Διαφήμιση
Newspedia.gr | Ειδήσεις, νέα για την εκπαίδευση, τους εκπαιδευτικούς, το σχολείο, την Παιδεία
Πέμπτη, 30 Νοεμβρίου, 2023
  • Σύνδεση
  • Εκπαίδευση
    • Πρωτοβάθμια
    • Δευτεροβάθμια
    • Τριτοβάθμια
    • Ειδική Αγωγή
    • Συντονιστές
    • Ιδιωτική Εκπαίδευση
    • Μαθητές
    • Φοιτητές
  • Εκπαιδευτικοί
    • Αναπληρωτές – Ωρομίσθιοι
    • Μεταθέσεις
    • Αξιολόγηση εκπαιδευτικών
    • Συνταξιοδοτικό
  • Απόψεις
  • Παιδεία & Πολιτική
    • Σύλλογοι – Ομοσπονδίες
  • Δια Βίου Μάθηση
    • Επιμόρφωση
    • Γλωσσομάθεια
    • Ιδιωτικά
    • ΙΕΚ
    • Συνέδρια – Ημερίδες
  • Πανελλαδικές
    • Βάσεις
    • Θέματα Εξετάσεων
    • Μηχανογραφικό
    • Ύλη Εξετάσεων
    • Τράπεζα θεμάτων
  • Υπ. Παιδείας
    • Νομοθεσία
  • Ειδήσεις
    • Ελλάδα
    • Κόσμος
    • Πολιτική
    • Πολιτισμός
    • Οικονομία
    • Τεχνολογία
    • Υγεία
    • Αθλητικά
Κανένα Αποτέλεσμα
Δείτε όλα τα αποτελέσματα
  • Εκπαίδευση
    • Πρωτοβάθμια
    • Δευτεροβάθμια
    • Τριτοβάθμια
    • Ειδική Αγωγή
    • Συντονιστές
    • Ιδιωτική Εκπαίδευση
    • Μαθητές
    • Φοιτητές
  • Εκπαιδευτικοί
    • Αναπληρωτές – Ωρομίσθιοι
    • Μεταθέσεις
    • Αξιολόγηση εκπαιδευτικών
    • Συνταξιοδοτικό
  • Απόψεις
  • Παιδεία & Πολιτική
    • Σύλλογοι – Ομοσπονδίες
  • Δια Βίου Μάθηση
    • Επιμόρφωση
    • Γλωσσομάθεια
    • Ιδιωτικά
    • ΙΕΚ
    • Συνέδρια – Ημερίδες
  • Πανελλαδικές
    • Βάσεις
    • Θέματα Εξετάσεων
    • Μηχανογραφικό
    • Ύλη Εξετάσεων
    • Τράπεζα θεμάτων
  • Υπ. Παιδείας
    • Νομοθεσία
  • Ειδήσεις
    • Ελλάδα
    • Κόσμος
    • Πολιτική
    • Πολιτισμός
    • Οικονομία
    • Τεχνολογία
    • Υγεία
    • Αθλητικά
Κανένα Αποτέλεσμα
Δείτε όλα τα αποτελέσματα
Newspedia.gr | Ειδήσεις, νέα για την εκπαίδευση, τους εκπαιδευτικούς, το σχολείο, την Παιδεία
Κανένα Αποτέλεσμα
Δείτε όλα τα αποτελέσματα
Διαφήμιση

Η λογοτεχνία στο εκπαιδευτικό σύστημα

11 Οκτωβρίου, 2022
Σε Alfavita, Ροή
0
SHARES
Share on FacebookShare on Twitter

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Διαφήμιση

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Διαφήμιση

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Διαφήμιση

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Έκλειψη ηλίου στις 25 Οκτωβρίου – Πού θα είναι ορατή

Έρχονται νέα μέτρα στήριξης το 2023 – Ποιοι οι ωφελούμενοι

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Διαφήμιση

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Διαφήμιση

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

Διαφήμιση

Η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων

Στην εποχή μας, δυστυχώς, έχει κυριαρχήσει ο πολιτισμός της εικόνας. Οι οθόνες από τα κινητά, τους υπολογιστές και τις τηλεοράσεις έχουν κεντρική θέση στις ζωές των ανθρώπων και κυρίως των νέων. Σε αυτή την περίοδο παρατηρώ με λύπη ότι κινδυνεύει να παραγκωνιστεί το βιβλίο, το λογοτεχνικό βιβλίο.

Σε αυτήν ακριβώς τη χρονική περίοδο, η εκπαίδευση πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο, ώστε η λογοτεχνία να εμπνεύσει τους μαθητές και να τους «ξεκολλήσει» από τις οθόνες. Αξίζει, λοιπόν, να εξετάσουμε ορισμένα ζητήματα. Σήμερα, ποια είναι η θέση της λογοτεχνίας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα; Είμαστε ικανοποιημένοι με τη θέση αυτή; Χρειάζονται αλλαγές; Βοηθά η λογοτεχνία στην ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών και κατ’ επέκταση των ανθρώπων;

Αρχικά, ετυμολογικά σημαίνει τέχνη του λόγου (<λέγω). Άρα μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η λογοτεχνία τέχνη, δηλαδή έκφραση συναισθημάτων και ιδεών με καλαίσθητο τρόπο. Όσον αφορά το πρώτο μας ζήτημα, ποια είναι η θέση της τέχνης του λόγου στο εκπαιδευτικό σύστημα;

Είναι κοινός τόπος πως η τέχνη, γενικά, αλλά και η λογοτεχνία συγκεκριμένα δεν έχει την αρμόζουσα θέση στην εκπαίδευση. Υπάρχουν κάποιες ώρες τέχνης (μουσική, θέατρο, ζωγραφική) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση – ώρες που δεν αρκούν, κατά τη γνώμη μου, για να προσφέρουν αυτό που δύνανται στα παιδιά. Αυτό ισχύει και για τη λογοτεχνία.

Καλό είναι να προβληματιστούμε γιατί συμβαίνει αυτό. Γιατί η τέχνη είναι «εξορισμένη» από το σχολείο; Συνοπτικά, ο «εξορισμός» της τέχνης οφείλεται, κυρίως, στην ωφελιμιστική αντίληψη της κοινωνία μας και τη θεοποίηση του υλικοτεχνικού κόσμου που προκαλεί ταυτόχρονη υποβάθμιση ανθρωπιστικών αξιών. Το σχολείο δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στην πνευματική και συναισθηματική καλλιέργεια του παιδιού, στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και στον γόνιμο προβληματισμό του μέσω της τέχνης.

Είναι προσηλωμένο στην εμμονή του βαθμού, τον ανταγωνισμό και τη μετάδοση τυποποιημένων γνώσεων με απτά αποτελέσματα στο μέλλον (εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, επαγγελματική αποκατάσταση κτλ.). Το σημερινό σχολείο «βιάζεται» για να προλάβει τους γρήγορους ρυθμούς του σύγχρονου κόσμου!

Σίγουρα, θα θέλαμε η τέχνη και ειδικά να έχει ρόλο πρωταγωνιστικό στο σχολείο κι όχι ρόλο κομπάρσου! Αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση! Για να αλλάξει ο ρόλος της χρειάζονται ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αρχικά, η λογοτεχνία, εκτός από τέχνη, επιβάλλεται να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο επιστημονικό πεδίο των Ανθρωπιστικών επιστημών.

Στη συνέχεια, τα παιδιά είναι καλό να έρχονται σε επαφή με τη λογοτεχνία από την προσχολική εκπαίδευση (νηπιαγωγείο) αλλά και έπειτα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα ακολουθηθεί το ίδιο με μόνη διαφορά ότι το μάθημα δεν θα είναι μόνο ανάγνωση και συζήτηση ενός βιβλίου αλλά τα παιδιά θα διατυπώνουν  και γραπτώς τις απόψεις τους, θα απαντάνε γραπτώς σε ερωτήματα των καθηγητών ή και σε ασκήσεις βοηθητικών βιβλίων του υπουργείου. Αυτό θα γίνει για εξάσκηση των μεγαλύτερων παιδιών στον γραπτό λόγο και την κατανόηση. Αυτό σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Όμως, καλό θα ήταν να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας της λογοτεχνίας. Να σημειωθεί δε ότι το μάθημα εξετάζεται στα σχολεία και στις πανελλήνιες εξετάσεις για όλες τις κατευθύνσεις.

Τοιουτοτρόπως, τα παιδιά θα δουν τη λογοτεχνία ως μία καθημερινή συνήθεια, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή τους που θα τους συνοδεύει μέχρι την ενήλικη ζωή. Θα μάθουν να βλέπουν τη λογοτεχνία ως πολύτιμο συστατικό για μία δημιουργική ζωή!

Γιατί, όμως, η λογοτεχνία είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών; Η λογοτεχνία γενικά αλλά κι ως σχολικό μάθημα, είναι υψίστης σημασίας. Αρχικά, βοηθά τον μαθητή να εμπλουτίσει τη γλωσσική του «φαρέτρα» και να λάβει γλωσσικά ερεθίσματα που θα τον καταστήσουν καλύτερο χειριστή της γλώσσας. Τα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα μεταφέρουν κοινωνικά μηνύματα, αποτελούν μέσο διαμαρτυρίας, αντίστασης και μεταδίδουν μηνύματα αγωνιστικότητας και αυταπάρνησης,  ενώ συνάμα εμπνέουν, καλλιεργούν τη φαντασία, μεταδίδουν αξίες.

Μέσω, ακόμη, επέρχεται ο γόνιμος προβληματισμός και καλλιεργείται η κριτική σκέψη των μαθητών που είναι το ζητούμενο για έναν μελλοντικό πολίτη, ενώ  παράλληλα δύνανται να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές για διάφορα κοινωνικά προβλήματα, να εκλεπτύνουν τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά τους, κάτι που είναι καθοριστικό για την υγιή και ορθή διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Και δεν θα πρέπει να θεωρείται η εκλέπτυνση του χαρακτήρα δεδομένη όταν ζούμε σε μια εποχή που, όπως προανέφερα, οι ανθρωπιστικές αξίες, δυστυχώς, έχουν υποχωρήσει.

Η επαφή με τον λόγο και τη σκέψη ανθρώπων του πνεύματος επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση προτύπων κι αυτό είναι ιδιαίτερα ακανθώδες ζήτημα για την εποχή που ζούμε, καθώς  μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τηλεόρασης δεν παρουσιάζονται πρότυπα που ξεχωρίζουν για το πνεύμα τους τόσο, όσο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Επίσης, η λογοτεχνία, αν δεν διδάσκεται χρησιμοθηρικά (για τις εξετάσεις), τότε μπορεί να αποτελέσει «όαση» μέσα στην αγχωτική ρουτίνα των μαθητών και να αποτελέσει το μέσο για την απόκτηση πνευματικής ελευθερίας.

Κατά την άποψη μου, όμως, και, κυρίως, από την εμπειρία μου ως μαθήτρια, θεωρώ πως οι καθηγητές (τουλάχιστον οι περισσότεροι), δεν βλέπουν τη λογοτεχνία μόνο ως ένα εξεταζόμενο μάθημα, αλλά το προσεγγίζουν με μεράκι και αγάπη και όταν ο καθηγητής αντιμετωπίζει το μάθημα καθ’ αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο έχει «πιάσει» το νόημα της εκπαίδευσης και του ρόλου του, αλλά μαθαίνει και στο μαθητή να το αντιμετωπίζει όμοια. Και αυτό, φυσικά, είναι το πιο σημαντικό!

Εν κατακλείδι, η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και ιδιαίτερα των νέων. Γι’ αυτό το σχολείο πρέπει να δώσει μεγαλύτερη σημασία στο μάθημα της λογοτεχνίας από την προσχολική ηλικία και να το αναβαθμίσει κάνοντάς το πιο ενδιαφέρον για τους μαθητές. Η λογοτεχνία σφυρηλατεί τους νέους- μελλοντικούς πολίτες και τους βοηθά να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ γιατί ο σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι μόνο να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές γνώσεις αλλά και να  συνδράμει ώστε  να γίνουν ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ και ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΙ!

*Φοιτήτρια Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ

ShareTweet
Προηγούμενο άρθρο

Φόρος κληρονομιάς: Πότε ανοίγει η νέα πλατφόρμα myProperty

Επόμενο άρθρο

Καύσιμα: Ανατροπή για τις τιμές

Σχετικά Άρθρα

Ηλεκτρικές κουβέρτες: Ποιoι δεν πρέπει να τις χρησιμοποιούν

Ηλεκτρικές κουβέρτες: Ποιoι δεν πρέπει να τις χρησιμοποιούν

29 Νοεμβρίου, 2023

Μπορεί ο χειμώνας να μην έχει φτάσει στην Ελλάδα, αλλά η καταπολέμηση του κρύου είναι κάτι που απασχολεί τους Έλληνες....

Τρομερός παίκτης πήγε στον «Τροχό», έλυσε τον γρίφο με μόλις 5 γράμματα και έφυγε με γεμάτες τσέπες (video)

Τρομερός παίκτης πήγε στον «Τροχό», έλυσε τον γρίφο με μόλις 5 γράμματα και έφυγε με γεμάτες τσέπες (video)

29 Νοεμβρίου, 2023

Πολύ δυνατός παίκτης αποδείχθηκε ο Άρης, ο οποίος έφυγε από το παιχνίδι με πάνω από 4.000 ευρώ. Με περισσότερα από...

Σάλος με τις «ζωντανές» φάτνες στον Βόλο και τις ειρωνείες του Μπέου: Παρέμβαση εισαγγελέα ζητάει ο σύλλογος κτηνιάτρων

Σάλος με τις «ζωντανές» φάτνες στον Βόλο και τις ειρωνείες του Μπέου: Παρέμβαση εισαγγελέα ζητάει ο σύλλογος κτηνιάτρων

29 Νοεμβρίου, 2023

Παρά τις αντιδράσεις πέρσι, ο δήμαρχος Βόλου, για ακόμα μία φορά, έστησε στην πλατεία Αγίου Νικολάου δύο χριστουγεννιάτικες φάτνες με...

Τέμπη: Το συγκινητικό μήνυμα για τον Γεράσιμο έξω από το νοσοκομείο της Λάρισας

Μία προσευχή για τον Γεράσιμο: Στο χειρουργείο ο μοναδικός επιζών του πρώτου βαγονιού από τα Τέμπη

29 Νοεμβρίου, 2023

Ο 21χρονος πολυτραυματίας δίνει τιτάνιες μάχες για να κρατηθεί στη ζωή και παραμένει διασωληνωμένος Την επόμενη εβδομάδα πρόκειται να υποβληθεί...

Πατέρας δολοφόνησε την κόρη του γιατί εμφανίστηκε σε φωτογραφία στα social media

Πατέρας δολοφόνησε την κόρη του γιατί εμφανίστηκε σε φωτογραφία στα social media

29 Νοεμβρίου, 2023

Την πυροβόλησε σε κοιλάδα - Ένας πατέρας συνελήφθη μαζί με άλλα τρία άτομα, γιατί δολοφόνησε την 18χρονη κόρη του, θεωρώντας...

Επόμενο άρθρο

Καύσιμα: Ανατροπή για τις τιμές

Πρυτανικές εκλογές: Ψηφίζουν σήμερα στα Πανεπιστήμια Πελοποννήσου και Μεσογειακό

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ

Ηλεκτρικές κουβέρτες: Ποιoι δεν πρέπει να τις χρησιμοποιούν

Ηλεκτρικές κουβέρτες: Ποιoι δεν πρέπει να τις χρησιμοποιούν

29 Νοεμβρίου, 2023
Τρομερός παίκτης πήγε στον «Τροχό», έλυσε τον γρίφο με μόλις 5 γράμματα και έφυγε με γεμάτες τσέπες (video)

Τρομερός παίκτης πήγε στον «Τροχό», έλυσε τον γρίφο με μόλις 5 γράμματα και έφυγε με γεμάτες τσέπες (video)

29 Νοεμβρίου, 2023
Σάλος με τις «ζωντανές» φάτνες στον Βόλο και τις ειρωνείες του Μπέου: Παρέμβαση εισαγγελέα ζητάει ο σύλλογος κτηνιάτρων

Σάλος με τις «ζωντανές» φάτνες στον Βόλο και τις ειρωνείες του Μπέου: Παρέμβαση εισαγγελέα ζητάει ο σύλλογος κτηνιάτρων

29 Νοεμβρίου, 2023
Newspedia.gr

Νέα Ανεξάρτητη σελίδα ειδήσεων για την Εκπαίδευση. Όλα τα νέα για εκπαιδευτικούς, γονείς, φοιτητές και μαθητές. Νομοθεσία, Αποσπάσεις, Μεταθέσεις, Συνταξιοδοτικό και όλες οι κατηγορίες της Παιδείας που σας ενδιαφέρουν.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

  • Alfavita (24.290)
  • Esos (4.552)
  • Fresh Education (1.528)
  • ipaidia (10.685)
  • Lifestyle (424)
  • Viral (360)
  • Webex (12)
  • Αθλητικά (86)
  • Αναπληρωτές – Ωρομίσθιοι (279)
  • Αξιολόγηση εκπαιδευτικών (121)
  • Αποσπάσεις – Μεταθέσεις (13)
  • Απόψεις (125)
  • Βάσεις (73)
  • Γλωσσομάθεια (16)
  • Γονείς (674)
  • Γυμνάσιο (7)
  • Δευτεροβάθμια (723)
  • Δημοτικό (16)
  • Δια Βίου Μάθηση (24)
  • Διορισμοί (33)
  • Ειδήσεις (142)
  • Ειδήσεις (454)
  • Ειδική Αγωγή (50)
  • Εκπαίδευση (2.009)
  • Εκπαιδευτική πολιτική (926)
  • Εκπαιδευτικό Υλικό (12)
  • Εκπαιδευτικοί (1.005)
  • Ελλάδα (4.298)
  • ΕΠΑΛ (7)
  • Επιμόρφωση (63)
  • Εργασία (87)
  • Θέματα Εξετάσεων (23)
  • Θρησκεία (14)
  • Ιδιωτικά (15)
  • Ιδιωτικά (47)
  • Ιδιωτική Εκπαίδευση (21)
  • ΙΕΚ (43)
  • ΙΕΠ (12)
  • Κόσμος (841)
  • Λύκειο (6)
  • Μαθητές (584)
  • Μεταθέσεις (35)
  • Μεταπτυχιακά (8)
  • Μηχανογραφικό (30)
  • Νηπιαγωγείο (10)
  • Νομοθεσία (36)
  • Οικονομία (283)
  • Πανελλαδικές (393)
  • Περιβάλλον (128)
  • Πολιτική (366)
  • Πολιτισμός (156)
  • Προβολή (2)
  • Πρωτοβάθμια (510)
  • Ροή (40.975)
  • Σεμινάρια – MOOC (30)
  • Στελέχη Εκπαίδευσης (31)
  • Σύλλογοι – Ομοσπονδίες (219)
  • Συνέδρια – Ημερίδες (55)
  • Συνταξιοδοτικό (41)
  • Συντονιστές (11)
  • Τεχνολογία (202)
  • Τράπεζα θεμάτων (7)
  • Τριτοβάθμια (492)
  • Υγεία (784)
  • Ύλη Εξετάσεων (12)
  • Υπ. Παιδείας (917)
  • Φοιτητές (373)
  • Χρήσιμα (6)

© 2023 Newspedia.gr.

  • Newspedia.gr
  • Πολιτική cookies
  • Όροι χρήσης
  • Διαφήμιση
  • Επικοινωνία
Κανένα Αποτέλεσμα
Δείτε όλα τα αποτελέσματα
  • Εκπαίδευση
    • Πρωτοβάθμια
    • Δευτεροβάθμια
    • Τριτοβάθμια
    • Ειδική Αγωγή
    • Συντονιστές
    • Ιδιωτική Εκπαίδευση
    • Μαθητές
    • Φοιτητές
  • Εκπαιδευτικοί
    • Αναπληρωτές – Ωρομίσθιοι
    • Μεταθέσεις
    • Αξιολόγηση εκπαιδευτικών
    • Συνταξιοδοτικό
  • Απόψεις
  • Παιδεία & Πολιτική
    • Σύλλογοι – Ομοσπονδίες
  • Δια Βίου Μάθηση
    • Επιμόρφωση
    • Γλωσσομάθεια
    • Ιδιωτικά
    • ΙΕΚ
    • Συνέδρια – Ημερίδες
  • Πανελλαδικές
    • Βάσεις
    • Θέματα Εξετάσεων
    • Μηχανογραφικό
    • Ύλη Εξετάσεων
    • Τράπεζα θεμάτων
  • Υπ. Παιδείας
    • Νομοθεσία
  • Ειδήσεις
    • Ελλάδα
    • Κόσμος
    • Πολιτική
    • Πολιτισμός
    • Οικονομία
    • Τεχνολογία
    • Υγεία
    • Αθλητικά

© 2023 Newspedia.gr.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In