό διάστημα υποχρεούνται να παραμείνουν εκτός των διδακτικών τους καθηκόντων, σύμφωνα με την ιατρική γνωμάτευση που έχουν λάβει για τις άνω των πέντε (5), προβλεπόμενων για την νόσησή τους, ημερών. Έτσι διευκρινίζεται στην με Αριθ. Πρωτ.: ΔΙΔΑΔ/Φ.69/20/οικ. 1333/31-01-2022 Εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, με θέμα: «Μέτρα και ρυθμίσεις στο πλαίσιο της ανάγκης περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού (73η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ)», στην οποία, για την απουσία από την υπηρεσία λόγω νόσησης, δίνονται οι παρακάτω διευκρινίσεις:
«Σε συνέχεια της 71ης και 72ης εγκυκλίου της Υπηρεσίας μας διευκρινίζονται τα εξής αναφορικά με τη χορήγηση της αναρρωτικής άδειας ειδικού σκοπού: […] η αναρρωτική άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται για τόσες ημέρες όσες προβλέπουν οι σχετικές οδηγίες του ΕΟΔΥ […] ότι είναι υποχρεωτική η παραμονή σε απομόνωση, ήτοι για πέντε (5) ημέρες σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες. Εφόσον η ανάγκη παραμονής σε απομόνωση πρέπει να παραταθεί λόγω βαρύτητας της νόσησης και συνέχισης των συμπτωμάτων, θα απαιτείται υποβολή σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης και θα χορηγείται αναρρωτική άδεια σύμφωνα με τις πάγιες διατάξεις […]». Πάγιες διατάξεις, που αναφέρονται στην αναλογική περικοπή της οικονομικής αποζημίωσης των αναπληρωτών εκπαιδευτικών για λήψη αναρρωτικής άδειας πλέον του ορίου των πέντε (5) προβλεπόμενων ημερών άδειας ειδικού σκοπού.
Όμως, σύμφωνα με την υπ. Αριθμ. ΓΠ οικ. 36/ΦΕΚ 7 Β΄/06-01-2022 ΚΥΑ (η οποία τροποποιεί την υπ. Αριθμ.: Δ1α/Γ/Π/ οικ. 55254/ΦΕΚ 4187 Β΄/ 10-09-2021 ΚΥΑ) και ειδικότερα στην ενότητα 3 (του τροποποιούμενου άρθρου 3), με θέμα: «Μέτρα για άτομα με επιβεβαιωμένη νόσο COVID-19» ορίζεται ότι: «[…] το μέλος του προσωπικού που είναι επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID-19 πρέπει να απομακρυνθεί από το σχολείο και να παραμείνει σε απομόνωση για τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες από την ημέρα του θετικού εργαστηριακού διαγνωστικού ελέγχου. Κατά τη διάρκεια της απομόνωσης, […] το μέλος του προσωπικού με επιβεβαιωμένο COVID-19 πρέπει να απέχει και από όλες τις εξωσχολικές δραστηριότητες […]». Στην ενότητα 4 του ίδιου άρθρου, με θέμα: «Επιστροφή στο σχολείο ατόμων με επιβεβαιωμένη νόσο COVID-19», επισημαίνεται ότι: «[…] ο ενήλικας μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο μετά την παρέλευση τουλάχιστον πέντε (5) ημερών απομόνωσης, εάν δεν υπάρχουν συμπτώματα ή τα συμπτώματα μετά το πενθήμερο βελτιώνονται με πλήρη υποχώρηση του πυρετού για ένα 24ωρο χωρίς την χρήση αντιπυρετικών, υπό τις εξής προϋποθέσεις: […]. Εάν μετά την παρέλευση του πενθημέρου ο αυτοδιαγνωστικός έλεγχος νόσησης (self test) ή ο εργαστηριακός διαγνωστικός έλεγχος ταχείας ανίχνευσης (rapid test) κατά τα παραπάνω είναι θετικός ή συνεχίζει ο πυρετός χωρίς άλλα συμπτώματα η απομόνωση εντός οικίας παρατείνεται» και, όπως ειπώθηκε παραπάνω: «θα απαιτείται υποβολή σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης και θα χορηγείται αναρρωτική άδεια σύμφωνα με τις πάγιες διατάξεις».
Η αναγκαστική απομάκρυνση από την υπηρεσία ενός εργαζομένου λόγω ασθένειας είναι διαφορετική από την, κατά προσωπική επιλογή, απομάκρυνσή του για τους ίδιους λόγους. Στην δεύτερη περίπτωση, ο εργαζόμενος –έχει την δυνατότητα να αποφασίσει την προσέλευσή του στην υπηρεσία του, εφόσον θεωρεί ότι η νόσησή του (διαφορετική από αυτήν της μεταδοτικής νόσου του COVID-19) είναι διαχειρίσιμη από τον ίδιο ή, έστω, υποφερτή. Μπορεί, δηλαδή, να αποφασίσει μόνος του αν θα αιτηθεί αναρρωτικής άδειας με αντίστοιχη αναλογική περικοπή της οικονομικής του αποζημίωσης ή αν θα «σφίξει τα δόντια» και θα προσέλθει στην υπηρεσία του, προκειμένου να μην στερηθεί του σημαντικού οικονομικού ποσού της προβλεπόμενης αντίστοιχης οικονομικής περικοπής για λήψη αναρρωτικής άδειας. Όμως στην πρώτη περίπτωση, αυτήν της αναγκαστικής του απομάκρυνσης από τα καθήκοντα του λόγω νόσησής του από την μολυσματική ασθένεια COVID-19, δεν έχει – και ορθά – τα περιθώρια της προσωπικής επιλογής, αφού προέχει η προστασία της δημόσιας υγείας. Η προσέλευσή του στην σχολική μονάδα, εφόσον δεν έχει αναρρώσει πλήρως, θα θέσει σε κίνδυνο την σχολική κοινότητα και, μέσω αυτής, πολλούς περισσότερους πολίτες.
Αυτή η ιδιόμορφη αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σχετικά με την δίκαιη διαχείριση αυτής της κατηγορίας εργαζομένων: από την μια η Πολιτεία υποχρεώνει σε απομάκρυνση από τα εργασιακά καθήκοντα και από την άλλη η ίδια «τιμωρεί» τους νοσήσαντες αναπληρωτές εκπαιδευτικούς για την παράταση της νόσησής τους. Κατά κάποιον τρόπο επιβάλλει «πρόστιμο» σε όσους δεν «κατάφεραν» να αναρρώσουν πλήρως «έγκαιρα», δηλαδή εντός πέντε (5) ημερών.
Αν δεχτούμε ότι προορισμός του νόμου είναι η προστασία των δικαιωμάτων όλων, ανεξαιρέτως, των πολιτών και ταυτόχρονα η δημιουργία όλων εκείνων των προϋποθέσεων που καθιστούν την εφαρμογή του καθολικά αποδεκτή και όχι η αναζήτηση τρόπων αποφυγής των άδικων ρυθμίσεών του, τότε ίσως θα πρέπει να δοθεί έδαφος στην προσπάθεια βελτίωσης διατάξεων που φανερά θίγουν εργασιακά δικαιώματα.
Εξάλλου, ίσως στο πλαίσιο αυτό να εντάσσεται και η, ιδιαίτερα σημαντική, διάταξη της παραγράφου 3, του άρθρου 25 του Συντάγματος της Ελλάδας, σύμφωνα με την οποία: «Η καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται». Αναφερόμαστε τώρα στα δικαιώματα της Πολιτείας έναντι των εργαζομένων …
